معنى رکن در مناسک عمره و حج
مسأله399. سعى مانند طواف از ارکان عمره و حج به شمار مى رود. و معنى رکن در مناسک حج و عمره اين است که اگر عمداً آن را ترک کند، و يا بر آن بيفزايد، عمره يا حج او باطل مى شود مگر اين که پيش از فوت وقت، آن را جبران کند.
مسأله400. اگر سعى را عمداً ترک کند و يا برخى از دورهاى آن را انجام ندهد و يا عمداً بر آن بيفزايد و به همين حالت بماند تا وقت احرام حج برسد، به گونه اى که اگر سعى را انجام دهد، به وقوف در عرفه نمى رسد در اين صورت، عمره تمتع او باطل و حج او، به افراد تبديل مى شود.
مسأله401. اگر کمتر از هفت دور سعى کند، اگر در مکه است بايد آن را تکميل کند و اگر از مکه خارج شده و بازگشت به مکه مشکل نيست برگردد آن را تکمل نمايد و اگر بازگشت حرجى و پر مشقت باشد، نائب بگيرد، و نائب پس از تکميل سعى ناقص يک سعى کامل به جا آورد.
مسأله402.اگر پيش از آن که يک دور از هفت دور را تکميل کند، ديگر دورها را فراموش نمايد، بايد سعى را از سر بگيرد، و اگر پس از يک دور کامل يا بيشتر ديگر دورها را فراموش نمايد هر موقع متذکر شد، باقيمانده را به جا مى آورد ولى احتياط مستحب آن است
صفحه 127
که اگر قبل از تجاوز از نصف سعى، باقيمانده را فراموش کرد، سعى را از سر بگيرد.
مسأله403. با انجام سعى کامل در عمره، محرمات احرام حلال نمى شود، بايد منتظر فريضه «تقصير» شود که بعداً خواهيم گفت.
مسأله404. اگر پس از انصراف از عمل سعى، در کاستى و يا فزونى دورها شک کند، به شک خود اعتنا ننمايد حتى اگر پس از پايان يافتن هر دور در صحت آن شک نمايد به آن اعتنا ننمايد.
مسأله405. هرگاه پس از پايان دور در مروه، شک کند که اين دور هفتم است يا نهم، به شک خود اعتنا ننمايد.
مسأله406.پيش از رسيدن به مروه شک کند که اين دور پنجم است يا هفتم، سعى او باطل است و همچنين ديگر صورت هاى شک در نقيصه، مانند شک در اين که دور سوم است يا پنجم.
مسأله407. اگر کسى در حال سعى در عدد دورها شک کند و طرف شک نقيصه باشد نه زيادى مثلاً شک کند، دور پنجم است يا هفتم و با حال ترديد به سعى خود ادامه دهد تا شايد به يقين برسد، اگر نتيجه داد، سعى او صحيح است.
مسأله408. اگر از روى فراموشى ، دورى را بيفزايد، مخيّر است بين اين که آن را تکميل کند و مجموعاً به چهارده دور برساند، و يا آن را ناديده بگيرد، و يک سعى کامل به جا آورد.
صفحه 128
مسأله409. اگر طواف را روز انجام داد، مى تواند، سعى را تا شب به تأخير اندازد ولى نمى تواند آن را به فردا موکول کند، و اگر چنين کرد، بايد طواف و نماز را نيز اعاده کند. و اگر به خاطر بيمارى و خستگى اين مقدار به تأخير بيندازد اشکال ندارد، و اعاده طواف و نماز آن لازم نيست.
مسأله410. مسعى (محل سعى) فعلاً دو طرفه است شايسته اسـت از يک طـرف بـرود و از طـرف ديگر برگردد و رفـت و آمد از يک طرف مايه ناراحتى ديگران است که از شأن مهمان خدا دور است ولى اگر انجام داد، سعى او صحيح است، و اکنون که پهناى مسير را دو برابر کرده اند، رفت و برگشت از قسمت جديد، نيز مانعى ندارد.
مسأله411. رفتن بالاى کوه صفا و مروه و نشستن روى آنها و نيت از آنجا، و يا چسباندن پاشنه پا به سنگ هاى دو کوه، لازم نيست حتى بخش سربالايى در آغاز صفا و مروه که فعلاً مفروش است جزء مسعى نبوده و جايگاه پله هايى است که در گذشته از آنها عبور کرده و بالاى دو کوه مى رفتند، سپس پله ها را برچيده اند و جايگاه پله، صاف و به صورت سربالايى درآمده است، و لذا سعى از نخستين نقطه سربالايى کافى، هر چند احتياط اين است از آخرين نقطه سربالايى سعى را آغاز کند.
صفحه 129
مسأله412. زن حائض در آنجا که (1) براى طواف نائب مى گيرد،،بايد سعى را شخصاً انجام دهد زيرا مسعى مسجد نيست البته بايد سعى را، پس از طواف نائب به جا آورد.
مسأله413. هرگاه منزل حائض در نقطه اى است که براى رسيدن «مسعى» راهى جز عبور از مسجدالحرام نيست، بايد سعى را به تأخير بيندازد، و در صورت نبودن وقت، نائب بگيرد. ولى اگر عبور کرد، و سعى را انجام داد، سعى او صحيح است. هر چند گناه کرده است.
مسأله414. سعى يک عمل واحد عبادى است، بايد به صورت يک عمل واحد به جا آورده شود، و لذا فاصله زياد ميان دورها که مضر به موالات باشد، بر خلاف احتياط است.
مسأله415. سعى بر روى چرخ در حال اختيار جايز است ولى در صورت توانايى و امکان بايد وسيله را خود ببرد.
مسأله416. اگر مقدارى از سعى را بر خلاف متعارف انجام دهد، مثلاً عقب عقب حرکت کند، بايد برگردد و آن مقدار را جبران کند.
مسأله417. نگاه کردن به راست و چپ، در حال حرکت و به پشت سر هنگام توقف اشکال ندارد و ميزان اين است که سينه و
1 . قبل از تجاوز از نصف حائض گردد.
صفحه 130
شانه هاى او به سوى مروه و يا صفا باشد.
مسأله418. هرگاه به هنگام سعى، برخى از مواضع زن که بايد پوشيده باشد بيرون باشد، سعى او صحيح است و در صورت عمد، گناه کرده است.
مسأله419. کودک که محرم شده است اگر مشکلى در سعى ايجاد کند، اگر مميز باشد بايد او را توجه داد، که سعى خود را اصلاح کند و اگر غير مميز باشد ولى او، به اصلاح آن بپردازد.
مسأله420. طفل مميز بايد در تمام دورها هر چند با وسيله سعى مى کند، بيدار باشد، اگر در آغاز بيدار بود ولى در اثنا بخوابد بايد، آن قسمت را اعاده کند، ولى در مورد طفل غير مميز خواب بودن اشکالى ندارد، و در هر حال بايد طفل رو به صفا و مروه باشد.
مسأله421. اگر کسى براى جمع کردن همراهان به عقب برگردد و دو مرتبه همان مسافت را طى کند، اگربه قصد سعى باشد،سعى او باطل و در غير اين صورت سعى او صحيح است.
مسأله422. اگر پيش از تجاوز از نصف، باقيمانده را فراموش کرده، بنا بر احتياط مستحب سعى را از سر بگيرد، و اگر پس از تجاوز از نصف باشد، باقيمانده را هر موقع به خاطرش آمد، به جا بياورد. و اگر در عمره تمتع رخ دهد قبل از بستن احرام براى حج، آن را جبران کند.
صفحه 131
مسأله423. اگر کسى به گمان آن که هفت دور سعى کرده است، عمل بعدى را که «تقصير»(کوتاه کردن مو و يا ناخن) انجام داد سپس به کاستى «سعى» توجه پيدا کرد، بايد سعى را به نحوى که گفته شد تدارک کند، سپس مجدداً تقصير نمايد.
مسأله424. هرگاه کسى به گمان اين که سعى، به وضو نياز دارد سعى خود را قطع کند و وضو بگيرد و سعى را از سر بگيرد، هرگاه فاصله ميان شوط هاى قبلى و سعى جديد به قدرى زياد نباشد که موالات را از بين ببرد، سعى دوم او صحيح است و در غير اين صورت، بايد سعى را اعاده کند.