3 ـ نماز طواف
مسأله: سوّم از واجبات عمره تمتّع: دو رکعت نماز طواف است.
مسأله: واجب است بعد از طواف فوراً دو رکعت نماز طواف را (که مثل نماز صبح است ولى اقامه ندارد و بلند خواندن قرائتش بر مردان واجب نيست) نزد مقام ابراهيم (ع) يا پشت آن بجا آورد.
مسأله: مىتوان نماز طواف را در طرف راست يا چپ و يا پشت مقام ابراهيم (ع) بجا آورد و هرچه به مقام نزديکتر باشد بهتر است، گرچه مىتواند نماز را دورتر بخوان تا آخر مسجد الحرام مخصوصاً وقتى که شلوغ باشد.
مسأله: اين حکم مربوط به نماز طواف عمره و حج است، امّا نماز طواف ابتدائى را در تمام اطراف مسجد الحرام مىتوان خواند.
مسأله: اگر کسى نماز طواف را فراموش کرد، بايد تا زمانى که در مکه معظمّه است نزد مقام ابراهيم (ع) رفته و نماز را قضا نمايد، و اگر از مکّه معظّمه بيرون رفت و مسافرت نمود هرجا يادش آمد قضا نمايد گرچه احوط استحبابى برگشتن به مسجدالحرام و قضا نمودن نزد مقام ابراهيم (ع) است، و اگر در برگشت مشکل بود بهتر است براى قضا نزد مقام ابراهيم (ع) نائب بگيرد.
مسأله: برکسى که قرائت نمازش صحيح نيست واجب است قرائت خود را اصلاح نمايد، و اگر نتوانست اصلاح نمايد به هر اندازهاى که مىتواند انجام دهد و نايب گرفتن کافى نيست.
مسأله: هرگاه دو رکعت نماز طواف را نزد يا پشت مقام ابراهيم (ع) نخواند بلکه در جاهاى ديگر مسجد خواند يا آن را عمداً ترک کرد يا نماز را باطل خواند واجب است برگردد و نماز را پشت مقام ابراهيم (ع) بخواند و اگر امکان برگشت نبود هرجا که هست نماز را بخواند، و احتياطاً نايب نيز بگيرد که نزد مقام ابراهيم (ع) نماز را بجا آورد.
مسأله: هرگاه نماز طواف را از روى جهل يا سهو يا فراموشى ترک کرد اعمال بعد از نماز صحيح است و احتياج به اعاده آنها نيست، و همچنين اگر عمداً آن را ترک کند.
مسأله: اگر کسى که نماز طواف را فراموش کرده و قضاى آن را انجام نداده فوت کند، واجب است وليّش قضا نمايد.
مسأله: لازم نيست قضاى نماز طواف در ماههاى حج باشد و در مسائل قضاى نماز طواف فرقى بين اقسام مختلف حج و عمره نيست، و همچنين لازم نيست که قضاى نماز با لباس احرام باشد.
مسأله: نماز طواف را مىتوان با جماعت خواند.
مسأله: مکروه است که دو طواف را پى در پى انجام دهد بصورتى که بعداً دو نماز براى هر دو بجا آورد، بلکه بعد از هر طواف نماز آن را بخواند.
مسأله: زنى که قبل از نماز طواف يا در هنگام طواف حايض شود بايد فوراً از مسجد خارج شود و اگر چهار شوط يا بيشتر طواف کرده باشد بقيه طواف و نماز را تاخير مىاندازد و اعمال ديگر عمره را تکميل نموده، بعد از پاکى باقيمانده طواف و نماز را بجا مىآورد و لازم نيست سعى را اعاده کند، اما اگر قبل از وقوف به عرفات در روز نهم پاک نشود احتياط آن است که براى انجام بقيه طواف و نماز آن نايب بگيرد، قبل از آن که براى وقوف خارج شود، و پس از پاکى نيز آن را بجا آورد.
مسأله: زنى که حايض شد و هنوز چهار شوط طواف را تکميل نکرده باشد بايد طواف را قطع نموده فوراً از مسجدالحرام خارج شود، پس اگر قبل از وقوف به عرفات در روز نهم پاک شد طواف را از سر گرفته و بقيه اعمال عمره را تکميل مىکند، وگرنه حج او به (حج افراد) تبديل گشته به عرفات مىرود و ديگر اعمال حج افراد را بجا آورده پس از آن عمره مفرده بجا مىآورد و کفايت مىکند.