مسح سر و پاها
سوال 168 :
کسى که در وضو، هر مسح را عمدا بيش از يک بار انجام مى‌دهد، وضويش چه حکمى دارد؟
جواب :
اگر قصد تشريع کند، باطل است و اگر به قصد احتياط مسح کند، براى تحقّق احتياط، بايد مسح بعدى را پس از خشک کردن محلّ مسح و يا بر محلّ ديگرى که خشک است، انجام دهد و اشکال ندارد؛ ولى بايد از وسواس اجتناب کند.
سوال 169 :
زنى غير ملتفت، در وضو سرش را دو بار و پاهايش را دو يا سه يا چهار بار مسح مى‌کرده است. حکم نمازهايى که خوانده، چيست؟
جواب :
در فرض سوال، خواندن دوباره نمازهاى گذشته، واجب نيست.
سوال 170 :
اگر بعد از شستن صورت و دست‌ها، کف دو دست را به هم بمالد، به طورى که رطوبت از هر يک به ديگرى منتقل شود، آيا مسح اشکالى پيدا مى‌کند؟
جواب :
خالى از اشکال نيست.
سوال 171 :
اگر پس از شستن صورت و دست‌ها با اين که رطوبت کافى در کف دست‌ها براى مسح کردن وجود دارد، باز هم کف دست‌ها را به صورت يا دست خود بکشد، به طورى که رطوبت جديد، وارد کف دست شود و بعد مسح کند، وضويش چه حکمى دارد؟
جواب :
خالى از اشکال نيست.
سوال 172 :
اگر در وضو پس از شستن صورت و دست‌ها، مقدارى از آب صورت به کف دست‌ها بريزد و يا مقدارى آب از يک دست به کف دست ديگر ريخته شود، آيا مسح اشکالى پيدا مى‌کند؟
جواب :
چنانچه پس از ريخته شدن آب به کف دست، با قسمت ديگرى از کف
(74)
دست که آب بر آن ريخته نشده، مسح کند، مطلقا صحيح است و اشکالى ندارد؛ ولى اگر بخواهد با همان قسمتى از کف دست که آب بر آن ريخته شده، مسح کند، اگر مقدار آب ريخته شده به قدرى کم باشد که به حساب نيايد و در آب کف دست مستهلک شود، مسح با آن بى‌اشکال است، وگرنه بنا بر احتياط واجب مسح با آن صحيح نيست.
سوال 173 :
اگر قبل از مسح کردن در وضو، کف دست نجس شود، آيا مى‌توان دست را آب کشيد و خشک کرد و سپس با گرفتن رطوبت از اعضاى ديگر، مسح را انجام داد يا بعد از رفع نجاست بايد دوباره وضو گرفت؟
جواب :
اگر کف دست همه‌اش نجس نشده و مقدارى نجس و مقدارى پاک است، چنانچه با قسمت پاک، مسح بکشد، جايز است و اگر همه‌اش نجس شده، بايد تطهير کند و مجددا وضو بگيرد.
سوال 174 :
در مورد موهايى که در سر کاشته مى‌شود، از لحاظ مسح چه حکمى دارد؟
جواب :
اگر جزء بدن شده است، حکم موى طبيعى را دارد.
سوال 175 :
اشخاصى که موى سرشان بلند است، چگونه بايد مسح بکشند؟
جواب :
اگر به موى جلو سر که از حدّ سر خارج نشده است، مسح کنند، کافى است.
سوال 176 :
اگر کسى که موى سرش بلند نيست و مى‌تواند بر موى جلو سر مسح نمايد، مانند کسى که موهايش بلند است، بيخ مو يا پوست سر را مسح نمايد، آيا مسحش صحيح است؟
جواب :
مسح بر بيخ مو و پوست سر، براى اين فرد نيز جايز و صحيح است.
سوال 177 :
در مسح سر، وضو گيرنده چه مقدار بايد دستش را پايين بکشد تا کافى
(75)
باشد؟
جواب :
به مقدارى که مسمّاى مسح، صدق کند.
سوال 178 :
آيا وضو گيرنده بايد در مسح پا، از پايين به بالا مسح کند يا از بالا به پايين نيز کفايت مى‌کند؟
جواب :
هر دو صورت کفايت مى‌کند؛ ولى بهتر است از پايين به بالا مسح کند.
سوال 179 :
بعضى از نمازگزاران هنگام وضو گرفتن، هر دو پا را با هم مسح مى‌کنند، حکم وضو و نماز آنها چيست؟
جواب :
به احتياط واجب در مسح پاها بايد ترتيب را رعايت نمايند، وگرنه وضويشان اشکال دارد.
سوال 180 :
اگر هنگام مسح سر، دست انسان با رطوبت صورت تماس پيدا کند، آيا مى‌تواند با آن پاى خود را مسح کند؟
جواب :
با جايى از دست که رطوبت آن با رطوبت صورت مخلوط نشده است، مى‌توان مسح نمود.
سوال 181 :
محلّ انتهايى در مسح پا، برآمدگى روى پاست يا تا محلّ اتصال روى پا با انتهاى استخوان ساق پا (مفصّل) را بايد مسح کرد؟ ابتداى محل مسح پا، نوک ناخن پاست يا نوک انگشت پا را هم بايد داخل مسح کرد؟ و آيا مسح از نوک يک انگشت پا و با عرض بسيار باريک کافى است يا نه؟
جواب :
محلّ انتهاى مسح پا، برآمدگى روى پا است و بهتر است تا مفصل را مسح کند و ابتداى محلّ مسح از نوک انگشتان شروع مى‌شود و بايد ناخن بلندى را که مانع مسح نوک انگشت است، برطرف کند و احتياط واجب آن است که به پهناى سه انگشت مسح نمايد؛ بلکه بهتر است تمام روى پا را مسح کند.
(76)
سوال 182 :
اگر قبل از مسح پاها آب کف دست‌ها خشک شود، براى مسح پاها رطوبت را از صورت بگيرد يا دست‌ها؟ و اگر ريش نداشته باشد، گرفتن رطوبت از سبيل و ابرو کافى است يا خير؟
جواب :
بنا بر احتياط بايد از ابرو، مژگان يا ريشى که داخل در حدّ صورت است، رطوبت بگيرد و گرفتن رطوبت از سبيل نيز کافى است.
سوال 183 :
اگر در وضو هنگام مسح نمودن، رطوبت دست‌ها به علت گرما و غير آن خشک شود، حکم مسح سر و پاها چه مى‌شود؟
جواب :
بنا بر احتياط از ريش و ابرو و مژه‌ها که داخل در حدّ صورت هستند، رطوبت بگيرد و با آن مسح نمايد.
سوال 184 :
اگر روى سر يا پاها به واسطه سوختگى، جراحى پلاستيک شده باشد، آيا در هنگام وضو باز هم مسح کردن، لازم است يا خير؟
جواب :
مسح نمودن، لازم است.
سوال 185 :
اگر کسى براى تقويت موهايش، روغن بادام به موهايش بمالد، آيا مسح کردن سر او در وضو اشکال پيدا مى‌کند؟
جواب :
اگر موى سر طورى چرب شود که مانع رسيدن آب به مو گردد، براى مسح بايد آن را برطرف کند.
سوال 186 :
آيا در مواقع ضرورى، مسح کردن از روى کفش يا جوراب يا مقنعه و روسرى صحيح است؟ اگر امکان تيمّم هم باشد، در صورت صحّت اين گونه وضو، کدام يک مقدّم است؟
جواب :
در فرض سوال، اين گونه وضو، صحيح و بر تيمّم مقدّم است.
سوال 187 :
در وضو گرفتن، شستن صورت و مسح سر با دست چپ و همچنين مسح هر يک از پاها با دست مخالف آن، صحيح است يا نه؟
(77)
جواب :
شستن صورت در وضو با هر يک از دو دست اشکالى ندارد و احتياط لازم اين است که سر و پاى راست را با دست راست و پاى چپ را با دست چپ، مسح نمايند.