احکام حج (آیت الله سید محمد صادق روحانی)

احکام حج

مسأله 2033 :

حج : زيارت کردن خانه خدا وانجام اعمالى است که دستور داده اند در آنجا بجا آورده شود ودر تمام عمر بر کسى که اين شرايط را دارا باشد ، يک مرتبه واجب مى شود : اول - آنکه بالغ باشد . دوم - آنکه عاقل وآزاد باشد . سوم - به واسطه رفتن به حج مجبور نشود که کار حرامى را انجام دهد ، يا عمل واجبى را که از حج مهمتر است ترک نمايد ، پس اگر مثلا مجبور باشد از راه غصبى برود وراه ديگرى هم نباشد نبايد حج برود . چهارم - آنکه مستطيع باشد ومستطيع بودن به چند چيز است ، اول - آنکه توشه راه ومرکب سوارى يا مالى که بتواند آنهارا تهيه کند داشته باشد . دوم - سلامت مزاج وتوانايى آن را داشته باشد که بتواند مکه رود وحج را بجا آورد . سوم در راه مانعى از رفتن نباشد واگر راه بسته بشد يا انسان بترسد که در راه جان يا عرض او از بين برود يا مال / صفحة 347 / مال او را ببرند ، حج بر او واجب نيست ولى اگر از راه ديگرى بتواند برود ، اگر چه دورتر باشد ، بايد از آن راه برود . چهارم - بقدر بجا آوردن اعمال حج وقت داشته باشد . پنجم - مخارج کسانى را که خرجى آنان بر او واجب است مثل زن وبچه و مخارج کسانى را که مردم خرجى دادن به آنها را لازم مى دانند داشته باشد . ششم - بعد از برگستن ، کسب يا زراعت ، يا عايدى ملک ، يا راه ديگرى براى معاش خود داشته باشد که مجبور نشود به زحمت زندگى کند .

مسأله 2034 :

کسى که بدون خانه ملکى رفع احتياجش نمى شود ، وقتى حج بر او واجب است که پول خانه را هم داشته باشد .

مسأله 2035 :

زنى زنى که مى توناند مکه برود ، اگر بعد از برگشتن از خودش مال نداشته باشد وشوهرش هم مثلا فقير باشد وخرجى او را ندهد ، وناچار شود که به سختى زندگى کند ، حج بر او واجب نيست .

مسأله 2036 :

اگر کسى توشه راه ومرکب سوارى نداشته باشد وديگرى به او بگويد حج برو من خرج تو وعيالات تو را در موقعى که در سفر حج هستى مى دهم ، در صورتى که اطمينان داشته باشد که خرج او را مى دهد حج بر او واجب مى شود .

مسأله 2037 :

اگر خرجى رفتن وبرشتن وخرجى عيالات کسى را در مدتى که مکه مى رود وبر مى گردد ، به او ببخشند وبا او شرط کنند که حج کند واو قبول نمايد ، حج بر او واجب مى شود ، اگر چه فرض داشته باشد ، ودر موقع برگشتن هم مالى که بتواند با آن زندگى کند نداشته باشد .

مسأله 2038 :

اگر مخارج رفتن وبرگشتن ومخارج عيالات کسى را در مدتى که مکه مى رود وبر مى گردد به او بدهند وبگويند حج برو ولى ملک او نکنند ، در صورتى که اطمينان داشته باشد که از او پس نمى گيرند ، حج بر او واجب مى شود .

مسأله 2039 :

اگر مقدارى مال که براى حج کافى است به کسى بدهند وبا او شرط کنند که در راه مکه خدمت کسى که مال را داده بنمايد ، حج بر او واجب نمى شود . / صفحة 348 /

مسأله 2040 :

اگر مقدارى مال به کسى بدهند وحج بر او واجب شود ، چنانچه حج نمايد ، هر چند بعدا مالى از خود پيدا کند ، ديگر حج بر او واجب نيست .

مسأله 2041 :

اگر براى تجارت مثلا تا جده برود ومالى بدست آورد که اگر بخواهد از آنجا به مکه رود مى تواند ، بايد حج کند ودر صورتى که حج نمايد اگر چه بعدا مالى پيدا کند که بتواند از وطن خود به مکه رود ، ديگر حج بر او واجب نيست .

مسأله 2042 :

اگر انسان اجير شود که از طرف کس ديگر حج کند ، چنانچه خودش نتواند برود وبخواهد ديگرى را از طرف خودش بفرستند ، بايد از کسى که او را اجير کرده اجازه بگيرد مگر آنکه اجير شده باشد بعنوان اعم از مباشرت وتسبيب که در اين صورت اجازه گرفتن لازم نيست .

مسأله 2043 :

اگر کسى مستطيع شود ومکه نرود وفقير شود ، بايد اگر چه به زحمت باشد بعدا حج کند واگر به هيچ قسم نتواند حج برود ، چنانچه کسى او را براى حج اجير کند ، بايد به مکه رود وحج کسى را که براى او اجير شده بجا آورد وتا سال بعد در مکه بماند وبراى خود حج نمايد ، ولى اگر ممکن باشد که اجير . شود واجرت را نقد بگيرد وکسى که او را اجير کرده راضى شود که حج او در سال بعد بجا آورده شود ، بايد سال اول براى خود وسال بعد براى کسى که اجير شده حج نمايد .

مسأله 2044 :

اگر در سال اولى که مستطيع شده ، به مکه رود ورد وقت معينى که دستور داده اند به عرفات ومشعر الحرام نرسد ، چنانچه در سالهاى بعد مستطيع نباشد ، حج بر او واجب نيست . ولى اگر از سالهاى پيش مستطيع بوده ونرفته ، اگر چه به زحمت باشد بايد حج کند .

مسأله 2045 :

اگر در سال اولى که مستطيع شده حج نکند وبعد به واسطه پيرى يا مرض وناتوانى نتواند حج نمايد ونا اميد باشد از اينکه بعدا خودش حج کند ، بايد ديگرى را از طرف خود بفرستد ، بلکه اگر در سال اولى که بقدر رفتن حج / صفحة 349 / مال پيدا کرده به واسطه پيرى يامرض يا ناتوانى نتواند حج کند ويا نااميد باشد که خودش بتواند حج کند ، واجب است کسى را از طرف خود بفرستت که حج نمايد .

مسأله 2046 :

کسى که از طرف ديگرى براى حج اجير شده ، بايد طواف نساء ، را از طرف او بجا آورد اگر بجا نياورد ، زن بر آن اجير حرام مى شود .

مسأله 2047 :

اگر طواف نساء را درست بجا نياورد يا فراموش کند ، چنانچه بعد از چند روز يادش بيايد واز بين راه برگردد وبجا آورد صحيح است .