راه ثابت شدن اول ماه (آیت الله محمد تقی بهجت (ره))

راه ثابت شدن اوّل ماه

مسأله 1800 :

اوّل ماه به چند چيز ثابت مي شود:

اوّل: آنکه خود انسان ماه را ببيند.

دوّم: عدّه اي که از گفته آنان يقين پيدا مي شود بگويند ماه را ديده ايم و همچنين است هر چيزي که بواسطه آن يقين پيدا شود.

سوّم: سي روز از اول ماه شعبان بگذرد که بواسطه آن اوّل ماه رمضان ثابت مي شود يا سي روز از اوّل رمضان بگذرد که بواسطه آن اوّل ماه شوال ثابت مي شود.

چهارم: دو مرد عادل بگويند که: در شب، ماه را ديده ايم، ولي اگر صفت ماه را بر خلاف يکديگر بگويند، يا شهادتشان خلاف واقع باشد مثل اينکه بگويند: داخل دائره ماه طرف اُفق بود، اوّل ماه ثابت نمي شود. امّا اگر در تشخيص بعض خصوصيّات اختلاف داشته باشند مثل آنکه يکي بگويد ماه بلند بود، و ديگري بگويد نبود، بگفته آنان اول ماه ثابت مي شود.

پنجم: مجتهد جامع الشرائط حکم کند که اوّل ماه است.

مسأله 1801 :

اگر مجتهد جامع الشرائط حکم کند که اوّل ماه است کسي هم که تقليد او را نمي کند بايد به حکم او عمل کند، ولي کسي که مي داند مجتهد جامع الشرائط اشتباه کرده نمي تواند به حکم او عمل نمايد.

مسأله 1802 :

اول ماه با پيشگوئي منجمين ثابت نمي شود، ولي اگر انسان از گفته آنان يقين پيدا کند بايد به آن عمل نمايد.

مسأله 1803 :

بلند بودن ماه يا دير غروب کردن آن دليل نمي شود که شب پيش شب اوّل ماه بوده است.

مسأله 1804 :

اگر اوّل ماه براي کسي ثابت نشود و روزه نگيرد چنانچه دو مرد عادل بگويند که شب پيش ماه را ديده ايم بايد روزه آن روز را قضا نمايد.

مسأله 1805 :

اگر در شهري اول ماه ثابت شود براي مردم شهر ديگر فايده ندارد، مگر آن دو شهر با هم نزديک باشند، يا انسان بداند که افق آنها يکي است.

مسأله 1806 :

اول ماه با مخابره تلگراف از شهري به شهر ديگر ثابت نمي شود، مگر دو شهري که از يکي بديگري تلگراف کرده اند نزديک يا هم افق باشند، و انسان بداند که تلگراف از روي حکم مجتهد جامع الشرائط يا شهادت دو مرد عادل بوده است.

مسأله 1807 :

روزي را که انسان نمي داند آخر ماه رمضان است يا اول شوّال، بايد روزه بگيرد، ولي اگر پيش از مغرب بفهمد که اوّل شوال است بايد افطار کند.

مسأله 1808 :

اگر زنداني نتواند به ماه رمضان يقين کند، بايد به گمان عمل نمايد، و اگر آنهم ممکن نباشد، هر ماهي را که روزه بگيرد صحيح است و بايد بعد از گذشتن يازده ماه از ماهي که روزه گرفته دوباره يک ماه روزه بگيرد و اگر بعد خلاف آن ثابت شود، روزه او صحيح است، و اگر ثابت شود که هنوز ماه رمضان نرسيده، بايد دوباره روزه بگيرد.