احکام مَهريّه
مسأله 2895 :
«مَهر» اندازه معيّنى ندارد و مى‌توان هر چيز حلالى را که ارزش داشته باشد ـ کم باشد يا زياد، عين باشد يا منفعت ـ و قابل تملّک باشد مهر قرار دهد و از پيامبر اکرم صلى‌الله‌عليه‌و‌آله‌وسلم نقل شده است که فرموده‌اند: «بهترين زنان امّت من زنى است که ازهمه زيباتر و از همه کم مهرتر باشد.»(1)
مسأله 2896 :
تعيين مقدار مهر بستگى به رضايت زن و شوهر دارد، ولى بهتر است مهر زنان مؤمن مطابق «مَهر السُّنّة» باشد، يعنى مهرى که پيامبر اکرم صلى‌الله‌عليه‌و‌آله‌وسلم براى هر يک از زنان و دختران خود از جمله حضرت فاطمه زهرا عليهاالسلام قرار دادند و آن پانصد درهم نقره سکّه‌دار است که وزن هر درهم «6/12» نخود مى‌باشد و جمعا «5/262» مثقال معمولى نقره سکّه‌دار مى‌شود و قيمت آن تابع نرخ روز است.
مسأله 2897 :
اگر مرد مهر زن را در عقد معيّن کند و قصدش اين باشد که آن را ندهد، عقد صحيح است، ولى مهر را بايد بدهد.
مسأله 2898 :
بايد مهريّه براى طرفين عقد (زن و شوهر) به نحوى که رفع جهالت بشود، معلوم باشد.
مسأله 2899 :
براى پرداخت تمام يا قسمتى از مهريّه مى‌توان مدّت يا اقساطى
-------------
1 ـ وسائل الشيعة، چاپ آل البيت، باب 52 از «أبواب مقدّمات النکاح وآدابه»،ح3،ج20،ص112.
(546)
قرار داد.
مسأله 2900 :
اگر مهريّه زن پول قرار داده شود و در اثر گذشت زمان يا عوامل ديگر، قيمت آن تنزّل فاحش پيدا کند، بايد معادل آن به نرخ روز به زن پرداخت شود و يا با مصالحه، رضايت زن فراهم شود؛ ولى اگر چيزهايى نظير زمين، خانه، طلا يا نقره به عنوان مهر قرار داده شوند، زن همان مقدار را طلبکار مى‌شود، هر چند قيمت آنها تنزّل کرده باشد.
مسأله 2901 :
اگر هنگام خواندن عقد دائم براى دادن مهر مدّتى معيّن نکرده باشند، زن مى‌تواند پيش از گرفتن مهر از آميزش شوهر جلوگيرى کند، چه شوهر توانايى دادنِ مهر را داشته باشد و چه نداشته باشد و اين خوددارى زن باعث سقوط حقّ نفقه نمى‌شود، اما حقّ ممانعت شوهر از استمتاعات ديگر را ندارد مگر اين که بداند قهرا منجر به آميزش خواهند شد؛ ولى اگر پيش از گرفتن مهر به آميزش راضى شود و شوهر با او آميزش کند، ديگر نمى‌تواند بدون عذر شرعى از آميزش شوهر جلوگيرى نمايد.
مسأله 2902 :
در صورتى که ضمن عقد دائم مهريه ذکر نشود و يا عدم مهر شرط شود، عقد نکاح صحيح است و زن و شوهر مى‌توانند بعد از عقد مهريّه را معيّن کنند و اگر قبل از تعيين مهريه آميزش واقع شده باشد، زن مستحقّ مهرالمثل است ـ يعنى مقدار مهريّه‌اى که چنين زنى با توجّه به ويژگى‌هاى مربوط و شرايط خانوادگى در بين امثال و فاميل و معمول محل خود دارد ـ و در صورتى که يکى از زوجين قبل از تعيين مهريه و آميزش بميرد، زن مستحقّ مهريه نيست.