احکام حواله دادن
مسأله 2298 :
اگر انسان طلبکار خود را حواله دهد که طلبش را از ديگرى بگيردوطلبکار وآن ديگرى قبول نمايند, کسى که به او حواله شده بدهکار مى شود, وديگر طلبکار نمى تواند از بدهکار اولى مطالبه نمايد.
مسأله 2299 :
بدهکار و طلبکار وکسى که به او حواله شده در صورتى که مديون نباشد, بايد مکلف و عاقل باشند وکسى آنانرا مجبور نکرده باشد و نيز بايد سفيه نباشند, يعنى مال خود را در کارهاى بيهوده مصرف نکنند وهم چنين بايد محجور(کسى که حاکم شرع او را از تصرف در مالش ممنوع کرده ) نباشند ولى اگر حواله برکسى که مديون نيست داده شود اگر حواله دهنده وکسى که به او حواله شده مهجورباشند, اشکال ندارد.
مسأله 2300 :
حواله در صورتى صحيح است که کسى که بر او حواله مى شود اگربدهکار نيست قبول نمايد و همچنين اگر بدهکار باشد و غير آن جنسى را که بدهکار است به او حواله دهند مثلا اگـر جـو بـدهـکار است , گندم حواله کنند, درصورتى صحيح است که قبول نمايد بلکه احتياط مستحب اين است که اگر همان جنسى را که بدهکار است هم به او حواله نمايند, قبول کند.
مسأله 2301 :
موقعى که انسان حواله مى دهد بايد بدهکار باشد, پس اگر بخواهداز کسى قرض کـند, تا وقتى از او قرض نکرده نمى تواند او را به کسى حواله دهد که آنچه را بعدا قرض مى دهد از آن کس بگيرد.
مسأله 2302 :
حواله دهنده وطلبکار بايد مقدار حواله و جنس آن را بدانند پس اگر مثلا ده من گـنـدم وده تومان پول به يک نفر بدهکار باشد و به او بگويد يکى از دوطلب خود را از فلانى بگير وآن را معين نکند, حواله درست نيست .
مسأله 2303 :
اگر بدهى واقعا معين باشد ولى بدهکار وطلبکار در موقع حواله دادن , مقدار آن يا جنس آن را ندانند حواله صحيح است مثلا اگر طلب کسى را دردفتر نوشته باشد وپيش از ديدن دفتر حواله بدهد وبعد دفتر را ببيند و به طلبکارمقدار طلبش را بگويد حواله صحيح مى باشد.
مسأله 2304 :
طلبکار مى تواند حواله را قبول نکند, اگر چه کسى که به او حواله شده فقير نباشد و در پرداختن حواله هم کوتاهى ننمايد.
مسأله 2305 :
اگر بر کسى حواله بدهد که بدهکار نيست , چنانچه او حواله راقبول کند, پيش از پـرداخـتـن حـوالـه نمى تواند مقدار حواله را از حواله دهنده بگيردولى اگرطلبکار طلب خود را بمقدار کمترى صلح کند, کسى که حواله را قبول کرده مى تواند تمام مقدار حواله شده را از حواله دهنده مطالبه نمايد.
مسأله 2306 :
بعد از آن که حواله درست شد, حواله دهنده وکسى که به او حواله شده , نمى توانند حـوالـه را بـهم بزنند وهر گاه کسى که به او حواله شده در موقع حواله فقير نباشد, اگر چه بعدا فـقـيـر شـود, طـلـبکار نمى تواند حواله را بهم بزند, و همچنين است اگر موقع حواله فقير باشد وطـلـبـکار بداند فقير است , ولى اگر نداند فقير است وبعد بفهمد, اگرچه در آنوقت مالدار شده باشد, طلبکار مى تواند حواله را بهم بزندوطلب خود را از حواله دهنده بگيرد.
مسأله 2307 :
اگر بدهکار وطلبکار وکسى که به او حواله شده , (در صورتى که قبول او در صحت حـوالـه مـعتبر باشد) يا يکى از آنان براى خود حق بهم زدن حواله را قرار دهند, مطابق قرارى که گذاشته اند, مى توانند حواله را بهم بزنند.
مسأله 2308 :
اگر حواله دهنده خودش طلب طلبکار را بدهد, چنانچه به خواهش کسى که به او حـوالـه شده و مديون حواله دهنده بوده است , داده است ,مى تواند چيزى را که داده از او بگيرد و اگر بدون خواهش او داده , يا اين که اومديون حواله دهنده نبوده , نمى تواند چيزى را که داده از او مطالبه نمايد.