سهویات نماز (آیت الله حسین مظاهری)

سهويّات نماز

مسأله :

براى پنج مورد، بعد از سلام نماز، بايد دو سجده سهو بجا آورده شود:

اوّل: در بين نماز سهواً حرف بزند.

دوّم: در جايى‌که‌نبايد نماز را سلام دهد، مثلاً در رکعت اوّل سهواً سلام بدهد.

سوّم: يک سجده را فراموش کند.

چهارم: تشهّد را فراموش کند.

پنجم: در نماز چهار رکعتى بعد از سجده دوّم شک کند که چهار رکعت خوانده يا پنج رکعت.

مسأله :

اگر انسان اشتباهاً يا به خيال اينکه نمازش تمام شده، حرف بزند بايد دو سجده سهو بجا آورد.

مسأله :

اگر چيزى را که غلط خوانده دوباره به طور صحيح بخواند براى دوباره خواندن آن سجده سهو واجب نيست.

مسأله :

اگر در نماز سهواً مدّتى حرف بزند و تمام آنها يک مرتبه حساب شود، دو سجده سهو بعد از سلام نماز کافى است.

مسأله :

اگر سهواً تسبيحات اربعه را نگويد يا بيشتر از سه مرتبه بگويد، احتياط مستحب آن است که بعد از نماز دو سجده سهو بجا آورد.

مسأله :

اگر در جايى که نبايد سلام نماز را بگويد سهواً بگويد:

»السّلام عليکم و رحمة اللَّه و برکاته«.

بايددو سجده سهوبنمايد، ولى اگر اشتباهاًمقدارى از اين‌سلام رابگويد، يابگويد:

»السّلام عليک ايّها النّبىّ و رحمة اللَّه و برکاته«.

يا بگويد:

»السّلام علينا و على عباد اللَّه الصّالحين«.

احتياط مستحب آن است که دو سجده سهو بجا آورد.

مسأله :

اگر در جايى که نبايد سلام دهد اشتباهاً هر سه سلام را بگويد، دو سجده سهو کافى است.

مسأله :

اگر در رکوع يا بعد از آن يادش بيايد که يک سجده يا تشهّد را از رکعت پيش فراموش کرده، بايد بعد از سلام نماز سجده يا تشهّد را قضا نمايد و بعد از آن، دو سجده سهو بجا آورد.

مسأله :

اگر سجده سهو را بعد از سلام نماز عمداً بجا نياورد، معصيت کرده و واجب است هر چه زودتر آن را انجام دهد و چنانچه سهواً بجا نياورد، هر وقت يادش آمد بايد فوراً انجام دهد و لازم نيست نماز را دوباره بخواند.

مسأله :

اگر شک دارد که سجده سهو بر او واجب‌شده يا نه، لازم نيست‌بجا آورد.

مسأله :

کسى که شک دارد مثلاً دو سجده سهو بر او واجب شده يا چهار تا، اگر دو سجده بنمايد کافى است.

مسأله :

سجده و تشهّدى را که انسان فراموش کرده و بعد از نماز قضاى آن را بجا مى‌آورد، بايد تمام شرايط نماز مانند پاک بودن بدن و لباس و رو به قبله بودن و شرطهاى ديگر را داشته باشد.

مسأله :

اگر سجده يا تشهّد را چند دفعه فراموش کند، مثلاً يک سجده از رکعت اوّل و يک سجده از رکعت دوّم فراموش نمايد، بايد بعد از نماز، قضاى هر دو را با سجده‌هاى سهوى که براى آنها لازم است، بجا آورد و لازم نيست معيّن کند که قضاى کداميک از آنهاست.

مسأله :

اگر يک سجده و تشهّد را فراموش کند، هر کدام را اوّل قضا کند صحيح است و ترتيب در قضاى آنها شرط نيست.

مسأله :

اگر بين سلام نماز و قضاى سجده يا تشهّد کارى کند که اگر عمداً يا سهواً در نماز اتّفاق بيفتد نماز باطل مى‌شود، مثلاً پشت به قبله نمايد، بايد قضاى سجده و تشهّد را بجا آورد و نمازش صحيح است.

مسأله :

کسى که بايد سجده يا تشهّد را قضا نمايد، اگر براى کار ديگرى هم سجده سهو بر او واجب شود، بايد بعد از نماز سجده يا تشهّد را قضا نمايد، بعد سجده سهو را بجا آورد.

مسأله :

اگر شک دارد که بعد از نماز قضاى سجده يا تشهّد فراموش شده را بجا آورده يا نه، بايد سجده يا تشهّد را قضا نمايد. چه وقت نماز گذشته باشد و چه نگذشته باشد.

دستور سجده سهو

مسأله :

سجده سهو اين است که بعد از سلام نماز نيّت سجده سهو کند و پيشانى را به چيزى که سجده بر آن صحيح است بگذارد و بگويد:

»بِسْمِ‌اللَّهِ و بِاللَّهِ وَ صَلَّى اللَّهُ عَلى مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ«.

يا:

»بِسْمِ اللَّهِ و بِاللَّهِ اَللَّهُمَّ صَلِّ عَلى مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدْ«.

ولى بهتر است بگويد:

»بِسْمِ اللَّهِ وَ بِاللَّهِ السلام عَلَيْکَ اَيُّهَا النَّبِىُّ وَ رَحْمَةُاللَّهِ وَ بَرَکاتُه«.

بعد بنشيند و دوباره به سجده رود و يکى از ذکرهايى را که گفته شد بگويد و بنشيند و بعد از خواندن تشهّد سلام دهد.