حد ترخّص
سوال 675 :
در آلمان و بعضى از کشورهاى اروپائى، گاهى فاصله بين بعضى از شهرها (يعنى فاصله تابلوهاى خروجى شهرى و ورودى شهر ديگر) به صد متر نمى‌رسد، حتى بعضى از خانه‌ها و خيابان‌هاى دو شهر کاملا به هم متصل هستند، حد ترخص اين موارد چگونه است؟ ج: با فرض اتصال يکى از دو شهر به ديگرى به نحوى که در سوال آمده است، آن دو، حکم دو محله يک شهر را دارند که خروج از يکى به ديگرى مسافرت محسوب نمى‌شود تا نياز به حد ترخص باشد.
سوال 676 :
معيار حد ترخص شنيدن اذان و ديدن ديوارهاى شهر است، آيا يکى از آن دو کافى است يا اينکه بايد هر دو با هم وجود داشته باشند؟ ج: احوط، رعايت هر دو علامت است، هر چند بعيد نيست که شنيده نشدن اذان براى تعيين حد ترخص کافى باشد.
سوال 677 :
آيا معيار حد ترخص شنيدن صداى اذان از خانه‌هاى طرفى است که مسافر از آن طرف شهر خارج يا داخل آن مى‌شود، يا اينکه معيار اذان وسط شهر است؟ ج: معيار، شنيدن اذان آخر شهر از طرفى است که مسافر از آن خارج و يا داخل آن مى‌شود.
سوال 678 :
در اينجا بين اهالى يکى از نواحى راجع به مسافت شرعى اختلاف وجود دارد. عده‌اى مى‌گويند که ديوارهاى آخرين خانه‌هاى منطقه که به هم متصل هستند، ملاک است. عده‌اى هم معتقدند که بايد مسافت را از کارخانه‌ها و شهرکهاى پراکنده‌اى که بعد از خانه‌هاى شهر واقع شده است، محاسبه کرد، سوال اين است که آخر شهر کجاست؟ ج: تعيين آخر شهر موکول به نظر عرف است. اگر در نظر عرف کارخانه‌ها و شهرکهاى پراکنده اطراف شهر جزو شهر نباشد، مسافت را از آخر خانه‌هاى شهر بايد حساب نمود.