زکات فطره (آیت الله محمد تقی بهجت (ره))

زکات فطره

مسأله 2060 :

کسي که موقع غروب شب عيد فطر (گرچه به چند لحظه باشد) بالغ و عاقل و هوشيار است و فقير و بنده کس ديگر نيست، بايد براي خودش و کساني که نان خور او هستند، هر نفري يک صاع که تقريباً سه کيلو است گندم يا جو يا خرما يا کشمش يا برنج يا ذرّت و مانند اينها به مستحق بدهد و اگر پول يکي از اينها را هم بدهد کافي است.

مسأله 2061 :

کسي که مخارج سال خود و عيالاتش را ندارد و کسب و کاري هم ندارد که بتواند مخارج سال خود و عيالاتش را بگذارند فقير است و دادن زکات فطره بر او واجب نيست.

مسأله 2062 :

انسان بايد فطره کساني را که در غروب شب عيد فطر نان خور او حساب مي شوند بدهد، کوچک باشند يا بزرگ، مسلمان باشند يا کافر، دادن خرج آنان بر او واجب باشد يا نه، در شهر خود او باشند يا در شهر ديگر.

مسأله 2063 :

اگر کسي را که نان خور او است و در شهر ديگر است وکيل کند که از مال او فطره خود را بدهد، چنانچه اطمينان داشته باشد که فطره را مي دهد، لازم نيست خودش فطره او را بدهد.

مسأله 2064 :

فطره مهماني که پيش از غروب شب عيد فطر با رضايت صاحب خانه وارد شده اگر نانخور او حساب شود بر او واجب است، لکن به مجرد صرف يک افطاري فطره ميهمان بر صاحبخانه واجب نيست.

مسأله 2065 :

فطره مهماني که پيش از غروب شب عيد فطر بدون رضايت صاحب خانه وارد مي شود و مدّتي نزد او مي ماند در صورتي که نانخور او حساب شود بنابر احتياط، واجب است، و همچنين است فطره کسي که انسان را مجبور کرده اند که خرجي او را بدهد.

مسأله 2066 :

فطره مهماني که بعد از غروب شب عيد فطر وارد مي شود بر صاحب خانه واجب نيست، اگر چه پيش از غروب او را دعوت کرده باشند و در خانه او هم افطار کند.

مسأله 2067 :

اگر کسي موقع غروب شب عيد فطر ديوانه يا بيهوش باشد، زکات فطره بر او واجب نيست.

مسأله 2068 :

اگر پيش از غروب بچه بالغ شود، يا ديوانه عاقل گردد، يا فقير غني شود، در صورتي که شرايط واجب شدن فطره را دارا باشد، بايد زکات فطره را بدهد.

مسأله 2069 :

کسي که موقع غروب شب عيد فطر، زکات فطره بر او واجب نيست، اگر تا پيش از ظهر روز عيد شرطهاي واجب شدن فطره در او پيدا شود، مستحب است زکات فطره را بدهد.

مسأله 2070 :

کافري که بعد از غروب شب عيد فطر مسلمان شده فطره بر او واجب نيست. ولي مسلماني که شيعه نبوده، اگر بعد از ديدن ماه شيعه شود، بايد زکات فطره را بدهد.

مسأله 2071 :

کسي که باندازه يک صاع که تقريباً سه کيلو است گندم و مانند آن دارد مستحب است زکات فطره را بدهد، و چنانچه عيالاتي داشته باشد و بخواهد فطره آنها را هم بدهد مي تواند بقصد فطره، آن يک صاع را به يکي از عيالاتش بدهد و او هم بهمين قصد به ديگري بدهد، و همچنين تا به نفر آخر برسد، و بهتر است نفر آخر چيزي را که مي گيرد به کسي بدهد که از خودشان نباشد. و اگر يکي از آنها صغير باشد، ولي او بجاي او مي گيرد و احتياط واجب آن است که چيزي را که براي صغير گرفته به کسي ندهد.

مسأله 2072 :

اگر بعد از غروب شب عيد فطر بچه دار شود، يا کسي نان خور او حساب شود، واجب نيست فطره او را بدهد. اگر چه مستحب است فطره کساني را که بعد از غروب تا پيش از ظهر روز عيد نانخور او حساب مي شوند بدهد.

مسأله 2073 :

اگر انسان نانخور کسي باشد و پيش از غروب نانخور کس ديگر شود، فطره او بر کسي که نانخور او شده واجب است مثلا اگر دختر پيش از غروب به خانه شوهر رود، شوهرش بايد فطره او را بدهد.

مسأله 2074 :

کسي که ديگري بايد فطره او را بدهد واجب نيست فطره خود را بدهد.

مسأله 2075 :

اگر فطره انسان بر کسي واجب باشد و او فطره را ندهد، بر خود انسان واجب نمي شود.

مسأله 2076 :

اگر کسي که فطره او بر ديگري واجب است خودش فطره را بدهد، از کسي که فطره بر او واجب شده ساقط نمي شود مگر اينکه با اذن و اجازه طرف باشد.

مسأله 2077 :

زني که شوهرش مخارج او را نمي دهد، چنانچه نانخور کس ديگر باشد، فطره اش بر آن کس واجب است. و اگر نانخور کس ديگر نيست، در صورتي که فقير نباشد بايد فطره خود را بدهد.

مسأله 2078 :

کسي که سيّد نيست نمي تواند به سيّد فطره بدهد حتّي اگر سيّدي نانخور او باشد نمي تواند فطره او را به سيّد ديگر بدهد.

مسأله 2079 :

فطره طفلي که از مادر يا دايه شير مي خورد، بر کسي است که مخارج مادر يا دايه را مي دهد ولي اگر مادر يا دايه مخارج خود را از مال طفل بر مي دارد فطره طفل بر کسي واجب نيست.

مسأله 2080 :

اگر انسان کسي را اجير نمايد و شرط کند که مخارج او را بدهد "مانند خدمتکار" در صورتي که بشرط خود عمل کند و نانخور او حساب شود بايد فطره او را هم بدهد ولي چنانچه شرط کند که مقداري از مخارج او را بدهد و مثلا پولي هم براي ديگر مخارجش بدهد، دادن فطره او واجب نيست مانند کارگران در کارخانه ها و مهمانخانه ها که معمولا کارکنان، غذاي خود را همانجا مي خورند فطره آنها بر خودشان است نه بر صاحبکار.

مسأله 2081 :

اگر کسي بعد از غروب شب عيد فطر بميرد، بايد فطره او و عيالاتش را از مال او بدهند، ولي اگر پيش از غروب بميرد، واجب نيست فطره او وعيالاتش را از مال او بدهند.