زکات فطره
مسأله 2008 :
کسى که موقع غروب شب عيد فطر بالغ و عاقل است و فقير و بنده ء کسى نيست ، به اين معنى که ماه رمضان را - اگر چه به يک آن تا تحقق غروب - با اين شرايط درک کند ، بايد براى خودش و کسانى که نان خور او هستند ، هر نفرى يک صاع - که تقريبا سه کيلوگرم است - گندم يا جو يا خرما يا کشمش يا برنج و مانند اينها به مستحق بدهد ، و بنابر احتياط واجب غذاى معمول محلش باشد ، و اگر پول يکى از اينها را هم بدهد کافيست ، و بنابر احتياط واجب کسى که وقت غروب شب عيد فطر بى هوش است ، بايد فطره را بدهد .
مسأله 2009 :
کسى که مخارج سال خود و عيالاتش را ندارد و کسبى هم ندارد که بتواند مخارج سال خود و عيالاتش را بگذراند ، فقير است ، و دادن زکات فطره بر او واجب نيست .
مسأله 2010 :
انسان فطره ء کسانى را که در غروب شب عيد فطر نان خور او حساب مى شوند بايد بدهد ، کوچک باشند يا بزرگ ، مسلمان باشند يا کافر ، دادن خرج آنها بر او واجب باشد يا نه، در شهر خود او باشند يا در شهر ديگر .
مسأله 2011 :
اگر کسى را که نان خور اوست و در شهر ديگر است وکيل کند که از مال او فطرهء خود را بدهد ، چنانچه اطمينان داشته باشد که فطره را مى دهد ، لازم نيست خودش فطره ء او را بدهد .
مسأله 2012 :
فطره ء مهمانى که پيش از غروب شب عيد فطر با رضايت صاحبخانه وارد شده و در وقت وجوب زکات فطره نان خور او حساب مى شود ، بر او واجب است .
مسأله 2013 :
مهمانى که پيش از غروب شب عيد فطر بدون رضايت صاحبخانه وارد شده و مدتى نزد او مى ماند ، بنابر احتياط واجب فطره اش را هم خودش و هم ميزبان بدهد ، و همين احتياط در مورد کسى که انسان را مجبور کرده اند که خرجى او را بدهد ، بايد رعايت شود .
مسأله 2014 :
فطره ء مهمانى که بعد از غروب شب عيد وارد مى شود ، بر صاحبخانه واجب نيست ، اگر چه پيش از غروب او را دعوت کرده باشد و در خانهء او هم افطار کند .
مسأله 2015 :
اگر کسى موقع غروب شب عيد فطر ديوانه باشد ، زکات فطره بر او واجب نيست . مسأله 2016 - اگر پيش از غروب بچه بالغ شود يا ديوانه عاقل گردد يا فقير غنى شود ، در صورتى که شرايط واجب شدن فطره را دارا باشد ، بايد زکات فطره را بدهد .
مسأله 2017 :
کسى که موقع غروب شب عيد فطر زکات فطره بر او واجب نيست ، اگر تا پيش از ظهر روز عيد شرطهاى واجب شدن فطره در او پيدا شود ، بنابر احتياط مستحب زکات فطره را بدهد .
مسأله 2018 :
کافرى که بعد از غروب شب عيد فطر مسلمان شده ، فطره بر او واجب نيست ، ولى مسلمانى که شيعه نبوده اگر بعد از ديدن ماه شيعه شود ، بايد زکات فطره را بدهد .
مسأله 2019 :
کسى که فقط به اندازه ء يک صاع - که تقريبا سه کيلوگرم است - گندم و مانند آن دارد ، مستحب است زکات فطره را بدهد ، و چنانچه عيالاتى داشته باشد و بخواهد فطره ء آنها را هم بدهد ، مى تواند به قصد فطره آن يک صاع را به يکى از عيالاتش بدهد ، و او هم به همين قصد به ديگرى بدهد ، و همچنين تا به نفر آخر برسد ، و بهتر است نفر آخر چيزى را که مى گيرد به کسى بدهد که از خودشان نباشد ، و اگر يکى از آنها صغير باشد ، ولى او براى خودش بگيرد ، و آنچه را براى خود گرفته براى صغير به قصد فطره بدهد ، و اگر براى صغير گرفت - بنابر احتياط واجب - آن را به کسى ندهد .
مسأله 2020 :
اگر بعد از غروب شب عيد فطر بچه دار شود ، يا کسى نان خور او حساب شود ، واجب نيست فطره ء او را بدهد ، اگر چه احتياط مستحب آن است که فطره ء کسانى را که بعد از غروب تا پيش از ظهر عيد ، نان خور او حساب مى شوند بدهد .
مسأله 2021 :
اگر انسان نان خور کسى باشد و پيش از غروب نان خور کس ديگر شود ، فطره ء او بر کسى که نان خور او شده واجب است ، مثلا اگر دختر پيش از غروب به خانهء شوهر رود ، بايد شوهرش فطره ء او را بدهد .
مسأله 2022 :
کسى که ديگرى بايد فطره ء او را بدهد ، واجب نيست فطره ء خود را بدهد . مسأله 2023 - اگر فطره ء انسان بر کسى واجب باشد و او فطره را ندهد ، احتياط مستحب آن است که اگر واجد شرايط وجوب زکات فطره باشد ، خودش بدهد .
مسأله 2024 :
اگر کسى که فطره ء او بر ديگرى واجب است ، خودش فطره را بدهد ، از کسى که فطره بر او واجب شده ساقط نمى شود .
مسأله 2025 :
زنى که شوهرش مخارج او را نمى دهد ، چنانچه نان خور کس ديگر باشد ، فطره اش بر آن کس واجب است ، و اگر نان خور کس ديگر نيست ، در صورتى که شرايط وجوب در او جمع باشد ، بايد فطره ء خود را بدهد .
مسأله 2026 :
کسى که سيد نيست نمى تواند به سيد فطره بدهد ، حتى اگر سيدى نان خور او باشد نمى تواند فطره ء او را به سيد ديگرى بدهد .
مسأله 2027 :
فطره ء طفلى که از مادر يا دايه شير مى خورد ، بر کسى است که مخارج مادر يا دايه را مى دهد ، ولى اگر مادر يا دايه مخارج خود را از مال طفل بر مى دارد ، فطره ء طفل بر کسى واجب نيست .
مسأله 2028 :
انسان اگر چه مخارج عيالاتش را از مال حرام بدهد ، بايد فطره ء آنان را از مال حلال بدهد .
مسأله 2029 :
اگر انسان کسى را اجير نمايد و شرط کند که مخارج او را بدهد و به شرط خود وفا کند ، بايد فطره ء او را هم بدهد ، ولى چنانچه شرط کند که مقدار مخارج او را بدهد ، مثلا پولى براى مخارجش بدهد و به عنوان نفقه نباشد - چه به عنوان مزد کارش باشد يا به عنوان ديگرى - واجب نيست فطره ء او را بدهد .
مسأله 2030 :
اگر کسى بعد از غروب شب عيد فطر بميرد ، بايد فطره ء او و عيالاتش را از مال او بدهند ، ولى اگر پيش از غروب بميرد ، واجب نيست فطره ء او و عيالاتش را از مال او بدهند .