منظور از عادل بودن مرجع تقلید چیست؟

پاسخ

• امام، خامنه ای، بهجت و صافی کسی که دارای ملکه ای (حالتی که در نفس رسوخ داشته باشد) است که همواره انسان را به ملازمت تقوی ـ ترک محرمات و انجام واجبات ـ وادار می کند. [1]
• خویی، تبریزی و وحید: شخصی که در دین پایدار و ثابت قدم باشد و از آن منحرف نشود، به گونه ای که بدون عذر شرعی واجبات را ترک نکند و محرمات را انجام ندهد و در این زمینه تفاوتی بین گناهان صغیره و کبیره وجود ندارد. [2]
• فاضل: کسی که دارای ملکه ی (حالتی که در نفس رسوخ داشته باشد) انجام واجبات و ترک گناهان کبیره است و این ملکه ی نفسانی باید با انجام واجبات و ترک محرمات در خارج جامه ی عمل بپوشد و عادل باید ملکه مروّت را نیز داشته باشد. [3]
• خویی: مرجع باید حریص به دنیا نباشد به گونه ای که ضرر به عدالتش بزند. [4]
• سیستانی: شخصی که در دین پایدار و ثابت قدم باشد و از آن منحرف نشود که غالباً ناشی از ترس راسخ در نفس است. ترک واجب یا فعل حرام بدون عذر شرعی با عدالت منافات دارد. در این جهت فرقی بین گناهان کبیره و صغیره نیست.[5]
• مکارم: عادل کسی است که از او کار مخالف شرع دیده نشود و با مقداری معاشرت به حسن ظاهرش (نیکویی در عقیده و رفتار) پی برده شود. [6]
• شبیری: کسی که از روی ملکه از گناهان کبیره اجتناب کند و گناه صغیره با اصرار بر آن، گناه کبیره محسوب می شود.[7]
• نوری: کسی که دارای ملکه انجام واجبات و ترک گناهان است.[8]

منابع:

1. امام: تحریرالوسیلة، ج 1، کتاب التقلید، م 28؛ خامنه ای: رساله آموزشی، ج 1، شرائط مرجع تقلید، ص 8؛ بهجت: وسیلة النجاة، م 30؛ صافی: هدایة العباد، ج 1، م 31.
2. خویی، تبریزی و وحید: منهاج الصالحین، ج 1، کتاب التقلید، م 29.
3. فاضل: العروة الوثقی، ج 1، کتاب التقلید، م 23.
4. سیستانی: العروة الوثقی، ج 1، کتاب التقلید، م 23 و منهاج الصالحین، ج 1، کتاب التقلید، م 29.
5. مکارم: العروة الوثقی، ج 1، کتاب التقلید، م 23.
6. شبیری: رساله، م 2.
7. نوری: العروة الوثقی، ج 1، کتاب التقلید، م 23.