احکام غسل
مسأله 384 :
براى انجام غسل ارتماسى بايد تمام بدن پاک باشد، ولى در صورتى که غسل ارتماسى را در آب جارى يا کُر انجام دهد و تطهير موضع با يک بار شستن حاصل شود، يک مرتبه شستن براى تطهير بدن و غسل کافى است، اما در غسل ترتيبى پاک بودن تمام بدن لازم نيست و اگر تمام بدن نجس باشد و هر قسمتى را پيش از غسل دادن آن قسمت آب بکشد، کافى است.
مسأله 385 :
اگر در غسل اندکى از بدن نَشُسته باقى بماند، غسل صحيح نيست ولى شستن جاهايى از بدن، مانند داخل گوش و بينى که ديده نمى‌شوند يا ديده مى‌شوند ولى جزء باطن محسوب مى‌شوند، واجب نيست.
مسأله 386 :
بنابر احتياط واجب بايد جايى از بدن را که شک دارد از ظاهر بدن است يا از باطن آن، بشويد.
مسأله 387 :
اگر سوراخ جاى گوشواره و مانند آن به قدرى گشاد باشد که داخل آن ديده شود، بايد آن را شست و اگر ديده نشود و از ظاهر حساب نشود، شستن داخل آن لازم نيست.
مسأله 388 :
چيزى را که مانع از رسيدن آب به بدن است، بايد برطرف کند و اگر پيش از آن که اطمينان حاصل کند که مانع برطرف شده غسل نمايد، غسل او صحيح نيست.
مسأله 389 :
اگر هنگام غسل شک کند چيزى که مانع از رسيدن آب است در بدن او هست يا نه، چنانچه شک او منشأ عقلايى داشته باشد، بايد بررسى کند تا مطمئن شود که مانعى نيست.
مسأله 390 :
در غسل بايد موهاى کوتاهى را که جزء بدن حساب مى‌شوند، بشويد و بنابر احتياط شستن موهاى بلند نيز لازم مى‌باشد.
مسأله 391 :
تمام شرط‌هايى که براى صحيح بودن وضو گفته شد (مثل پاک بودن آب و غصبى نبودن آن) در صحيح بودن غسل نيز شرط مى‌باشند، ولى در غسل لازم
(72)
نيست بدن را از بالا به پايين بشويد و نيز در غسلِ ترتيبى، لازم نيست بعد از شستن هر قسمت فورا قسمت ديگر را بشويد، بلکه اگر بعد از شستن سر و گردن مقدارى صبر کند و بعد طرف راست را بشويد و بعد از مدتى طرف چپ را بشويد اشکال ندارد، ولى کسى که نمى‌تواند از بيرون آمدن ادرار و مدفوع و باد خوددارى کند، اگر به اندازه‌اى که غسل کند و نماز بخواند، ادرار و مدفوع و باد از او بيرون نيايد، چنانچه وقت تنگ باشد، بايد هر قسمت را فورا بعد از قسمت ديگر غسل دهد و بعد از غسل نيز فورا نماز بخواند؛ حکم زن مستحاضه نيز که بعدا گفته مى‌شود به همين ترتيب است.
مسأله 392 :
کسى که قصد دارد پول حمامى را ندهد، اگر رضايت حمامى محرز باشد و يا اين که بداند مى‌تواند بعدا رضايت او را به دست آورد و حمامى نيز بعدا راضى شود، غسل او صحيح است و تفاوت نمى‌کند که قصد او اين باشد که اصلاً پول را ندهد يا با تأخير بدهد؛ و اگر بداند حمامى راضى نيست يا در رضايت او شک داشته باشد، غسل او باطل است، گرچه بعدا نيز او را راضى کند.
مسأله 393 :
اگر حمامى راضى باشد که پول حمام نسيه بماند، ولى کسى که غسل مى‌کند قصد داشته باشد که طلب او را ندهد يا از مال حرام بدهد، در صحت غسل او اشکال وجود دارد.
مسأله 394 :
اگر پول حرام به حمامى بدهد، غسل او صحيح است ولى اگر به حمامى بگويد که در مقابل عين اين پول (که حرام است) غسل مى‌کنم، غسل او باطل است و اگر بخواهد پولى که خمس آن را نداده به او بدهد، غسل صحيح است و فقط ذمّه دهنده مشغول به مستحقين خمس است؛ اما چنانچه اصلاً قصد پرداخت خمس را نداشته باشد، در صورتى که به حمامى بگويد در مقابل اين پول غسل مى‌کنم، غسلش اشکال دارد.
مسأله 395 :
اگر شک کند که غسل کرده يا نه، بايد غسل کند، ولى اگر بعد از غسل شک کند که غسل او صحيح بوده يا نه، لازم نيست دوباره غسل نمايد.
مسأله 396 :
اگر در بين غسل، حدث اصغر (يعنى کارى که وضو را باطل مى‌کند) از
(73)
او سر زند، غسل او صحيح است، ولى پس از آن بايد براى نماز وضو نيز بگيرد.
مسأله 397 :
اگر به گمان اين که به اندازه غسل و نماز وقت دارد براى نماز غسل کند و بعد از غسل بفهمد که به اندازه غسل وقت نداشته، غسل او باطل است.
مسأله 398 :
کسى که بايد براى انجام نماز غسل کند ـ مانند جنب ـ اگر بعد از خواندن نماز شک کند غسل کرده يا نه، چنانچه بعد از نماز کارى که وضو را باطل مى‌کند از او سر نزده باشد، نمازهايى که خوانده صحيح است، ولى براى نمازهاى بعدى بايد غسل کند و اگر بعد از نماز کارى که وضو را باطل مى‌کند از او سر زده باشد، بايد بعد از غسل وضو نيز بگيرد و نمازهايى را که خوانده ولى وقت آنها هنوز باقى است، اعاده کند.
مسأله 399 :
کسى که چند غسل بر او واجب است يا مى‌خواهد هم غسل واجب و هم غسل مستحب بجا آورد، مى‌تواند به نيّت همه آنها يک غسل بجا آورد يا آنها را جداگانه انجام دهد.
مسأله 400 :
اگر غسل مسّ ميّت يا غسل ديگرى بر کسى واجب بوده و انجام نداده باشد، در صورتى که پس از آن جنب شده و غسل جنابت کرده باشد، غسل جنابت او کفايت از ساير غسل‌ها مى‌کند، هر چند به آنها توجه نداشته باشد.