1ـ آب
مسأله 169 :
آب پاک و مطلق هرچيز نجسى را پاک مى کند، به شرط اين که هنگامى که چيز نجس را با آن مى شويند آب مضاف نشود و بو يا رنگ يا طعم نجاست به خود نگيرد و با آب کشيدن عين نجاست برطرف شود، مثلاً اگر خون در آن است آنقدر بشويند که خون برطرف گردد، البته در آب قليل شرايط ديگرى نيز هست، که بعداً اشاره مى شود.
مسأله 170 :
ظرف نجس را با آب قليل بايد سه مرتبه شست، ولى در آب کر يا جارى يک مرتبه کافى است، هرچند سه مرتبه بهتر است (آبهاى لوله کشى در حکم آب جارى است).
مسأله 171 :
هرگاه سگ ظرفى را ليسيده، يا از آن، آب يا مايع ديگرى، خورده باشد، اوّل بايد آن را با خاک پاک که مخلوط با کمى آب باشد خاک مال کرد و بعد دومرتبه در آب قليل، يا يک مرتبه در آب کر يا جارى شست و اگر آب دهان سگ در ظرفى بريزد، احتياط مستحبّ آن است که همين کار انجام شود، امّا اگر جاى ديگرى از بدن سگ با رطوبت به ظرف ملاقات کند خاک مال کردن واجب نيست بلکه بايد آن را در آب قليل سه مرتبه و در آب کر يا جارى يک مرتبه شست.
مسأله 172 :
هرگاه دهانه ظرفى که سگ دهان زده، تنگ باشد و نتوان آن را خاک مال کرد، چنانچه ممکن است بايد پارچه اى را به چوبى پيچيد و توسّط آن خاک را با کمى آب به آن ظرف بمالند و اگر ممکن نشود مقدارى خاک و کمى آب در آن بريزند و تکان دهند، سپس طبق دستور بالا آب بکشند.
مسأله 173 :
ظرفى را که خوک از آن، چيز مايعى را خورده بايد هفت مرتبه با آب
[45]
شست و لازم نيست آن را خاک مال کنند و در ليسيدن خوک و مردن موش صحرايى در آن نيز، بنابر احتياط واجب بايد هفت مرتبه شست.
مسأله 174 :
ظرفى را که با شراب نجس شده، بايد با آب قليل سه مرتبه بشويند و دست در آن بمالند و مستحبّ است هفت مرتبه شسته شود.
مسأله 175 :
کوزه اى که از گل نجس ساخته شده، يا آب نجس در آن فرو رفته، اگر در آب کر يا جارى بگذارند و آب در باطن آن نفوذ کند و خارج شود پاک مى شود و اگر آب در آن نفوذ نکند ظاهرش پاک مى شود، با آب قليل نيز مى توان ظاهر آن را شست.
مسأله 176 :
براى آب کشيدن ظروف با آب قليل مى توان آن را سه مرتبه پر و خالى کرد و يا هر بار قدرى آب در آن بريزند و طورى بگردانند که به جاهاى نجس برسد، بعد بيرون بريزند.
مسأله 177 :
براى شستن ظرفهاى بزرگ مثل خمره و پاتيل هرگاه آن را سه مرتبه با آب پر کنند و بعد خالى کنند پاک مى شود و راه آسانتر اين است که هر دفعه آب را از بالا به پايين به تمام اطراف آن بريزند و هربار آبى که ته آن جمع مى شود بيرون آورند و لازم است در هر دفعه ظرفى را که با آن آبها را بيرون مى آورند، بشويند.
مسأله 178 :
هرگاه فلزّ نجس را آب بکشند ظاهرش پاک مى شود، هرچند اعماقش هنگامى که ذوب شده، نجس شده باشد.
مسأله 179 :
براى تطهير تنور نجس کافى است يک مرتبه از بالا به پايين آب در آن بريزند بطورى که تمام اطراف آن شسته شود، امّا اگربوسيله بول نجس شده باشد دوبار لازم است و بهتر است گودالى ته آن بکنند تا آبها در آن جمع شود و بيرون آورند و بعد آن گودال را با خاک پاک پر کنند.
مسأله 180 :
اگر چيز نجسى را با آب کر يا جارى يا آب لوله کشى بشويند تا عين نجاست برطرف شود، يا بعد از برطرف کردن عين نجس در آب کر يا جارى فرو برند پاک مى شود، ولى فرش و لباس و مانند آن را بايد فشار يا حرکت داد تا آب آن خارج
[46]
شود.
مسأله 181 :
براى تطهير چيزى که با بول نجس شده با آب قليل دومرتبه و در آب کر و جارى و آب لوله کشى يک مرتبه کفايت مى کند، امّا در غير بول يک مرتبه با آب قليل يا کر کافى است.
مسأله 182 :
براى شستن لباس و فرش و مانند آن با آب قليل بايد آن را مقدارى فشار دهند تا آب از آن خارج شود.
مسأله 183 :
هرگاه چيزى با بول پسر يا دختر شيرخوارى که غذاخور نشده نجس گردد، چنانچه يک مرتبه آب روى آن بريزند پاک مى شود و در لباس و فرش و مانند آن فشار لازم نيست، ولى احتياط مستحبّ آن است که دومرتبه بريزند.
مسأله 184 :
اگر حصير نجس را که با نخ بافته اند در آب کر يا جارى فرو برند، يا زير آب لوله کشى بگيرند بعد از برطرف شدن عين نجاست، پاک مى شود.
مسأله 185 :
اگر ظاهر گندم و برنج و صابون و مانند آن نجس شود با فرو بردن در آب کر جارى و يا گرفتن زير شير آب، پاک مى گردد اگر باطن آنها نجس شود بايد آن قدر صبر کرد تا يقين حاصل شود آب، داخل آن نفوذ کرده و خارج شده.
مسأله 186 :
هرگاه شک کند که آب نجس به باطن چيزى رسيده يا نه، باطن آن پاک است.
مسأله 187 :
اگر چيزى نجس شود چنانچه آن را در ظرفى بگذارند و سه مرتبه آب روى آن بريزند و خالى کنند پاک مى شود و ظرف هم پاک مى گردد و اگر مانند
لباس يا چيزى که فشار لازم دارد باشد، بايد در هر مرتبه آن را فشار دهند و ظرف را کج کنند تا آب، بيرون بريزد.
مسأله 188 :
هرگاه لباس نجسى را رنگ کرده باشند و در آب کر يا جارى فرو برند، يا زير شير آب بگيرند و آب پيش از آن که به واسطه رنگ، مضاف شود به تمام آن برسد، پاک مى شود، هرچند موقع فشار دادن، آب مضاف از آن بيرون آيد، امّا اگر آب، قبل از رسيدن به تمام لباس مضاف گردد بايد آنقدر آن را بشويند تا آب مطلق
[47]
به آن برسد.
مسأله 189 :
هرگاه بعد از آب کشيدن فرش و لباس مختصرى گل يا ذرّات صابون و اشياء ديگر در آن ديده شود پاک است و اگر اشياء بزرگترى باشد ظاهر آنها نيز پاک است و اگر آب نجس به باطن آنها نفوذ کرده براى پاک شدن باطن آنها بايد آب پاک نيز به آن برسد و خارج شود.
مسأله 190 :
هرگاه چيز نجسى را بشويند و عين نجس برطرف شود امّا بو يا رنگ آن بماند ضررى ندارد و اگر شک کند عين نجس مانده يا نه، بايد بيشتر بشويد تا يقين کند از بين رفته است.
مسأله 191 :
براى تطهير بدن در آب کر يا جارى يا زير شير آب، همين اندازه که عين نجاست برطرف شود بدن پاک است و بيرون آمدن و دوباره در آب فرو رفتن لازم نيست.
مسأله 192 :
هرگاه غذاى نجس در لاى دندانهاباقى مانده، اگر آب در دهان بگردانند به طورى که به تمام اجزاى آن برسد پاک مى شود.
مسأله 193 :
اگر موى سر و صورت را با آب قليل آب بکشند چنانچه آب، خود به خود بيرون آيد فشار لازم نيست، و الاّ فشار دهند.
مسأله 194 :
گوشت و دنبه اى که نجس شده با آب کشيدن پاک مى شود، همچنين اگر بدن يا لباس کمى چرب باشد که مانع رسيدن آب نگردد، ولى اگر طورى چرب باشد که مانع رسيدن آب شود بايد اوّل چربى را از بدن برطرف کنند.
مسأله 195 :
شيرى که متّصل به کر مى باشد آبى که از آن مى ريزد حکم آب کر و جارى را دارد، بنابر اين هر چيز نجسى را با آن بشويند همين که عين نجاست برطرف شد، پاک مى شود.
مسأله 196 :
هرگاه انسان چيزى را آب بکشد و يقين کند پاک شده، بعد شک کند که آن را درست آب کشيده يا نه، آن چيز پاک است، مگر اين که بداند که در حال شستن توجّه نداشته است.
[48]
مسأله 197 :
هرگاه زمينى را با آب قليل آب بکشند اگر از شن يا ريگ باشد و غساله يعنى آب باقيمانده در آن فرو رود پاک است، امّا ريگهاى زير آن زمين نجس مى شود. همچنين اگر سراشيبى داشته باشد آب از آن بگذرد پاک مى گردد، امّا اگر غساله روى زمين بماند نجس است، مگر با وسيله اى آن را جمع کنند.
مسأله 198 :
هرگاه ظاهر نمک سنگ و مواد ديگرى مانند آن نجس شود با آب کشيدن پاک مى شود، خواه با آب قليل باشد، يا کر و جارى، يا زير شير آب.
مسأله 199 :
هرگاه قند يا شکر نجس شود با آب کشيدن پاک نمى شود.