نماز آيات
مسأله 1500 :
نـمـاز آيـات که دستور آن بعدا گفته خواهد شد , به واسطه سه چيز واجب مى شود : اول گرفتن خورشيد.
دوم گرفتن ماه , اگر چه مقدار کمى از آنها گرفته شود و کسى هم از آن نترسد.
سـوم زلـزلـه - بـنابر احتياط واجب - اگر چه کسى هم نترسد و اما در رعد و برق و بادهاى سياه و سرخ و مـانـنـد ايـنها از آيات آسمانى در صورتى که بيشتر مردم بترسند و هم چنين در حوادث زمينى مانند فرو رفتن آب دريا و افتادن کوه که موجب ترس اکثر مردم شود بنابر احتياط مستحب نماز آيات ترک نشود.
مسأله 1501 :
اگـر از چيزهايى که نماز آيات براى آنها واجب است بيشتر از يکى اتفاق بيفتد , انسان بايد براى هر يک از آنها يک نماز آيات بخواند , مثلا اگر خورشيد بگيرد و زلزله هم بشود , بايد دو نماز آيات بخواند.
مسأله 1502 :
کسى که قضاى چند نماز آيات بر او واجب است , چه همه آنها براى يک چيز بر او واجب شده باشد , مـثـلا سـه مـرتـبه خورشيد گرفته و نماز آنها را نخوانده است , چه براى چند چيز باشد مثلا براى آفتاب گـرفـتـن و مـاه گرفتن و زلزله نمازهايى بر او واجب شده باشد , موقعى که قضاى آنها را مى خواند لازم نيست معين کند که براى کدام يک آنها باشد.
مسأله 1503 :
چـيـزهـايى که نماز آيات براى آنها واجب است , در هر جايى اتفاق بيفتد , فقط مردم همان جا بايد نماز آيات بخوانند و بر مردم جاهاى ديگر واجب نيست .
مسأله 1504 :
وقت شروع در نماز آيات موقعى است که خورشيد يا ماه شروع به گرفتن مى کند و تا زمانى که به حـالـت طـبـيعى برنگشته ادامه دارد , ( اگر چه بهتر آن است که به قدرى تاخير نيندازد که شروع به باز شدن کند ) ولى تمام کردن نماز آيات را مى تواند تا بعد از باز شدن خورشيد يا ماه تاخير انداخت .
مسأله 1505 :
اگـر خواندن نماز آيات را به قدرى تاخير بيندازد که آفتاب يا ماه شروع به باز شدن کند , نيت اداء مانعى ندارد , ولى اگر بعد از باز شدن تمام آن , نماز بخواند بايد نيت قضا نمايد.
مسأله 1506 :
اگـر مـدت گـرفـتـن خـورشيد يا ماه به اندازه خواندن يک رکعت نماز يا کمتر باشد , نمازى که مـى خـوانـد ادا است , و هم چنين است اگر مدت گرفتن آنها بيشتر باشد ولى انسان نماز را نخواند , تا به اندازه خواندن يک رکعت يا کمتر به آخر وقت آن مانده باشد.
مسأله 1507 :
مـوقـعى که زلزله و رعد و برق و مانند اينها اتفاق مى افتد , اگر وقتشان وسعت داشته باشد , لازم نـيست نماز آيات را فورا بخواند و در غير اين صورت بايد فورا آن را بخواند به نحوى که در نظر مردم تاخير محسوب نشود و اگر تاخير کرد , احتياط مستحب آن است که بعدا بدون نيت ادا و قضا بخواند.
مسأله 1508 :
اگـر گـرفتن آفتاب يا ماه را نداند و بعد از باز شدن آفتاب يا ماه بفهمد که تمام آن گرفته بوده , بايد قضاى نماز آيات را بخواند , ولى اگر بفهمد مقدارى از آن گرفته بوده قضا بر او واجب نيست .
مسأله 1509 :
اگر عده اى بگويند که خورشيد يا ماه گرفته است , چنانچه انسان از گفته آنان يقين يا اطمينان شخصى پيدا نکند و نماز آيات نخواند و بعد معلوم شود راست گفته اند.
در صورتى که تمام خورشيد يا ماه گرفته باشد , نماز آيات را بخواند , ولى اگر مقدارى از آن گرفته باشد , خـوانـدن نـمـاز آيـات بر او واجب نيست و هم چنين است اگر دو نفر که عادل بودن آنان معلوم نيست , بگويند خورشيد يا ماه گرفته , بعد معلوم شود که عادل بوده اند.
مسأله 1510 :
اگـر انـسـان بـه گفته کسانى که از روى قاعده علمى وقت گرفتن خورشيد و ماه را مى دانند , اطمينان پيدا کند که خورشيد يا ماه گرفته , بايد نماز آيات را بخواند.
و نـيـز اگر بگويند فلان وقت خورشيد يا ماه مى گيرد و فلان مقدار طول مى کشد و انسان به گفته آنان اطمينان پيدا کند , بايد به حرف آنان عمل نمايد.
مسأله 1511 :
اگر بفهمد نماز آياتى که خوانده باطل بوده , بايد دوباره بخواند و اگر وقت گذشته قضا نمايد.
مسأله 1512 :
اگر در وقت نماز يوميه نماز آيات هم بر انسان واجب شود , چنانچه براى هر دو نماز وقت دارد , هر کدام را اول بخواند اشکال ندارد , و اگر وقت يکى از آن دو تنگ باشد اول آن را بخواند , و اگر وقت هر دو تنگ باشد , بايد اول نماز يوميه را بخواند.
مسأله 1513 :
اگـر در بـيـن نـماز يوميه بفهمد که وقت نماز آيات تنگ است , چنانچه وقت نماز يوميه هم تنگ باشد , بايد آن را تمام کند بعد نماز آيات را بخواند.
و اگر وقت نماز يوميه تنگ نباشد , آن را بشکند و اول نماز آيات و بعد نماز يوميه را بجا آورد.
مسأله 1514 :
اگـر در بـين نماز آيات بفهمد که وقت نماز يوميه تنگ است , بايد نماز آيات را رها کند و مشغول نماز يوميه شود و بعد از آن که نماز را تمام کرد پيش از انجام کارى که نماز را به هم بزند , بقيه نماز آيات را از همانجا که رها کرده بخواند.
مسأله 1515 :
اگر در حال حيض يا نفاس زن آفتاب يا ماه بگيرد يا زلزله اتفاق بيفتد , نماز آيات بر او واجب نيست و قضا هم ندارد.