تسليم مبيع و تأديه ثمن
سوال 1586 :
فردى از اقوام اينجانب يکى از کليه‌هاى خود را از دست داد و شخصى اعلام آمادگى نمود که حاضر است يکى از کليه‌هاى خود را در برابر مبلغ معيّنى به او اهدا کند، ولى بعد از انجام آزمايشهاى پزشکى آشکار شد که کليه اين شخص قابل پيوند به بيمار نيست، آيا شخص مزبور حق دارد بخاطر چند روز بيکار شدن، مبلغ مذکور را از بيمار مطالبه کند؟ ج: اگر مبلغ مورد توافق در برابر کليه باشد، در صورتى که عدم قابليت کليه براى پيوند به بدن بيمار بعد از جدا کردن و برداشتن آن از بدن فرد اهدا کننده باشد، مى‌تواند تمامى مبلغ مورد توافق را مطالبه کند هر چند بيمار از کليه او استفاده نکند، ولى اگر قبل از قطع و جدا کردن کليه از بدن او معلوم شود و بيمار او را مطلع نمايد، حق مطالبه چيزى را از بيمار ندارد.
سوال 1587 :
اينجانب آپارتمان مسکونى خود را با سند عادى فروخته و مقدارى از پول آن را گرفتم و قرار بر اين شد که باقيمانده آن را هنگام ثبت سند رسمى به نام مشترى از او بگيرم، ولى اکنون از فروش خانه خود پشيمان هستم و از طرفى مشترى هم اصرار مى‌کند که خانه را تخليه کنم، حکم اين مسئله چيست؟ ج: اگر بيع بر وجه صحيح شرعى محقّق شده باشد، فروشنده تا زمانى که حق فسخ نداشته باشد، نمى‌تواند به مجرّد پشيمانى و نياز به مبيع، از تسليم آن به خريدار خوددارى نمايد.
سوال 1588 :
حواله‌اى را از مرکز معادن سنگ براى دريافت سنگهاى معدنى از آن گرفتم، بعد از دريافت کالا برايم معلوم شد که قيمت قطعى سنگها را معيّن نکرده‌اند، براى تعيين قيمت به آن مرکز مراجعه کردم، در پاسخ گفتند که بزودى قيمت قطعى آنها با تفاوت کمى توسط اداره مربوطه اعلام خواهد شد، ولى آن اداره قيمت را چندين برابر قيمت قبلى اعلام کرد و من هم نپذيرفتم، با توجه به اينکه درآن وقت سنگها را بريده و فروخته‌ام، حکم اين مسئله چيست؟ ج: از شرايط صحت معامله، تعيين مبيع وقيمت آن است بطورى که غرر و جهل برطرف شود، بنابر اين اگر معامله در روز تحويل و دريافت سنگها به نحو صحيح شرعى محقّق نشده باشد، مشترى ضامن سنگها به قيمت روزى که آنها را بريده و فروخته است، مى‌باشد.
سوال 1589 :
شخصى از دختر خود ساختمانى را خريده است که در تصرّف شوهرش مى‌باشد و پول آن راهم به دختر خود پرداخته است، شوهرش او را عمدا اذيت نموده و تهديد کرده است که اگر آن معامله را انکار نکند او را طلاق خواهد داد و به همين دليل تسليم مبيع، متعذّر شده است، آيا تسليم مبيع يا بازگرداندن پول آن به خريدار بر عهده آن زن است که ساختمان را فروخته يا بر عهده شوهر اوست؟ ج: تحويل مبيع يا بازگرداندن پول آن به مشترى بر خود فروشنده واجب است.
سوال 1590 :
اينجانب خانه‌اى را با سند عادى خريده و بر فروشنده شرط کردم که بايد در دفتر ثبت اسناد رسمى حاضر شود و خانه را بطور کامل به نام من کند، ولى فروشنده به تعهّد خود عمل نکرد و از تحويل خانه و ثبت سند آن به نام من خوددارى نمود، آيا حق دارم انجام آن را از او مطالبه کنم؟ ج: اگر آنچه بين شما محقّق شده و قرارداد عادى راجع به آن تنظيم کرده‌ايد، خريد و فروش خانه به نحو صحيح شرعى بوده، فروشنده حق رجوع از معامله و خوددارى از عمل به آن را ندارد، بلکه شرعا ملزم است خانه را به شما تحويل داده و همه اقدامات لازم براى انتقال سند را نيز انجام دهد و شما حق داريد از او بخواهيد که به قرارداد عمل کند.
سوال 1591 :
بر اساس معامله تجارى که بين فروشنده و خريدار منعقد شده است، خريدار متعهد شده که مبلغى از پول کالايى را که از فروشنده خريده و تحويل گرفته است، بطور هفتگى بپردازد و هر مبلغى را که به فروشنده مى‌پرداخته در دفتر خود ثبت مى‌کرده است، فروشنده هم هرمبلغى را که از او تحويل مى‌گرفته در دفتر خود ثبت مى‌نموده و دفتر او را در زير هر مبلغ دريافتى امضا مى‌کرده است، بعد از گذشت تقريبا چهار ماه مبادرت به محاسبه پولهايى که مشترى در چندين نوبت پرداخت کرده، نمودند که بر اثر آن معلوم شد در مقدار بدهى مشترى اختلاف وجود دارد، مشترى مدّعى پرداخت آن است و فروشنده منکر آن، با توجه به اينکه آن مبلغِ مورد اختلاف در هيچيک از دو دفتر ثبت نشده است، حکم اين مسئله چيست؟ ج: اگر ثابت شود که مشترى آنچه را که ادّعا مى‌کند به فروشنده داده، پرداخت کرده است، چيزى بر عهده او نيست، والاّ سخن فروشنده که منکر دريافت آن مبلغ است، مقدّم مى‌باشد.