رکوع
مسأله 1023 :
در هر رکعت بعد از قرائت بايد به اندازه اي خم شود که بتواند دست را به زانو بگذارد و اين عمل را رکوع مي گويند .
مسأله 1024 :
اگر به اندازه رکوع خم ود ، ولي دستها را به زانو نگذارد اشکال ندارد .
مسأله 1025 :
هرگاه رکوع بطور غير معمولبه جا آوردمثلاً به چپ يا راست خم شوداگر چه دستهاي او به زانو برسد ، صحيح نيست .
مسأله 1026 :
خم شدن بايد به قصد رکوع باشد ، پس اگر به قصد کار ديگر براي کشتن جانور خم شود ، نمي تواند آن را رکوع حساب کند ، بلکه بايد بايستد دوباره براي رکوع خم شود و به واسطة اين عمل ، رکن زياد نشده و نماز باطل نمي شود .
(مسال1027) کسي که دست يا زانوي او با دست و زانوي ديگران فرق دارد ، مثلاً دستش خيلي بلند است که اگر کمي خم شود به زانو مي رسد ، يا زانوي او پائين تر از مردم ديگر است که بايد خيلي خم شود تا دستش به زانو برسد ، بايد به اندازة معمول خم شود .
مسأله 1028 :
کسي که نشسته رکوع مي کند ، بايد بقدري خم شود که صورتش مقابل زانو ها برسد و بهتر است بقدري خم شود که صورت ، نزديک جاي سجده برسد .
مسأله 1029 :
انسان هر ذکري در رکوع بگويد کافي است ، ولي احتياط واجب آن است که بقدر سه مرتبه سبحانَ اللهِ يا يک مرتبه سبحانَ ربيَ العظيمِ و بحمدهِ کمتر نباشد .
مسأله 1030 :
ذکر رکوع بايد دنبال هم و به عربي صحيح گفته شود و مستحب است آن را سه يا پنج يا هفت مرتبه بلکه بيشتر بگويند .
مسأله 1031 :
در رکوع بايد به مقدار ذکر واجب ،بدن آرام باشد و در ذکر مستحب هم اگر آن را به قصد ذکري که براي رکوع دستور داده اند بگويد ، بنابر احتياط واجب ، آرام بودن لازم است .
مسأله 1032 :
اگر موقعي که ذکر رکوع را مي گويد ، بي اختيار بقدري حرکت کند که از حال آرام بودن خارج شود ، بنابر احتياط واجب بايد بعد از آرام گرفتن بدن ، دوباره ذکر رابگويد ، ولي اگر کمي حرکت کند که از حال آرام بودن بدن خارج نشود ، يا انگشتان را حرکت دهد ، اشکال ندارد .
مسأله 1033 :
اگر پيش از آنکه به مقدار رکوع خم شود و بدن آرام گيرد ، عمداً ذکر رکوع را بگويد ، نمازش باطل است .
مسأله 1034 :
اگر پيش از تمام شدن ذکر واجب ، عمداً سر از رکوع بردارد نمازش باطل است و اگر سهواً سر بردارد ، چنانچه پيش از آنکه از حال رکوع خارج شود ، يادش بيايد که ذکر رکوع را تمام نکرده بايد در حال آرامي بدن دوباره ذکر را بگويد و اگر بعد از آنکه از حال رکوع خارج شد ، يادش بيايد نماز او صحيح است .
مسأله 1035 :
اگر نتواند به مققدار ذکر در رکوع بماند ، در صورتي که بتواند پيش از آنکه از حد رکوع بيرون رود ذکر ر ا بگويد ، بايد در آن حال تمام کند و اگر نتواند در حال برخاستن ذکر را به قصد رجاء بگويد .
مسأله 1036 :
اگر به واسطة مرض و مانند آن در رکوع آرام نگيرد ، نماز صحيح است ولي بايد پيش از آنکه از حال رکوع خارج شود ، ذکر واجب يعني سبحانَ ربيَ العظيمِ و بحمدهِ يا سه مرتبه سبحان اللهِ را بگويد .
مسأله 1037 :
هر گاه نتواند به اندازه رکوع خم شود ، بايد به چيزي تکيه دهد و رکوع کند و اگر موقعي هم که تکيه داده نتواند به طور معمول رکوع کند ، بايد به هر اندازه مي تواند ، خم شود و اگر هيچ نتواند خم شود ، بايد موقع رکوع بنشيند و نشسته رکوع کند و احتياط واجب آن است که نماز ديگري هم بخواند و براي رکوع آن سر اشاره نمايد .
مسأله 1038 :
کسي که مي تواند ايستاده يا نشسته نتواند رکوع کند ، بايد ايستاده نماز بخواند و براي رکوع با سر اشاره کند و اگر نتواند اشاره کند ، بايد به نيت رکوع چشم ها را هم بگذارد و ذکر آن را بگويد و به نيت برخاستن از رکوع ، چشمها را باز کند و اگر از اين هم عاجز است بايد در قلب ، نيت رکوع کند و ذکر آن را بگويد .
مسأله 1039 :
کسي که نمي تواند ايستاده يا نشسته رکوع کند و براي رکوع فقط مي تواند در حالي که ايستاده نماز بخواند و براي رکوع باسر اشاره نمايد و احتياط مستحب آن است که نماز ديگري هم بخواند و موقع رکوع آن بنشيند و هر قدر مي تواند براي رکوع خم شود (مسأله 1040)اگر بعد از رسيدن به حد رکوع و آرام گرفتن بدن ، سر بردارد و دو مرتبه به قصد رکوع به اندازة رکوع خم شود ، نمازش باطل است و نيز اگر بعد از آنکه به اندازة رکوع بگذرد و دوباره به رکوع برگردد ، بنابراحتياط واجب نمازش باطل است و بهتر آن است که نماز را تمام کند و از سر بخواند .
مسأله 1041 :
اگر رکوع را فراموش کند و پيش از ايستادن ، يا پيش از آرام گرفتن بدن به سجده رود نمازش باطل است .
مسأله 1042 :
اگر رکوع را فراموش کند و پيش از آنکه به سجده برسد ، يادش بيايد بايد بايستد بعد به رکوع رود و چنانچه به حالت خميدگي به رکوع برگردد ، نمازش باطل است .
مسأله 1043 :
اگر بعد از آنکه پيشاني به زمين برسد يادش بيايد که رکوع نکرده بنابر احتياط واجب بايد بايستد و رکوع را به جا آورد و نماز را تمام کند و دوباره بخواند .
مسأله 1044 :
مستحب است پيش از رفتن به رکوع در حالي که راست ايستاده تکبير بگويد و در رکوع زانوها را به عقب دهد و پشت را صاف نگهدارد و گردن را بکشد و مساوي پشت نگهدارد و بين دو قدم را نگاه کند و پيش از ذکر يا بعد از آن صلوات بفرستد و بعد ازآنکه از رکوع برخاست و راست ايستاد ، در حال آرامي بدن بگويد :سمَع اللهُ لمَن حَمدهُ .
مسأله 1045 :
مستحب است در رکوع زنها دست را از زانو بالاتر بگذارند و زانو ها را به عقب ندهند .