شرایط سر بریدن حیوانات (آیت الله سید علی سیستانی)

( شرايط سر بريدن ).

مسأله 2603 :

سـر بـريدن حيوان چند شرط دارد : اول کسى که سر حيوان را مى برد چه مرد باشد , چه زن , بايد مسلمان باشد , و بچه مسلمان هم اگر مميز باشد يعنى خوب و بد را بفهمد مى تواند سر حيوان را ببرد و اما کـسى که از کفار غير کتابى يا از فرقه هاى است که در حکم کفارند مانند نواصب , اگر سر حيوان را ببرد , آن حـيـوان حـلال نمى شود , بلکه کافر کتابى هم اگر سر حيوان را ببرد هر چند بسم اللّه هم بگويد , بنابر احتياط آن حيوان حلال نمى شود.

دوم سر حيوان را با چيزى ببرند که از آهن باشد ولى چنانچه آهن پيدا نشود با چيز تيزى که چهار رگ آن را جدا کند مانند شيشه و سنگ نيز مى شود سر آن را بريد هر چند ضرورتى مقتضى سر بريدنش نباشد.

سـوم در مـوقـع سر بريدن حيوان رو به قبله باشد , و رو به قبله بودن حيوان اگر نشسته يا ايستاده باشد , همانند رو به قبله بودن انسان در نماز در اين دو حالت است , و اگر حيوان بر طرف راست يا چپ خوابيده بـاشـد , بـايد محل بريدن و شکم حيوان رو به قبله باشد و لازم نيست پاها و دستها و صورت آن رو به قبله باشد.

و کـسـى کـه مى داند بايد رو به قبله سر ببرد , اگر عمدا حيوان را رو به قبله نکند , حيوان حرام مى شود , ولـى اگـر فـراموش کند , يا مسأله را نداند , يا قبله را اشتباه کند , يا نداند قبله کدام طرف است , يا نتواند حيوان را رو به قبله کند , اشکال ندارد , و احتياط مستحب آن است که کسى که حيوان را سر مى برد نيز رو به قبله باشد.

چـهـارم وقـتى مى خواهد سر حيوان را ببرد , يا در زمان متصل به آن به نيت سر بريدن , نام خدا را ببرد , و هـمـيـن قـدر که بگويد بسم اللّه کافى است بلکه اگر تنها بگويد ( اللّه ) بعيد نيست که کافى باشد , و اگر بـدون قصد سر بريدن نام خدا را ببرد , آن حيوان پاک نمى شود , و گوشت آن هم حرام است , ولى اگر از روى فراموشى نام خدا را نبرد اشکال ندارد.

پنجم حيوان بعد از سر بريدن حرکتى بکند , اگر چه مثلا چشم يا دم خود را حرکت دهد , يا پاى خود را به زمين زند و اين حکم در صورتى است که زنده بودن آن حيوان در حال ذبح مشکوک باشد والا لزومى ندارد .

شـشـم از بـدن حـيـوان به اندازه معمول خون بيرون آيد , پس اگر خون در رگهايش ببندد و از او خون بـيرون نيايد و يا آن که خون بيرون آمده نسبت به نوع آن حيوان کم باشد , آن حيوان حلال نمى شود , ولى اگـر کـمـى خـون بيرون آمده از اين جهت باشد که حيوان پيش از سر بريدن خونريزى کرده است اشکال ندارد.

هـفـتـم آن کـه کشتن از مذبح باشد , و احتياط مستحب آن است که گردن را از جلو ببرد و کارد را پشت گردن فرو ننمايد , و به طرف جلو بياورد که گردن از پشت بريده شود.

مسأله 2604 :

بنابر احتياط جايز نيست که سر حيوان را پيش از بيرون آمدن روح از بدنش جدا کنند - هر چند اين کار موجب حرام شدن حيوان نمى شود - ولى اگر از روى غفلت يا به جهت تيزى چاقو سر جدا شود اشکال نـدارد و هـم چـنـيـن بـنابر احتياط شکافتن گردن حيوان و قطع نخاعش ( نخاع نخ سفيدى است که از مهره هاى گردن تا دم حيوان امتداد دارد ) پيش از بيرون آمدن روح از بدنش جايز نيست .