قضاى سجده و تشهّد فراموش شده
مسأله 1107 :
هرگاه کسى يک يا چند سجده نماز را فراموش کرد بايد قضاى آن را بعد از نماز به جا آورد (البته اگر دو سجده از يک رکعت فراموش شود نماز باطل است) همچنين اگر تشهّد را فراموش نمايد بايد بلافاصله بعد از نماز آن را قضا کند و علاوه بر قضاى سجده و تشهّد بايد براى هر کدام بنابر احتياط واجب دو سجده سهو به جا آورد (ولى چنان که قبلاً نيز گفته شد تشهّد سجده سهو، کفايت از تشهّد فراموش شده مى کند).
مسأله 1108 :
در قضاى سجده و تشهّد فراموش شده تمام شرايط نماز مانند طهارت و قبله و شرطهاى ديگر لازم است و بايد بلافاصله بعد از نماز انجام دهد.
مسأله 1109 :
اگر يک سجده و تشهّد را فراموش کند احتياط واجب آن است که هر کدام را اوّل فراموش کرده اوّل قضا کند و اگر نداند کدام يک را اوّل فراموش کرده
[211]
احتياطاً يک سجده و بعد يک تشهّد و بار ديگر يک سجده به جا مى آورد، تا يقين کند سجده و تشهّد رابه ترتيبى که فراموش کرده قضا کرده است.
مسأله 1110 :
هرگاه بعد از نماز کارى کند که صورت نماز را به هم مى زند يا نماز را باطل مى کند (مثل اين که پشت به قبله کند) بايد قضاى سجده و تشهّد را به جا آورد و نماز را بنابر احتياط واجب اعاده کند و اگر کارى کند که سجده سهو مى آورد، بعد از قضاى سجده يا تشهّد احتياط آن است که سجده سهو به جا آورد.
مسأله 1111 :
اگر شک دارد که سجده يا تشهّد را فراموش کرده يا نه واجب نيست قضا کند و اگر مى داند يکى را فراموش کرده، امّا نمى داند کدام يک بوده، هر دو را قضا کند و هر کدام را اوّل به جا آورد مانعى ندارد.
مسأله 1112 :
هرگاه علاوه بر قضاى سجده يا تشهّد، سجده سهو نيز بر ذمّه او باشد، بايد بعد از نماز اوّل سجده يا تشهّد را قضا کند و بعد سجده سهو را به جا آورد.
مسأله 1113 :
هرگاه شک کند که آيا قضاى سجده يا تشهّد فراموش شده که بر عهده او بود بعد از نماز به جا آورده يا نه، چنانچه وقت نماز نگذشته سجده يا تشهّد را قضا نمايد و اگر گذشته نيز بنابر احتياط واجب بايد قضاى آن را به جا آورد و نماز او صحيح است.
مسأله 1114 :
براى قضاى سجده يا تشهّد، بعد از نماز نيّت مى کند، سپس همان سجده يا تشهّد را بدون اللّه اکبر و چيز اضافى ديگر قضا مى کند و بعد بنابر احتياط سجده سهو به جا مى آورد.