زکات فطره (آیت الله سید علی محمد دستغیب)

زکات فطره‌

مسأله 2061 :

کسى که موقع غروب شب عيد فطر بالغ و عاقل و هشيار است و فقير و بنده کس ديگر نيست بايد براى خودش و کسانى که نان خور او هستند، هر نفرى يک صاع که تقريباً سه کيلو است گندم يا جو يا خرما يا کشمش يا برنج يا ذرّت و مانند اينها به مستحق بدهد و اگر پول يکى از اينها را هم بدهد کافى است.

مسأله 2062 :

کسى که مخارج سال خود و عيالاتش را ندارد و کسبى هم ندارد که بتواند مخارج سال خود و عيالاتش را بگذراند فقير است و دادن زکات فطره بر او واجب نيست.

مسأله 2063 :

انسان بايد فطره کسانى را که در غروب شب عيد فطر نان خور او حساب مى‌شوند بدهد؛ کوچک باشند يا بزرگ، مسلمان باشند يا کافر، دادن خرج آنان بر او واجب باشد يا نه، در شهر خود او باشند يا در شهر ديگر.

مسأله 2064 :

اگر کسى را که نانخور اوست و در شهر ديگر است وکيل کند که از مال او فطره خود را بدهد چنانچه اطمينان داشته باشد که فطره را مى‌دهد، لازم نيست خودش فطره او را بدهد.

مسأله 2065 :

فطره مهمانى که پيش از غروب شب عيد فطر با رضايت صاحبخانه وارد شده و نانخور او حساب مى‌شود، بر او واجب است.

مسأله 2066 :

فطره مهمانى که پيش از غروب شب عيد فطر بدون رضايت صاحبخانه وارد مى‌شود و مدّتى نزد او مى‌ماند واجب است و همچنين است فطره کسى که انسان را مجبور کرده‌اند که خرجى او را بدهد.

مسأله 2067 :

فطره مهمانى که بعد از غروب شب عيد فطر وارد مى‌شود، بر صاحبخانه واجب نيست، اگرچه پيش از غروب او را دعوت کرده باشد و در خانه او هم افطار کند.

مسأله 2068 :

اگر کسى موقع غروب شب عيد فطر ديوانه يا بيهوش باشد، زکات فطره بر او واجب نيست.

مسأله 2069 :

اگر پيش از غروب بچّه بالغ شود، يا ديوانه عاقل گردد، يا فقير غنى شود، در صورتى که شرايط واجب شدن فطره را دارا باشد، بايد زکات فطره را بدهد.

مسأله 2070 :

کسى که موقع غروب شب عيد فطر، زکات فطره بر او واجب نيست، اگر تا پيش از ظهر روز عيد شرطهاى واجب شدن فطره در او پيدا شد مستحب است زکات فطره را بدهد.

مسأله 2071 :

کافرى که بعد از غروب شب عيد فطر مسلمان شده فطره بر او واجب نيست. ولى مسلمانى که شيعه نبوده، اگر بعد از ديدن ماه شيعه شود، بايد زکات فطره را بدهد.

مسأله 2072 :

کسى که فقط به اندازه يک صاع که تقريباً سه کيلو است گندم و مانند آن دارد، مستحب است زکات فطره را بدهد و چنانچه عيالاتى داشته باشد و بخواهد فطره آنها را هم بدهد مى‌تواند به قصد فطره، آن يک صاع را به يکى از عيالاتش بدهد و او هم به همين قصد به ديگرى بدهد و همچنين تا به نفر آخر برسد و بهتر است نفر آخر چيزى را که مى‌گيرد به کسى بدهد که از خودشان نباشد. و اگر يکى از آنها صغير باشد، احتياط آن است که او را در دور دادن زکات فطره داخل نکنند و چنانچه ولىّ صغير از طرف او قبول نمايد بايد آن زکات فطره را به مصرف صغير برساند، نه اين که از طرف او به ديگرى بدهد. و بهتر است ولى از طرف خودش بگيرد و سپس از جانب صغير پرداخت کند.

مسأله 2073 :

اگر بعد از غروب شب عيد فطر بچّه دار شود، يا کسى نانخور او حساب شود، واجب نيست فطره او را بدهد. اگرچه مستحب است فطره کسانى را که بعد از غروب تا پيش از ظهر روز عيد نانخور او حساب مى‌شوند بدهد.

مسأله 2074 :

اگر انسان نانخور کسى باشد و پيش از غروب نانخور کس ديگر شود، فطره او بر کسى که نانخور او شده واجب است مثلاً اگر دختر پيش از غروب به خانه شوهر رود، شوهرش بايد فطره او را بدهد.

مسأله 2075 :

کسى که ديگرى بايد فطره او را بدهد، واجب نيست فطره خود را بدهد.

مسأله 2076 :

اگر فطره انسان بر کسى واجب باشد و او فطره را ندهد، بر خود انسان واجب نمى‌شود.

مسأله 2077 :

اگر کسى که فطره او بر ديگرى واجب است خودش فطره را بدهد، در صورتى که با اذن مکلّف و به نيابت او باشد کافى است.

مسأله 2078 :

زنى که شوهرش مخارج او را نمى‌دهد، چنانچه نانخور کس ديگر باشد، فطره‌اش بر آن کس واجب است و اگر نانخور کس ديگر نيست، در صورتى که فقير نباشد، بايد فطره خود را بدهد. و اگر زن به شوهر خود انفاق مى‌کند (به خاطر شدّت احتياج شوهر) فطره او بر زن واجب است.

مسأله 2079 :

کسى که سيّد نيست نمى‌تواند به سيّد فطره بدهد حتّى اگر سيّدى نانخور او باشد نمى‌تواند فطره او را به سيّد ديگر بدهد.

مسأله 2080 :

فطره طفلى که از مادر يا دايه شير مى‌خورد، بر کسى است که مخارج مادر يا دايه را مى‌دهد. ولى اگر مادر يا دايه مخارج خود را از مال طفل برمى‌دارد فطره طفل بر کسى واجب نيست.

مسأله 2081 :

انسان اگرچه مخارج عيالاتش را از مال حرام بدهد، بايد فطره آنان را از مال حلال بدهد.

مسأله 2082 :

اگر انسان کسى را اجير نمايد و شرط کند که مخارج او را بدهد در صورتى که به شرط خود عمل کند و نانخور او حساب شود بايد فطره او را هم بدهد ولى چنانچه شرط کند که مقدار مخارج او را بدهد و مثلاً پولى‌براى مخارجش بدهد، دادن فطره او واجب نيست.

مسأله 2083 :

اگر کسى بعد از غروب شب عيد فطر بميرد، بايد فطره او و عيالاتش را از مال او بدهند، ولى اگر پيش از غروب بميرد، واجب نيست فطره او و عيالاتش را از مال او بدهند.