احکام وقت نماز
مسأله 750 :
موقعى انسان مى تواند مشغول نماز شود که يقين کند, يا اطمينان حاصل نمايد وقت داخـل شده است , يا اذان گوى وقت شناس مورد وثوق اذان بگويد, يا دو مرد عادل به داخل شدن وقت خبر دهند.
مسأله 751 :
اگـر بـواسطه ابر يا غبار نتواند در اول وقت نماز, به داخل شدن وقت يقين کند, چـنانچه گمان داشته باشد که وقت داخل شده , مى تواند مشغول نمازشود لکن احتياط مستحب آن اسـت کـه نـماز را تاخير بيندازد تا يقين کند وقت داخل شده است , ولى در مواقع غير عادى - مثل نابينايى و زندانى بودن - احتياط لازم اکتفا نکردن به ظن است .
مسأله 752 :
اگر دو مرد عادل به داخل شدن وقت خبر دهند, يا انسان يقين کندکه وقت نماز شـده ومـشـغـول نـماز شود و در بين نماز بفهمد که هنوز وقت داخل نشده نماز او باطل است , و هـمچنين است اگر بعد از نماز بفهمد که تمام نماز راپيش از وقت خوانده .
ولى اگر در بين نماز بفهمد وقت داخل شده , يا بعد از نمازبفهمد که در بين نماز وقت داخل شده , نماز او صحيح است .
مسأله 753 :
اگـر انـسان ملتفت نباشد که بايد با يقين به داخل شدن وقت مشغول نماز شود, چنانچه بعد از نماز بفهمد که تمام نماز را در وقت خوانده , نماز اوصحيح است , و اگر بفهمد تمام نـماز را پيش از وقت خوانده يا نفهمد که در وقت خوانده يا پيش از وقت , نمازش باطل است .
بلکه اگر بعد از نماز بفهمد که در بين نماز وقت داخل شده است احتياط واجب آن است که دوباره آن نماز را بخواند.
مسأله 754 :
اگر يقين کند وقت داخل شده ومشغول نماز شود و در بين نمازشک کند که وقت داخـل شده يا نه , نماز او باطل است , ولى اگر در بين نماز يقين داشته باشد که وقت شده , وشک کند که آنچه از نماز خوانده در وقت بوده يا نه نمازش صحيح است .
مسأله 755 :
اگر وقت نماز بقدرى تنگ است , که بواسطه بجا آوردن بعضى ازکارهاى مستحب نـمـاز مـقدارى از آن بعد از وقت خوانده مى شود بايد آن مستحب رابجا نياورد.
مثلا اگر بواسطه خواندن قنوت مقدارى از نماز بعد از وقت خوانده مى شود, بايد قنوت نخواند.
مسأله 756 :
کسى که به اندازه خواندن يک رکعت نماز وقت دارد, بايد نماز را به نيت ادا بخواند.
ولى نبايد عمدا نماز را تا اين وقت تاخير بيندازد.
مسأله 757 :
کسى که مسافر نيست , اگر تا مغرب به اندازه خواندن پنج رکعت نماز وقت دارد, بـايـد فقط نماز ظهر وعصر هر دو را بخواند و اگر کمتر وقت دارد,بايد نماز عصر را بخواند و بعدا نـمـاز ظـهر را قضا کند, و همچنين اگر تا نصف شب به اندازه خواندن پنج رکعت نماز وقت دارد بـايد نماز مغرب و عشا را بخواند و اگرکمتر وقت دارد, بايد فقط عشا را بخواند وبعدا مغرب را به قصد ما فى الذمه بجاآورد وتا مقدار يک رکعت به فجر مانده قصد ادا و قضا نکند.
مسأله 758 :
کسى که مسافر است , اگر تا مغرب به اندازه خواندن سه رکعت نمازوقت دارد, بايد نماز ظهر وعصر را بخواند و اگر کمتر وقت دارد, بايد فقط نماز عصررا بخواند و بعدا نماز ظهر را قضا کند و اگر تا نصف شب به اندازه خواندن چهاررکعت نماز وقت دارد, بايد نماز مغرب و عشا را بـخـوانـد و اگر کمتر وقت دارد, بايدفقط عشا را بخواند, و بعدا مغرب را به قصد ما فى الذمه بجا آورد وچـنانچه بعد ازخواندن عشا, معلوم شود که به مقدار يک رکعت يا بيشتر وقت به نصف شب مانده است بايد فورا نماز مغرب را به نيت ادا بجا آورد.
مسأله 759 :
مستحب است انسان نماز را در اول وقت آن بخواند و راجع به آن خيلى سفارش شده اسـت وهـر چه به اول وقت نزديکتر باشد بهتر است , مگر آن که تاخير آن از جهتى بهتر باشد, مثلا صبر کند که نماز را به جماعت بخواند.
مسأله 760 :
هر گاه انسان عذرى دارد که اگر بخواهد در اول وقت نماز بخواند,ناچار است مثلا بـدون سـاتر يا با لباس نجس نماز بخواند, چنانچه بداند عذر او تاآخر وقت باقى است , مى تواند در اول وقـت نماز بخواند, ولى اگر احتمال دهد که عذر او از بين مى رود, بايد صبر کند تا عذرش بر طـرف شـود وچـنانچه عذر او برطرف نشد, در آخر وقت مطابق وظيفه اش نماز بخواند واما اگر نـاچار است با تيمم نماز بخواند حکم آن در مسأله 723 گذشت ولازم نيست بقدرى صبر کند که فقطبتواندکارهاى واجب نماز را انجام دهد, بلکه اگر براى مستحبات نماز مانند اذان واقامه وقنوت هم وقت دارد, مى تواند تيمم کند و نماز را با آن مستحبات بجا آورد.
مسأله 761 :
کسى که مسائل نماز وشکيات وسهويات را نمى داند و احتمال مى دهد که يکى از ايـنـهـا در نـمـاز پيش آيد, بايد براى ياد گرفتن اينها نماز را از اول وقت تاخير بيندازد, ولى اگر اطـمينان دارد که نماز را بطور صحيح تمام مى کند,مى تواند در اول وقت مشغول نماز شود, پس اگـر در نماز مسأله اى که حکم آن رانمى داند پيش نيايد, نماز او صحيح است واگر مسأله اى که حکم آن را نمى داندپيش آيد, جايز است به يکى از دو طرفى که احتمال مى دهد عمل نمايد ونماز راتمام کند, ولى بعد از نماز بايد مسأله را بپرسد که اگر نمازش باطل بوده , دوباره بخواند.
مسأله 762 :
اگر وقت نماز وسعت دارد وطلبکار هم طلب خود را مطالبه مى کند, در صورتى که مـمکن است , بايد اول قرض خود را بدهد, بعد نماز بخواند وهمچنين است اگر کار واجب ديگرى کـه بايد فورا آن را بجا آورد پيش آمد کند, مثلاببيند مسجد نجس است , بايد اول مسجد را تطهير کند, بعد نماز بخواند و چنانچه اول نماز بخواند, معصيت کرده ولى نماز او صحيح است .