ارث زن و شوهر
مسأله 2931 :
اگر زني بميرد و اولاد نداشته باشد، نصف همه مال او به شوهر او و بقيه به ورثه ديگر مي رسد و اگر از آن شوهر يا از شوهر ديگر اولاد داشته باشد، چهار
[503]
يک همه مال را شوهر و بقيّه را ورثه ديگر مي برند.
مسأله 2932 :
اگر مردي بميرد و اولاد نداشته باشد، چهار يک مال او را زن و بقيه را ورثه ديگر مي برند و اگر از آن زن يا از زن ديگر اولاد داشته باشد، هشت يک مال را زن و بقيه را ورثه ديگر مي برند، و زن از همه اموال منقول ارث مي برد ولي از زمين و قيمت آن ارث نمي برد و نيز از خود هوائي مثل بنا و درخت ارث نمي برد و فقط از قيمت هوائي ارث مي برد.
مسأله 2933 :
اگر زن بخواهد در چيزي که از آن ارث نمي برد تصرف کند، بايد از ورثه ديگر اجازه بگيرد. و نيز ورثه تا سهم زن را نداده اند، نبايد در بناء و چيزهايي که زن از قيمت آنها ارث مي برد بدون اجازه او تصرف کنند و چنانچه پيش از دادن سهم زن اينها را بفروشند در صورتي که زن معامله را اجازه دهد، صحيح و گر نه نسبت به سهم او باطل است.
مسأله 2934 :
اگر بخواهند بنا و درخت و مانند آن را قيمت نمايند بايد حساب کنند که اگر آنها بدون اجاره در زمين بمانند تا از بين بروند چقدر ارزش دارند و سهم زن را از آن قيمت بدهند.
مسأله 2935 :
مجراي آب قنات و مانند آن حکم زمين را دارد و آجر و چيزهايي که در آن به کار رفته است در حکم ساختمان است.
مسأله 2936 :
اگر ميّت بيش از يک زن داشته باشد، چنانچه اولاد نداشته باشد، چهار يک مال، و اگر اولاد داشته باشد، هشت يک مال به شرحي که گفته شد، به طور مساوي بين زن هاي دائم او قسمت مي شود، اگر چه شوهر با هيچ يک از آنان يا بعض آنان نزديکي نکرده باشد، ولي اگر در مرضي که به آن مرض از دنيا رفته زني را عقد کرده و با او نزديکي نکرده باشد، آن زن از او ارث نمي برد و حق مهر هم ندارد.
مسأله 2937 :
اگر زن در حال مرض شوهر کند و به همان مرض بميرد شوهرش اگر چه با او نزديکي نکرده باشد، از او ارث مي برد.
مسأله 2938 :
اگر زن را به ترتيبي که در احکام طلاق گفته شد طلاق رجعي بدهند و در بين عدّه بميرد، شوهر از او ارث مي برد. و نيز اگر شوهر در بين عده زن
[504]
بميرد، زن از او ارث مي برد ولي اگر بعد از گذشتن عدّه رجعي يا در عده طلاق بائن يکي از آنان بميرد، ديگري از او ارث نمي برد.
مسأله 2939 :
اگر شوهر در حال مرض عيالش را طلاق دهد و پيش از گذشتن دوازده ماه هلالي بميرد، زن با سه شرط از او ارث مي برد: اول: آن که در اين مدت شوهر ديگر نکرده باشد. دوم: به واسطه بي ميلي به شوهر مالي به او نداده باشد که به طلاق دادن راضي شود. بلکه اگر چيزي هم به شوهر ندهد ولي طلاق به تقاضاي زن باشد، باز هم ارث بردنش اشکال دارد. سوّم: شوهر در مرضي که در آن مرض زن را طلاق داده، به واسطه آن مرض يا به جهت ديگري بميرد، پس اگر از آن مرض خوب شود و به جهت ديگري از دنيا برود، زن از او ارث نمي برد.
مسأله 2940 :
لباسي که مرد براي پوشيدن زن خود گرفته اگر چه زن آن را پوشيده باشد، بعد از مردن شوهر، جزء مال شوهر است، مگر اين که آن را به زن بخشيده باشد.