شرايط حجّ تمتّع
مسأله: شرايط حجّ تمتّع چند چيز است:
1 ـ نيّت، که از اوّل شروع به احرام عمره قصدش اين باشد که اعمال حجّ تمتّع را بجا مى آورد، قربة الى الله تعالى، پس اگر نيّت ديگرى نمود ـ تقييدا ـ يا ترديد در نيّت داشت حجّش باطل است.
2 ـ بايد عمره و حج هر دو در ماههاى حج (شوّال، ذى القعدة، ذى الحجّة) انجام شود، پس اگر تمام عمره تمتّع يا قسمتى از آن قبل از شوّال انجام شود باطل است.
3 ـ بايد حجّ تمتّع و عمره تمتّع در يک سال انجام شود، پس اگر عمره تمتع را در يک سال بجا آورد و حج تمتع را به سال ديگر تأخير انداخت حج تمتّع نخواهد بود، و در اين حکم فرق نمى کند که تا سال آينده در مکه معظّمه بماند يا به وطن رفته و مجدّدا برگردد، و همچنين فرقى نيست که در احرام عمره تمتّع بماند (يعنى تقصير را انجام نداده باشد) يا از احرام خارج شده باشد.
4 ـ بايد احرام براى حجّ تمتّع ـ نه عمره آن ـ در حال اختيار از خود مکّه معظّمه باشد، و بهتر است که احرام از مسجدالحرام باشد، و در مسجد هم بهتر است نزد مقام ابراهيم (ع) و يا در حجر اسماعيل (ع) باشد.
5 ـ بايد مجموع اعمال عمره تمتّع و حجّ تمتّع را يک نفر براى يک نفر انجام دهد، پس اگر دو نفر براى انجام عمره و حج تمتّع از طرف يک نفر اجير شوند که يکى عمره تمتّع و ديگرى حج تمتّع را انجام دهد صحيح نخواهد بود، و همچنين اگر يک نفر عمره تمتّع را براى کسى و حج تمتّع را براى ديگرى انجام دهد صحيح نخواهد بود.
چند مسأله
مسأله: واجب است عمره تمتّع قبل از حجّ تمتّع انجام شود.
مسأله: پس از انجام اعمال عمره تمتّع و با نزديک شدن روز نهم ذى الحجّة بايد خود را براى اعمال حجّ تمتّع آماده نمايد.
مسأله: جايز نيست بعد از انجام اعمال عمره تمتع و قبل از احرام حج از مکه مکرمه براى مسافت دور خارج شود مگر مجبور گردد که در اين صورت بايد براى حج احرام بپوشد سپس خارج شود.
اما در مسافتهاى کوتاه جايز است از مکه بيرون رود بدون احرام ولى کراهت دارد.
البته در اطراف مکه و منى خروج بدون احرام جايز است و کراهتى ندارد.
مسأله: خارج شدن از مکّه معظّمه در اثناى عمره تمتّع (چه پيش از طواف و چه بين طواف و سعى يا بين سعى و تقصير) خلاف احتياط است.
مسأله: هرگاه پس از انجام عمره تمتّع بدون احرام از مکّه بيرون رفت و از ميقات گذشت دو صورت دارد: اوّل آنکه بازگشتش به مکه معظّمه قبل از ماه خروجش باشد در اين صورت بدون احرام به مکه معظّمه برگشته و از مکّه براى حجّ تمتّع احرام مىبندد. دوّم: آنکه بازگشتش به مکه بعد از ماه خروجش باشد که در اين صورت لازم است احتياطاً براى عمره تمتّع محرم شود و عمره تمتّع را تجديد نمايد سپس براى حج احرام ببندد و مقصود از ماه: شوّال و ذى القعدة و ذى الحجّة است نه سى روز.
مسأله: کسى که وظيفه اش حجّ تمتّع است نمى تواند به حج (افراد) يا (قران) عدول نمايد، مگر آنکه پس از شروع به عمره تمتّع وقتش به اندازه اى تنگ شود که نتواند عمره را تمام نمايد و خود را به حج برساند، در اين صورت نيّت را از عمره تمتّع به حج (افراد) برگردانده و عمره را ترک نموده و اعمال حج (افراد) را بجا مىآورد و پس از انجام حج، عمره مفرده بجا خواهد آورد.
مسأله: ميزان در تنگى وقت، بيم از دست رفت وقوف اختيارى عرفات است، مثلاً: اگر صبح روز نهم ذى الحجّة با احرام از ميقات به نيّت عمره تمتّع وارد مکه معظّمه شود و بخواهد عمره تمتّع را بجا آورد، امّا براى ظهر عرفه (که اوّل وقت وقوف اختيارى در عرفات است) نمى تواند خود را به عرفات برساند اين شخص بايد نيت احرام عمره را به احرام حج (افراد) تبديل نموده و به عرفات رفته و اعمال حج (افراد) را به پايان برساند، و پس از آن عمره مفرده انجام دهد و مجزى از (حجةالاسلام) خواهد بود.
مسأله: کسى که وظيفه اش حجّ تمتّع است چنانچه پيش از شروع به احرام عمره تمتّع بداند که بر اثر ضيق وقت نمى تواند عمره تمتّع را تمام نمايد جواز عدول به حج (افراد) بعيد نيست يعنى از اوّل براى حج (افراد) محرم شود.
مسأله: هرگاه در سعه وقت براى عمره تمتّع احرام بست و طواف و سعى خود را عمداً تا زمانى به تاخير انداخت که نتوانست آنها را انجام بدهد و حج را درک نمايد، لازم است به حج (افراد) عدول نمايد، و اکتفا به آن حج مىشود گرچه معصيت کرده است.