مواردی که فقط قضای روزه واجب است (آیت الله جعفر سبحانی)

جاهائى که فقط قضاى روزه واجب است

مسأله 1347 :

در چند صورت فقط قضاى روزه بر انسان واجب است و کفّاره واجب نيست:

اول آن که روزه دار در روز ماه رمضان عمداً قى کند.

دوم آن که در شب ماه رمضان جنب باشد و به تفصيلى که در مسأله1278 گفته شد، تا اذان صبح از خواب دوم بيدار نشود.

سوم عملى که روزه را باطل مى کند، به جا نياورد. ولى نيّت روزه نکند، يا ريا کند، يا قصد کند که روزه نباشد.

چهارم آن که در ماه رمضان غسل جنابت را فراموش کند و با حال جنابت يک روز يا چند روز روزه بگيرد.

پنجم آن که در ماه رمضان بدون اينکه تحقيق کند صبح شده يا نه، کارى که روزه را باطل مى کند، انجام دهد. بعد معلوم شود صبح بوده. و نيز اگر بعداز تحقيق با گمان به اين که صبح شده، کارى که روزه را باطل مى کند انجام دهد بعد معلوم شود صبح بوده قضاى آن روز بر اوواجب است، ولى اگر بعد از تحقيق يقين کند که صبح نشده و چيزى بخورد و بعد معلوم شود صبح بوده قضا واجب نيست، و امّا اگر بعد از تحقيق گمان کند که صبح نشده و يا شک کند که صبح شده يا نه و کارى که روزه را باطل مى کند انجام دهد، بعد معلوم شود صبح بوده، قضاى آن روز واجب است.

ششم آن کسى که مورد اعتماد و اطمينان نيست، بگويد صبح نشده و انسان به گفته او

صفحه 327

کارى که روزه را باطل مى کند انجام دهد، بعد معلوم شود صبح بوده است.

هفتم آن که کسى بگويد صبح شده و انسان به گفته او يقين نکند، يا خيال کند شوخى مى کند و کارى که روزه را باطل مى کند انجام دهد، بعد معلوم شود صبح بوده است.

هشتم آن که نابينا و مانند آن به گفته کس ديگر افطار کند بعد معلوم شود مغرب نبوده است.

نهم آن که در هواى صاف به واسطه تاريکى يقين کند که مغرب شده و افطار کند، بعد معلوم شود مغرب نبوده است، ولى اگر در هواى ابرى به گمان اينکه مغرب شده افطار کند، بعد معلوم شود مغرب نبوده، قضا لازم نيست.

دهم آن که براى خنک شدن، يا بى جهت مضمضه کند يعنى آب در دهان بگرداند و بى اختيار فرو رود ولى اگر فراموش کند که روزه است و آب را فرو دهد، يا براى وضو مضمضه کند و بى اختيار فرو رود، قضا بر او واجب نيست.

مسأله 1348 :

اگر انسان شک کند که مغرب شده يا نه، نمى تواند افطار کند و همين طور اگر شک کند که صبح شده يا نه، پيش از تحقيق نمى تواند کارى که روزه را باطل مى کند، انجام دهد.