نماز آيات
مسأله 1507 :
نماز آيات که دستور آن بعداً گفته خواهد شد، به واسطه چهار چيز واجب ميشود: اوّلـ گرفتن خورشيد، دوم ـ گرفتن ماه اگرچه مقدار کمي از آنها گرفته شود و کسي هم از آن نترسد، سومـ زلزله اگرچه کسي هم نترسد، چهارمـ رعد وبرق وبادهاي سياه وسرخ ومانند اينها در صورتي که بيشتر مردم بترسند.
مسأله 1508 :
اگر از چيزهائي که نماز آيات براي آنها واجب است بيشتر از يکي اتّفاق بيفتد، انسان بايد براي هر يک از آنها يک نماز آيات بخواند، مثلاً اگر خورشيد بگيرد وزلزله هم بشود، بايد دو نماز آيات بخواند.
مسأله 1509 :
کسي که چند نماز آيات بر او واجب است، اگر همه آنها براي يک چيز بر او واجب شده باشد، مثلاً سه مرتبه خورشيد گرفته ونماز آنها را نخوانده است موقعي که قضاي آنها را ميخواند، لازم نيست معيّن کند که براي کدام دفعه آنها باشد و همچنين است اگر چند نماز براي رعد وبرق وبادهاي سياه وسرخ ومانند اينها بر او واجب شده باشد، ولي اگر براي آفتاب گرفتن وماه گرفتن وزلزله يا براي دوتاي اينها نمازهايي بر او واجب شده باشد، بنابر احتياط واجب بايد موقع نيّت معيّن کند نماز آياتي که ميخواند براي کداميک آنها است.
مسأله 1510 :
چيزهائي که نماز آيات براي آنها واجب است، در هر شهري اتّفاق بيفتد، فقط مردم همان شهر بايد نماز آيات بخوانند وبر مردم جاهاي ديگر واجب نيست، ولي اگر مکان آنها به قدري نزديک باشد که با آن شهر يکي حساب شود، نماز آيات بر آنها هم واجب است.
مسأله 1511 :
از وقتي که خورشيد يا ماه شروع به گرفتن ميکند، انسان بايد نماز آيات را بخواند و بنابر احتياط واجب بايد به قدري تأخير نيندازد که شروع بباز شدن کند.
مسأله 1512 :
اگر خواندن نماز آيات را به قدري تأخير بيندازد که آفتاب يا ماه شروع به باز شدن کند، در اين صورت بايد بنابر احتياط واجب نيّت ادا و قضا نکند، ولي اگر بعد از بازشدنتمام آن،نمازبخواندبايد نيّت قضا نمايد.
مسأله 1513 :
اگر مدّت گرفتن خورشيد يا ماه به اندازه خواندن يک رکعت نماز باشد، نمازي که ميخواند ادا است، و همچنين است اگر مدّت گرفتن آنها بيشتر باشد، ولي انسان نماز را نخواند تا به اندازه خواندن يک رکعت به آخر وقت آن مانده باشد ولي اگر کمتر از يک رکعت وقت دارد، احتياطاً نيّت اداء وقضاء ننمايد.
مسأله 1514 :
موقعي که زلزله ورعد وبرق ومانند اينها اتّفاق ميافتد، انسان بايد فوراً نماز آيات را بخواند و اگر نخواند معصيت کرده وتا آخر عمر بر او واجب است و هر وقت بخواند اداء است مگر در آياتي که زمان او به مقدار يک رکعت از نماز آيات بوده وخواندن نماز را از روي عصيان بتأخير بياندازد در اين صورت بنابر احتياط واجب بايد نيّت اداء وقضاء نکند.
مسأله 1515 :
اگر بعد از باز شدن آفتاب يا ماه بفهمد که تمام آن گرفته بوده، بايد قضاي نماز آيات را بخواند، ولي اگر بفهمد مقداري از آن گرفته بوده قضا بر او واجب نيست.
مسأله 1516 :
اگر عدّهاي بگويند که خورشيد يا ماه گرفته است، چنانچه انسان از گفته آنان يقين پيدا نکند ونماز آيات نخواند و بعد معلوم شود راست گفتهاند، در صورتي که تمام خورشيد يا ماه گرفته باشد بايد نماز آيات را بخواند بلکه اگر مقداري از آن هم گرفته باشد، بنابر احتياط مستحبّ نماز آيات را بجا آورد ولي اگر دو نفر که عادل بودن آنان معلوم نيست بگويند خورشيد يا ماه گرفته، بعد معلوم شود که عادل بودهاند، بنابر احتياط واجب نماز آيات را بخواند.
مسأله 1517 :
اگر انسان به گفته کساني که از روي قاعده علمي وقت گرفتن خورشيد وماه را ميدانند، اطمينان پيدا کند که خورشيد يا ماه گرفته، بنابر احتياط واجب بايد نماز آيات را بخواند، و نيز اگر بگويند فلان وقت خورشيد يا ماه ميگيرد وفلان مقدار طول ميکشد وانسان به گفته آنان اطمينان پيدا کند، بنابر احتياط واجب بايد به حرف آنان عمل نمايد مثلاً اگر بگويند آفتاب فلان ساعت شروع به باز شدن ميکند، احتياطاً بايد نماز را تا آنوقت تأخير نيندازد.
مسأله 1518 :
اگر بفهمد نماز آياتي که خوانده باطل بوده، بايد دوباره بخواند و اگر وقت گذشته، قضا نمايد.
مسأله 1519 :
اگر در وقت نماز يوميّه نماز آيات هم بر انسان واجب شود، چنانچه براي هر دو نماز وقت دارد، هرکدام را اوّل بخواند اشکال ندارد و اگر وقت يکي از آن دو تنگ باشد بايد اوّل آن را بخواند و اگر وقت هر دو تنگ باشد، بايد اوّل نماز يوميّه را بخواند.
مسأله 1520 :
اگر در بين نماز يوميّه بفهمد که وقت نماز آيات تنگ است، چنانچه وقت نماز يوميّه هم تنگ باشد، بايد آن را تمام کند بعد نماز آيات را بخواند و اگر وقت نماز يوميّه تنگ نباشد، بايد آن را بشکند واوّل نماز آيات را بخواند بعد نماز يوميّه را بجا آورد.
مسأله 1521 :
اگر در بين نماز آيات بفهمد که وقت نماز يوميّه تنگ است، بايد نماز آيات را رها کند ومشغول نماز يوميّه شود و بعد از آن که نماز را تمام کرد پيش از انجام کاري که نماز را به هم بزند، بقيه نماز آيات را از همانجا که رها کرده بخواند.
مسأله 1522 :
اگر در حال حيض يا نفاس زن آفتاب يا ماه بگيرد و در تمام حال ماه و خورشيدگرفتگي حالت حيض و نفاس ادامه داشته باشد، نماز آيات بر او واجب نيست ولي اگر در تمام وقت گرفتگي آفتاب وماه در حيض ونفاس نبوده، به احتياط واجب نماز آيات را ما في الذمه بياورد ولي اگر زلزله يا رعد وبرق ومانند اينها اتفاق بيفتد، احتياط واجب آن است که بعد از پاک شدن، نماز آيات را بخواند وقصد ما في الذمّه نمايد.