شرايط وضو
شرايط صحيح بودن وضو سيزده چيز است.
شرط اوّل: آب وضو پاک باشد.
شرط دوّم: آب وضو مطلق باشد.
مسأله 267 :
وضو با آب نجس و آب مضاف باطل است، اگرچه انسان نجس بودن يا مضاف بودن آن را نداند يا فراموش کرده باشد، و اگر با آن وضو نمازي هم خوانده باشد، بايد آن نماز را دوباره با وضوي صحيح بخواند.
مسأله 268 :
اگرغيرازآب گل آلود مضاف، آب ديگري برايوضوندارد،
چنانچهوقت نماز تنگ است بايدتيمم کند، واگروقت دارد بايدصبرکند تاآب صاف شود و وضو بگيرد.
شرط سوم: آب وضو مباح باشد.
مسأله 269 :
وضو با آب غصبي و با آبي که معلوم نيست صاحب آن راضي است يا نه، حرام و باطل است، ولي اگر سابقاً راضي بوده و انسان نمي داند که از رضايتش برگشته يا نه، وضو صحيح است، و نيز اگر آب وضو از صورت و دستها در جاي غصبي بريزد، وضوي او صحيح است.
مسأله 270 :
وضو گرفتن از حوض مدرسه اي که انسان نمي داند آن حوض را براي همه مردم وقف کرده اند يا براي محصلين همان مدرسه، در صورتي که معمولاً مردم از آب آن وضو بگيرند و وضوء گرفتن مردم کاشف از اجازه عمومي باشد، اشکال ندارد.
مسأله 271 :
کسي که نمي خواهد در مسجدي نماز بخواند اگر نداند که حوض آن را براي همه مردم وقف کرده اند يا براي کساني که در آن جا نماز مي خوانند، نمي تواند از حوض آن وضو بگيرد، ولي اگر معمولاً کساني هم که نمي خواهند در آن جا نماز بخوانند از حوض آن وضو مي گيرند و وضو گرفتن مردم کاشف از اجازه عمومي باشد، مي تواند از حوض آن وضو بگيرد.
مسأله 272 :
وضو گرفتن از حوض تيمچه ها و مسافرخانه ها و مانند اينها براي کساني که ساکن آن جاها نيستند در صورتي صحيح است که معمولاً کساني هم که ساکن آن جاها نيستند با آب آنها وضو بگيرند و وضو گرفتن مردم کاشف از اجازه عمومي باشد.
مسأله 273 :
وضو گرفتن در نهرهاي بزرگ اگرچه انسان نداند که صاحب آنها راضي است اشکال ندارد، ولي اگر صاحب آنها از وضو گرفتن نهي کند احتياط واجب آن است که با آب آنها وضو نگيرند.
مسأله 274 :
اگر فراموش کند آب غصبي است، و با آن وضو بگيرد، وضو صحيح است.
شرط چهارم: ظرف آب وضو مباح باشد.
شرط پنجم: ظرف آب وضو طلا و نقره نباشد.
مسأله 275 :
اگر آب وضو در ظرف غصبي است و غير از آن، آب ديگري ندارد
بايد تيمم کند و چنانچه با آن آب وضو بگيرد باطل است. و اگر آب مباح ديگري دارد چنانچه در آن ظرف غصبي، وضوي ارتماسي بگيرد و يا با آن ظرف، آب به صورت و دستها بريزد وضويش باطل است، ولي اگر با کف دست، آب را از آن ظرف بردارد و به صورت و دستها بريزد وضويش صحيح است. اگرچه از جهت تصرف در ظرف غصبي، فعل حرام مرتکب شده است، و وضوي او از ظرف طلا و نقره، به احتياط واجب مثل وضوي از ظرف غصبي است.
مسأله 276 :
اگر در حوضي که مثلاً يک آجر يا يک سنگ آن غصبي است وضو بگيرد صحيح است.
مسأله 277 :
اگر در صحن يکي از امامان يا امامزادگان که سابقاً قبرستان بوده حوض يا نهري بسازند، چنانچه انسان نداند که زمين صحن را براي قبرستان وقف کرده اند وضو گرفتن در آن حوض و نهر اشکال ندارد.
شرط ششم: اعضاي وضو موقع شستن و مسح کردن، پاک باشد.
مسأله 278 :
اگر پيش از تمام شدن وضو جايي را که شسته و مسح کرده نجس شود، وضو صحيح است.
مسأله 279 :
اگر غير از اعضاي وضو جايي از بدن نجس باشد، وضو صحيح است. ولي اگر مخرج را از بول يا غائط تطهير نکرده باشد بهتر آن است که اوّل آن را تطهير کند، و بعد وضو بگيرد.
مسأله 280 :
اگر يکي از اعضاي وضو نجس باشد و بعد از وضو شک کند که پيش از وضو آن جا را آب کشيده يا نه، چنانچه در موقع وضو ملتف پاک بودن و نجس بودن آن جا نبوده وضو باطل است، و اگر مي داند ملتف بوده، يا شک دارد که ملتف بوده يا نه، وضو صحيح است. و در هر صورت جايي را که نجس بوده بايد آب بکشد.
مسأله 281 :
اگر در صورت يا دستها بريدگي يا زخمي است که خون آن بند نمي آيد و آب براي آن ضرر ندارد، بايد در آب کر يا جاري فرو برد و قدري فشار دهد که خون بند بيايد، بعد به دستوري که گفته شد وضوي ارتماسي بگيرد.
شرط هفتم: وقت براي نماز و وضو کافي باشد.
مسأله 282 :
هرگاه وقت به قدري تنگ است که اگر وضو بگيرد تمام نماز يا مقداري از آن بعد از وقت خوانده مي شود، بايد تيمم کند، ولي اگر براي وضو و تيمم يک اندازه وقت لازم است بايد وضو بگيرد.
مسأله 283 :
کسي که در تنگي وقت نماز بايد تيمم کند، اگر وضو بگيرد وضو صحيح است چه براي آن نماز وضو بگيرد يا براي کار ديگر.
شرط هشتم: به قصد قربت يعني براي انجام فرمان خداوند عالم وضو بگيرد، و اگر براي خنک شدن يا به قصد ديگري وضو بگيرد باطل است.
مسأله 284 :
لازم نيست نيت وضو را به زبان بگويد يا از قلب خود بگذراند ولي بايد در تمام وضو متوجه باشد که وضو مي گيرد. به طوري که اگر از او بپرسند چه مي کني بگويد وضو مي گيرم.
شرط نهم: وضو را به ترتيبي که گفته شد بجا آورد، يعني اوّل صورت و بعد دست راست و بعد دست چپ را بشويد و بعد از آن سر و بعد پاها را مسح نمايد، و بنابر احتياط واجب بايد پاي راست را پيش از پاي چپ مسح کند، و اگر به اين ترتيب وضو نگيرد باطل است.
شرط دهم: کارهاي وضو را پشت سرهم انجام دهد.
مسأله 285 :
اگر بين کارهاي وضو به قدري فاصله شود که وقتي مي خواهد جايي را بشويد يا مسح کند رطوبت جاهايي که پيش از آن شسته يا مسح کرده خشک شده باشد، وضو باطل است. و اگر فقط رطوبت جايي که جلوتر از محلي است که مي خواهد بشويد يا مسح کند خشک شده باشد مثلاً موقعي که مي خواهد دست چپ را بشويد رطوبت دست راست خشک شده باشد و صورت تر باشد، بهتر آن است که دوباره وضو را از سر بگيرد.
مسأله 286 :
اگر کارهاي وضو را پشت سرهم بجا آورد ولي به واسطه گرماي هوا يا حرارت زياد بدن و مانند اينها رطوبت خشک شود وضوي او صحيح است.
مسأله 287 :
راه رفتن در بين وضو اشکال ندارد، بنابراين اگر بعد از شستن صورت و دستها چند قدم راه برود و بعد سر و پا را مسح کند، وضوي او صحيح است.
شرط يازدهم: شستن صورت و دستها و مسح سر و پاها را خود انسان انجام دهد، و اگر ديگري او را وضو دهد، و يا کمک کند، وضو باطل است.
مسأله 288 :
کسي که نمي تواند وضو بگيرد بايد کسي را به کمک بگيرد تا او را وضو دهد و چنانچه مزد هم بخواهد، در صورتي که بتواند بايد بدهد، ولي بايد خود او و نائب هردو نيّت وضو کنند و با دست خود مسح نمايد و اگر نمي تواند بايد نايبش دست او را بگيرد و به جاي مسح او بکشد، و اگر اين هم ممکن نيست بايد از دست او رطوبت
بگيرند و با آن رطوبت، سر و پاي او را مسح کنند. و به احتياط واجب در صورت امکان علاوه بر وضو تيمّم هم بکند.
مسأله 289 :
هر کدام از کارهاي وضو را که مي تواند به تنهايي انجام دهد، نبايد در آن کمک بگيرد.
شرط دوازدهم: استعمال آب براي او مانعي نداشته باشد.
مسأله 290 :
کسي که مي ترسد که اگر وضو بگيرد، مريض شود يا اگر آب را به مصرف وضو برساند تشنه بماند بنابر احتياط واجب نبايد وضو بگيرد، ولي اگر نداند که آب براي او ضرر دارد و وضو بگيرد و بعد بفهمد که ضرر داشته، وضويش صحيح است، اگرچه احتياط مستحب آن است که با آن وضو نماز نخواند و تيمم کند و چنانچه با آن وضو نماز خوانده احتياط مستحب آن است که دوباره آن را اعاده نمايد.
مسأله 291 :
اگر رساندن آب به صورت و دستها به مقدار کمي که وضو با آن صحيح است ضرر ندارد و بيشتر از آن ضرر دارد، بايد با همان مقدار وضو بگيرد.
شرط سيزدهم: در اعضاي وضو مانعي از رسيدن آب نباشد.
مسأله 292 :
اگر مي داند چيزي به اعضاء وضو چسبيده ولي شک دارد که از رسيدن آب جلوگيري مي کند يا نه، بايد آن را برطرف کند يا آب را به زير آن برساند.
مسأله 293 :
اگر زير ناخن چرک باشد، وضو اشکال ندارد، ولي اگر ناخن را بگيرند بايد براي وضو آن چرک را برطرف کنند، و نيز اگر ناخن بيشتر از معمول بلند باشد و چرک زير آن جزء ظاهر به حساب آيد بايد چرک زير مقداري را که از معمول بلندتر است برطرف نمايند.
مسأله 294 :
اگر در صورت و دستها و جلوي سر و روي پاها به واسطه سوختن يا چيز ديگر برآمدگي پيدا شود، شستن و مسح روي آن کافي است. و چنانچه سوراخ شود رساندن آب به زير پوست لازم نيست، بلکه اگر پوست يک قسمت آن کنده شود، لازم نيست آب را به زير قسمتي که کنده نشده برساند ولي چنانچه پوستي که کنده شده گاهي به بدن مي چسبد و گاهي بلند مي شود بايد آن را قطع کند يا آب را به زير آن و هم روي آن برساند.
مسأله 295 :
اگر انسان شک کند که به اعضاي وضوي او چيزي چسبيده يا نه; چنانچه احتمال او در نظر مردم بجا باشد، مثل آن که بعد از گل کاري شک کند گل به دست او چسبيده يا نه، بايد بررسي کند يا به قدري دست بمالد تا اطمينان پيدا کند
که اگر بوده برطرف شده يا آب به زير آن رسيده است.
مسأله 296 :
جايي را که بايد شست و مسح کرد هر قدر چرک باشد اگر چرک آن مانع از رسيدن آب به بدن نباشد اشکال ندارد. و همچنين است اگر بعد از گچ کاري و مانند آن چيز سفيدي که جلوگيري از رسيدن آب به پوست نمي نمايد بر دست بماند، ولي اگر شک کند که با بودن آنها آب به بدن مي رسد يا نه، بايد آنها را برطرف کند.
مسأله 297 :
اگر پيش از وضو بداند که در بعضي از اعضاي وضو مانعي از رسيدن آب هست و بعد از وضو شک کند که در موقع وضو آب را به آن جا رسانده يا نه، وضوي او صحيح است.
مسأله 298 :
اگر در بعضي از اعضاي وضو مانعي باشد که گاهي آب بخودي خود زير آن مي رسد و گاهي نمي رسد و انسان بعد از وضو شک کند که آب زير آن رسيده يا نه، چنانچه بداند موقع وضو ملتفت رسيدن آب به زير آن نبوده بايد دوباره وضو بگيرد.
مسأله 299 :
اگر بعد از وضو چيزي را که مانع از رسيدن آب است در اعضاي وضو ببيند و نداند موقع وضو بوده يا بعد پيدا شده، وضوي او صحيح است، ولي اگر بداند که در وقت وضو ملتفت آن مانع نبوده، احتياط واجب آن است که دوباره وضو بگيرد.
مسأله 300 :
اگر بعد از وضو شک کند چيزي که مانع رسيدن آب است در اعضاي وضو بوده يا نه، وضو صحيح است.