نماز استيجارى
مسأله 1213 :
اجير گرفتن براى قضاى نماز و عبادتهاى ديگر از طرف اموات خالى از اشکال نيست، مگر در حج و اگر کسى بخواهد در عبادتهاى ديگر اجير بگيرد قصد رجاء کند، امّا به جا آوردن نماز و روزه قضا و همچنين نماز و روزه مستحبّى به قصد قربت و بدون گرفتن اجرت اشکالى ندارد.
مسأله 1214 :
انسان مى تواند براى بعضى از کارهاى مستحب مانند زيارت قبر پيغمبر(صلى الله عليه وآله) و امامان(عليهم السلام) از طرف زندگان اجير شود، ولى احتياط واجب آن است که پول را براى مقدّمات کار بگيرد و نيز مى تواند اعمال مستحبّى را انجام دهد و ثواب آن را به اموات يا زنده ها هديه نمايد.
مسأله 1215 :
کسى که براى نماز قضاى ميّت اجير شده، بايد مسائل نماز را بخوبى بداند و قرائت او صحيح باشد.
مسأله 1216 :
شخصى که مى خواهد از طرف ديگرى نماز يا روزه، يا عبادت ديگرى، به جا آورد بايد در موقع نيّت، ميّت را معيّن کند، لازم نيست اسم او را بداند، همين اندازه که علامت و نشانه اى براى او در قصد و نيّت خود قرار دهد کافى است.
مسأله 1217 :
شخص نايب بايد خود را به جاى ميّت فرض کند و عبادتى را که بر ذمّه اوست قضا نمايد و اگر عملى را انجام دهد و ثواب آن را براى او هديه کند دين او ادا نمى شود.
مسأله 1218 :
در صورتى ذمّه ميّت ادا خواهد شد که اطمينان پيدا شود که نايب نماز را خوانده است و اگر شک کند کافى نيست، ولى اگر يقين داشته باشد نماز را خوانده امّا نداند صحيح انجام داده يا نه اشکال ندارد.
مسأله 1219 :
اگر نايب بگويد نماز را خوانده ام تنها به گفته او نمى توان قناعت کرد
[229]
مگر اين که فرد مورد اطمينانى باشد.
مسأله 1220 :
شخصى که از ميّت نيابت مى کند بايد کسى باشد که در انجام اجزاء و شرايط نماز معذور نباشد، مثلاً کسى که نشسته نماز مى خواند نمى تواند نايب شود، حتّى بنابر احتياط واجب کسى که با تيمّم يا جبيره نماز مى خواند نيابت نکند.
مسأله 1221 :
مرد مى تواند براى زن و زن براى مرد نيابت کند و در بلند خواندن و آهسته خواندن نماز بايدبه وظيفه خودش عمل نمايد، نه وظيفه ميّت و لازم نيست قضاى نمازهاى ميّت به ترتيب خوانده شود، خواه ترتيب آن را بداند يا نداند، مگر در مورد ظهر و عصر، يا مغرب و عشا از يک روز که رعايت ترتيب در آن لازم است.
مسأله 1222 :
کسى که اجير براى قضاى نماز و روزه مى شود اگر طرز مخصوصى را با او شرط کنند (مثلاً بگويند نماز را بايد در مسجد يا در فلان ساعت بخواند) بايد به شرط عمل کند، امّا اگر شرط خاصّى با او نکنند مطابق تکليف خود و طبق معمول انجام دهد و در مستحبّات نيز آنچه معمول است به جا مى آورد و بيش از آن لازم نيست مگر شرط کنند، خواندن نماز آيات نيز تا شرط نکنند لازم نيست.
مسأله 1223 :
هرگاه اشخاص متعدّدى را براى قضاى نماز ميّت اجير کند لازم نيست براى هر کدام وقت معيّنى را تعيين نمايد، بلکه آنها مى توانند در هر وقت که بخواهند نماز را به جا آورند، ولى براى رعايت ترتيب بين نمازهاى قضا احتياط مستحب آن است که براى هر کدام از آنها وقتى را معيّن نمايد، مثلاً با يکى قرار مى گذارد که در فاصله صبح تا ظهر نماز قضا به جا آورد و با ديگرى از ظهر تا شب و نيز بهتر است هريک از آنها مقدار نمازى را که مى خواند با ديگرى شبيه باشد، مثلاً اگر از نماز ظهر شروع مى کند و تا نماز صبح پايان مى دهد (خواه يک شبانه روز بخواند يا چند شبانه روز) ديگرى نيز از ظهر شروع کند و به صبح خاتمه دهد.
مسأله 1224 :
هرگاه شخص اجير پيش از تمام کردن نماز و روزه اى که اجير شده بود از دنيا برود درحاليکه اجرت همه آنها را گرفته، اگر شرط کرده باشند تمام نمازها را خودش به جا آورد بايد اجرت مقدارى را که نخوانده از مال او برگردانند و اگر
[230]
چنين شرطى نکرده اند بايد ورثه از مال او کسى را اجير کنند تا باقيمانده را بجا آورد و اگر مالى ندارد چيزى بر ورثه واجب نيست، ولى بهتر است دين ميّت را ادا کنند.
مسأله 1225 :
هرگاه اجير پيش از تمام کردن عمل از دنيا برود و خودش نيز نماز قضا بر ذمّه داشته باشد، بايد از مال او براى نمازهايى که اجير بوده ديگرى را اجير کنند و يا اگر شرط کرده اند خودش به جا آورد باقيمانده را برگردانند، امّا براى نمازهاى خودش نمى توانند از مال او بردارند مگر با رضايت ورثه و يا در صورتى که وصيّت کرده از ثلث مالش به مصرف نماز برسانند.