اقسام زنان حائض
مسأله 413 :
زنان حائض بر شش گونه هستند: 1ـ صاحب عادت وقتيّه و عدديّه; و آن زنى است که دو ماه پشت سرهم در وقت معيّن خون حيض ببيند و شماره روزهاى حيض او هم در هر دو ماه يک اندازه باشد، مثل آن که دو ماه پشت سرهم از اول ماه تا هفتم خون ببيند. 2ـ صاحب عادت وقتيّه; و آن زنى است که دو ماه پشت سرهم در وقت معيّن، خون حيض ببيند ولى شماره روزهاى حيض او در هر دو ماه يک اندازه نباشد; مثلا دو ماه پشت سرهم از روز اول ماه خون ببيند ولى ماه اول روز هفتم و ماه دوم روز هشتم از خون پاک شود. 3ـ صاحب عادت عدديه; و آن زنى است که شماره روزهاى حيض او در دو ماه پشت
صفحه 177
سرهم به يک اندازه باشد; ولى وقت ديدن آن دو خون يکى نباشد; مثل آنکه ماه اول از پنجم تا دهم و ماه دوم از دوازدهم تا هفدهم خون ببيند. 4ـ مضطربه; و آن زنى است که چند ماه خون ديده، ولى عادت معيّنى پيدا نکرده يا عادتش به هم خورده; مثلا سه دفعه يا بيشتر بر خلاف عادت سابقه حائض شده و عادت تازه اى پيدا نکرده است. 5ـ مبتدئه; و آن زنى است که براى اولين بار حائض مى شود. 6ـ ناسيه; و آن زنى است که عادت خود را فراموش کرده است. هر کدام از اينها احکامى دارند که در مسايل آينده گفته مى شود.
1ـ صاحب عادت وقتيه و عدديه
مسأله 414 :
زنهايى که عادت وقتيه و عدديه دارند سه دسته اند:
1. زنى که دو ماه پشت سرهم در وقت معين خون حيض ببيند و در وقت معين هم پاک شود، مثلا دو ماه پشت سرهم از روز اول ماه خون ببيند و روز هفتم پاک شود که عادت حيض اين زن از اول ماه تا هفتم است.
2. زنى که از خون پاک نمى شود ولى دو ماه پشت سرهم چند روز معين مثلا از اول ماه تا هشتم خونى که مى بيند نشانه هاى حيض را دارد; يعنى غليظ و سياه و گرم است و با فشار و سوزش بيرون مى آيد و بقيه خون هاى او نشانه هاى استحاضه را دارد، عادت او از اول ماه تا هشتم مى شود.
3. زنى که دو ماه پشت سرهم در وقت معين خون حيض ببيند و بعد از آنکه سه روز يا بيشتر خون ديد، يک روز يا بيشتر پاک شود و دوباره خون ببيند، و تمام روزهايى که خون ديده با روزهايى که در وسط پاک بوده از ده روز بيشتر نشود، عادت او به اندازه تمام روزهايى است که خون ديده و در وسط پاک بوده است و لازم نيست روزهايى که پاک بوده در هر دو ماه يک اندازه باشد.
مسأله 415 :
زنى که عادت وقتيه و عدديه دارد، اگر در وقت عادت يا دو سه روز جلوتر يا دو سه روز عقب تر خون ببيند، به طورى که بگويند حيض را جلو يا عقب انداخته اگرچه آن خون، نشانه هاى حيض را نداشته باشد، بايد به احکامى که براى زن حائض گفته شد عمل کند.
صفحه 178
و چنانچه بعد بفهمد حيض نبوده مثل اين که پيش از سه روز پاک شود، بايد عبادت هايى را که بجا نياورده قضا نمايد.
مسأله 416 :
زنى که عادت وقتيه و عدديه دارد گاهى سه حالت به او دست مى دهد:
1. چند روز پيش از عادت و همه روزهاى عادت و چند روز بعد از عادت خون ببيند و روى هم از ده روز بيشتر نشود، همه حيض است. و اگر از ده روز بيشتر شود، فقط خونى را که در روزهاى عادت خود ديده، حيض است و خونى که پيش از آن و بعد از آن ديده استحاضه مى باشد. و بايد عبادت هايى را که در روزهاى پيش از عادت و بعد از عادت بجا نياورده قضا نمايد.
2.اگر همه روزهاى عادت را فقط با چند روز پيش از عادت خون ببيند و روى هم از ده روز بيشتر نشود همه حيض است و اگر از ده روز بيشتر شود، فقط روزهاى عادت او حيض است و خونى که جلوتر از آن ديده استحاضه مى باشد و چنانچه در آن روزها عبادت نکرده بايد قضا نمايد.
3. اگر همه روزهاى عادت را فقط با چند روز بعد از عادت خون ببيند و روى هم از ده روز بيشتر نشود، همه حيض است. و اگر بيشتر شود فقط روزهاى عادت حيض و باقى استحاضه است.
مسأله 417 :
زنى که عادت دارد، اگر بعد از آن که سه روز يا بيشتر خون ديد پاک شود و دوباره خون ببيند و فاصله بين دو خون، کمتر از ده روز باشد و همه روزهايى که خون ديده با روزهايى که در وسط پاک بوده از ده روز بيشتر باشد، مثل آنکه پنج روز خون ببيند و پنج روز پاک شود و دوباره پنج روز خون ببيند، چند صورت دارد:
1. آن که تمام خونى که دفعه اول ديده، يا مقدارى از آن، در روزهاى عادت باشد و خون دوم که بعد از پاک شدن مى بيند در روزهاى عادت نباشد، که بايد همه خون اول را حيض و خون دوم را استحاضه قرار دهد.
2. آن که خون اول در روزهاى عادت نباشد و تمام خون دوم يا مقدارى از آن در روزهاى
صفحه 179
عادت باشد که بايد همه خون دوم را حيض و خون اول را استحاضه قرار دهد.
3. آن که مقدارى از خون اول و دوم در روزهاى عادت باشد و خون اولى که در روزهاى عادت بوده از سه روز کمتر نباشد و با پاکى وسط و مقدارى از خون دوم که آن هم در روزهاى عادت بوده از ده روز بيشتر نباشد، که در اين صورت همه آنها حيض است و مقدارى از خون اول که پيش از روزهاى عادت بوده و مقدارى از خون دوم که بعد از روزهاى عادت بوده استحاضه است; مثلا اگر عادتش از سوم ماه تا دهم بوده، در صورتى که يک ماه از اول تا ششم خون ببيند و دو روز پاک شود و بعد تا پانزدهم خون ببيند، از سوم تا دهم، حيض است و از اول تا سوم و همچنين از دهم تا پانزدهم استحاضه مى باشد.
4. آن که مقدارى از خون اول و دوم در روزهاى عادت باشد ولى خون اولى که در روزهاى عادت بوده، از سه روز کمتر باشد که بايد در تمام دو خون و پاکى وسط، کارهايى را که بر حائض حرام است و سابقاً گفته شد ترک کند و کارهاى استحاضه را بجا آورد; يعنى به شيوه اى که براى زن مستحاضه گفته شد، عبادت هاى خود را انجام دهد.
مسأله 418 :
زنى که عادت وقتيه و عدديه دارد، اگر در وقت عادت خون نبيند و در غير آن وقت به شماره روزهاى حيضش خون ببيند، بايد همان را حيض قرار دهد، چه پيش از وقت عادت ديده باشد چه بعد از آن.
مسأله 419 :
زنى که عادت وقتيه و عدديه دارد، اگر در وقت عادت خود خون ببيند ولى شماره روزهاى آن کمتر و يا بيشتر از روزهاى عادت او باشد و بعد از پاک شدن، دوباره به شماره روزهاى عادتى که داشته خون ببيند، بايد در هر دو خون کارهايى را که بر حائض حرام است ترک کند و کارهاى استحاضه را بجا آورد.
مسأله 420 :
زنى که عادت وقتيه و عدديه دارد، اگر بيشتر از ده روز خون ببيند، خونى که در روزهاى عادت ديده اگرچه نشانه هاى حيض را نداشته باشد، حيض است و خونى که بعد از روزهاى عادت ديده اگرچه نشانه هاى حيض را داشته باشد استحاضه است. مثلا زنى که عادت حيض او از اول ماه تا هفتم است، اگر از اول تا دوازدهم خون ببيند، هفت روز اول آن حيض و پنج روز بعد استحاضه مى باشد.
صفحه 180
2. صاحب عادت وقتيه
مسأله 421 :
زن هايى که عادت وقتيه دارند; يعنى دو ماه پشت سرهم در وقت معين، خون ببينند، سه دسته اند:
1. زنى که دو ماه پشت سرهم در وقت معين خون حيض ببيند و بعد از چند روز پاک شود ولى شماره روزهاى آن در هر دو ماه يک اندازه نباشد; مثلا دو ماه پشت سرهم روز اول ماه خون ببيند ولى ماه اول روز هفتم و ماه دوم روز هشتم از خون پاک شود، که اين زن بايد روز اول ماه را عادت حيض خود قرار دهد.
2. زنى که از خون پاک نمى شود ولى دو ماه پشت سرهم در وقت معين خون او نشانه هاى حيض را دارد يعنى غليط و سياه و گرم است و با فشار و سوزش بيرون مى آيد و بقيه خون هاى او نشانه استحاضه را دارد و شماره روزهايى که خون او نشانه حيض دارد در هر دو ماه يک اندازه نيست. مثلا در ماه اول، از اول ماه تا هفتم و در ماه دوم، از اول ماه تا هشتم خون او نشانه هاى حيض و بقيه نشانه استحاضه را داشته باشد. اين زن هم بايد روز اول ماه را روز اول عادت حيض خود قرار دهد.
3. زنى که دو ماه پشت سرهم در وقت معين سه روز يا بيشتر خون حيض ببيند و بعد پاک شود و دو مرتبه خون ببيند و تمام روزهايى که خون ديده با روزهايى که در وسط پاک بوده از ده روز بيشتر نشود ولى ماه دوم کمتر يا بيشتر از ماه اول باشد، مثلا در ماه اول هشت روز و در ماه دوم نه روز باشد. اين زن هم بايد روز اول ماه را روز اول عادت حيض خود قرار دهد.
مسأله 422 :
زنى که عادت وقتيه دارد، اگر در وقت عادت خود يا دو سه روز پيش از عادت يا دو سه روز بعد از عادت خون ببيند به طورى که بگويند حيض را جلو يا عقب انداخته، اگرچه آن خون نشانه هاى حيض را نداشته باشد، بايد به احکامى که براى زن هاى حائض گفته شد، عمل نمايد. و اگر بعد بفهمد حيض نبوده، مثل آنکه پيش از سه روز پاک شود، بايد عبادت هايى را که بجا نياورده قضا نمايد.
صفحه 181
مسأله 423 :
زنى که عادت وقتيه دارد، اگر بيشتر از ده روز خون ببيند و نتواند حيض را به واسطه نشانه هاى آن تشخيص دهد، بايد شماره عادت خويشان خود را حيض قرار دهد، چه پدرى باشند و چه مادرى، زنده باشند يا مرده، ولى در صورتى مى تواند عادت آنان را حيض خود قرار دهد که شماره روزهاى حيض همه آنان يک اندازه باشد و اگر شماره روزهاى حيض آنان يک اندازه نباشد; مثلا عادت بعضى پنج روز و عادت بعضى ديگر هفت روز باشد، احتياط واجب آن است که در هر ماه هفت روز، ايام عادت خود قرار دهد.
3ـ صاحب عادت عدديه
مسأله 424 :
زن هايى که عادت عدديه دارند يعنى شماره روزهاى حيض معين ولى وقت آن مشخص نيست، سه دسته اند:
1. زنى که شماره روزهاى حيض او در دو ماه پشت سرهم يک اندازه باشد، ولى وقت خون ديدن او يکى نباشد که در اين صورت هرچند روزى که خون ديده عادت اومى شود. مثلا اگر ماه اول از روز اول تا پنجم و ماه دوم از يازدهم تا پانزدهم خون ببيند، عادت او پنج روز مى شود.
2. زنى که از خون پاک نمى شود ولى دو ماه پشت سرهم چند روز از خونى که مى بيند نشانه حيض و بقيه استحاضه را دارد و شماره روزهايى که خون نشانه حيض دارد در هر دو ماه يک اندازه است; اما وقت آن يکى نيست، در اين صورت هر چند روزى که خون او نشانه حيض را دارد، عادت او مى شود. مثلا اگر يک ماه از اول ماه تا پنجم و ماه بعد از يازدهم تا پانزدهم، خون او نشانه حيض و بقيه نشانه استحاضه را داشته باشد، شماره روزهاى عادت او پنج روز مى شود.
3. زنى که دو ماه پشت سرهم سه روز يا بيشتر خون ببيند و يک روز يا بيشتر پاک شود و دو مرتبه خون ببيند و وقت خون ديدن، در ماه اول با ماه دوم فرق داشته باشد، که اگر تمام روزهايى که خون ديده و روزهايى که در وسط پاک بوده از ده روز بيشتر نشود و شماره روزهاى آن هم به يک اندازه باشد، تمام روزهايى که خون ديده با روزهاى وسط که پاک بوده عادت
صفحه 182
حيض او مى شود و لازم نيست روزهايى که در وسط پاک بوده در هر دو ماه به يک اندازه باشد; مثلا اگر ماه اول از روز اول ماه تا سوم خون ببيند و دو روز پاک شود و دوباره سه روز خون ببيند و ماه دوم از يازدهم تا سيزدهم خون ببيند و دو روز يا بيشتر يا کمتر پاک شود و دوباره خون ببيند و روى هم از هشت روز بيشتر نشود، عادت او هشت روز مى شود.
4ـ مضطربه
مسأله 425 :
زنى که چند ماه خون ديده ولى عادت معينى پيدا نکرده است چند صورت دارد:
1. در تمام ماه فقط ده روز يا کمتر ـ يک تا چهار روزـ خون مى بيند، همه اش حيض است.
2. در تمام ماه بيشتر از ده روز خون مى بيند و روزهايى که آن خون نشانه هاى حيض را دارد، بيشتر از سه روز و کمتر از ده روز است، همه اين روزها حيض محسوب مى شود.
3. اگر همه روزهاى بيشتر از ده روز از نظر اوصاف يکسان است به عادت اکثريت قاطع خويشان از نظر عدد عمل کند.
4. اگر خويشان از نظر شماره ايام، مختلف هستند هفت روز حيض و باقى مانده را استحاضه محسوب کند.
5ـ مبتدئه
مسأله 426 :
مبتدئه يعنى زنى که دفعه اول خون ديدن اوست، اگر بيشتر از ده روز خون ببيند و همه خون هايى که ديده يک جور باشد، بايد عادت خويشان خود را به طورى که در وقتيه گفته شد حيض و بقيه را استحاضه قرار دهد.
مسأله 427 :
مبتدئه اگر بيشتر از ده روز خونى ببيند که چند روز آن نشانه حيض و چند روز ديگر نشانه استحاضه را داشته باشد، چنانچه خونى که نشانه حيض دارد کمتر از سه روز و بيشتر از ده روز نباشد، همه آن حيض است.
صفحه 183
مسأله 428 :
اگر مبتدئه بيشتر از ده روز خونى ببيند که چند روز آن نشانه حيض و چند روز ديگر آن نشانه استحاضه داشته باشد، چنانچه خونى که نشانه حيض دارد از سه روز کمتر يا از ده روز بيشتر باشد، بايد از روز اولى که خون نشانه حيض دارد، حيض قرار دهد و در عدد، به خويشاوندان خود رجوع کند و بقيه را استحاضه قرار دهد.
6ـ ناسيه
مسأله 429 :
ناسيه يعنى زنى که عادت خود را فراموش کرده است; اگر بيشتر از ده روز خون ببيند بايد روزهايى که خون او نشانه حيض را دارد تا ده روز، حيض و بقيه را استحاضه قرار دهد و اگر نتواند حيض را به واسطه نشانه هاى آن تشخيص دهد، بنابر احتياط واجب بايد هفت روز اول را حيض و بقيه را استحاضه قرار دهد.