احکام متفرقه تیمم (آیت الله جعفر سبحانی)

احکام متفرقه تيمّم

مسأله 598 :

اگر مختصرى از پيشانى و پشت دستها را هم مسح نکند تيمّم باطل است، چه عمداً مسح نکند، يا مسأله را نداند، يا فراموش کرده باشد ولى دقت زياد هم لازم نيست و همين قدر که بگويند تمام پيشانى و پشت دست مسح شده، کافى است.

مسأله 599 :

براى آنکه يقين کند تمام پشت دست را مسح کرده، بايد مقدارى بالاتر از مچ را هم مسح نمايد، ولى مسح بين انگشتان لازم نيست.

مسأله 600 :

پيشانى و پشت دستها را بايد از بالا به پائين مسح نمايد و کارهاى آن را بايد پشت سر هم به جا آورد و اگر بين آنها به قدرى فاصله دهد، که نگويند تيمّم مى کند، باطل است.

مسأله 601 :

در موقع نيت اگر يک تيمّم بر او واجب باشد، تنها نيت تيمّم کافى است. و اگر تيمم هاى متعدد بر او باشد، بايد معين کند که تيمّم او بدل از غسل است يا بدل از وضو و اگر بدل از غسل باشد، بايد آن غسل را معين نمايد، و چنانچه اشتباهاً به جاى بدل از وضو، بدل از غسل يا به جاى بدل از غسل، بدل از وضو نيّت کند، يا مثلا در تيمّم بدل از غسل جنابت، نيّت تيمّم بدل از غسل مس ميّت نمايد، بنابر احتياط، دوباره تيمم کند.

مسأله 602 :

در تيمّم بايد پيشانى و کف دستها و پشت دست ها پاک باشد .و اگر کف دست نجس باشد و نتواند آن را آب بکشد، بايد با همان کف دست نجس تيمّم کند. و احتياط مستحب آن است علاوه بر اين، پشت دست ها را به چيزى که تيمّم بر آن صحيح است، بزند و بر دست ها و پيشانى بکشد.

مسأله 603 :

انسان بايد براى تيمّم انگشتر را از دست بيرون آورد و اگر در پيشانى يا پشت دست ها يا در کف دست ها مانعى باشد، مثلا چيزى به آنها چسبيده باشد، بايد برطرف نمايد.

مسأله 604 :

اگر پيشانى يا پشت دست ها زخم است و پارچه يا چيز ديگرى را که بر آن

صفحه 211

بسته نمى تواند باز کند، بايد دست را روى آن بکشد و نيز اگر کف دست زخم باشد و پارچه يا چيز ديگرى را که بر آن بسته نتواند باز کند، بايد دست را با همان پارچه به چيزى که تيمّم به آن صحيح است بزندو به پيشانى و پشت دست ها بکشد. و براى احتياط، پشت دست ها را به چيزى که تيمّم بر آن صحيح است بزند و تيمّم کند.

مسأله 605 :

اگر احتمال دهد که در پيشانى و کف دست ها يا پشت دست ها مانعى هست، چنانچه احتمال او در نظر مردم به جا باشد بايد جستجو نمايد، تا يقين يا اطمينان پيدا کند که مانعى نيست.

مسأله 606 :

اگر وظيفه او تيمّم است و نمى تواند تيمّم کند; بايد نائب بگيرد. و کسى که نائب مى شود، بايد او را با دست خود او تيمّم دهد و اگر ممکن نباشد بايد نائب; دست خود را به چيزى که تيمّم به آن صحيح است بزند و به پيشانى و پشت دست هاى او بکشد.

مسأله 607 :

اگر بعد از مسح دست چپ شک کند که درست تيمّم کرده يا نه، تيمّم او صحيح است.

مسأله 608 :

کسى که وظيفه اش تيمّم است بنابر احتياط واجب نبايد پيش از وقت نماز براى نماز تيمّم کند، ولى اگر براى کار واجب ديگر يا مستحبى تيمّم کند و تا وقت نماز عذر او باقى و از پيدا کردن آب مأيوس باشد. مى تواند با همان تيمّم نماز بخواند.

مسأله 609 :

کسى که وظيفه اش تيمّم است; اگر بداند تا آخر وقت عذر او باقى مى ماند، در وسعت وقت مى تواند با تيمّم نماز بخواند ولى اگر بداند يا احتمال عقلائى دهد که تا آخر وقت عذر او برطرف مى شود، بايد صبر کند و با وضو يا غسل نماز بخواند.

مسأله 610 :

کسى که احتياطاً بايد غسل جبيره اى و تيمّم نمايد مثلا جراحتى در پشت او است، اگر بعد از غسل و تيمّم نماز بخواند و بعد از نماز حدث اصغرى از او سر زند مثلا بول کند، براى نمازهاى بعد، بايد وضو بگيرد و بهتر است تيمّم نيز نمايد.

مسأله 611 :

اگر به واسطه نداشتن آب يا عذر ديگرى تيمّم کند، بعد از برطرف شدن عذر، تيمّم او باطل مى شود.

صفحه 212

مسأله 612 :

چيزهايى که وضو را باطل مى کند، تيمّم بدل از وضو را هم باطل مى کند و چيزهايى که غسل را باطل مى نمايد، تيمّم بدل از غسل را هم باطل مى نمايد.

مسأله 613 :

کسى که نمى تواند غسل کند، اگر چند غسل بر او واجب باشد، يک تيمّم بدل از همه کافى است احتياط مستحب آن است که بدل هريک از آنها يک تيمّم نمايد.

مسأله 614 :

کسى که نمى تواند غسل کند، اگر بخواهد عملى را که براى آن غسل واجب است انجام دهد، بايد بدل از غسل تيمّم نمايد و کسى که نتواند وضو بگيرد و بخواهد عملى را که براى آن وضو واجب است انجام دهد، بايد بدل از وضو تيمّم نمايد.

مسأله 615 :

اگر بدل از غسل جنابت تيمّم کند، لازم نيست براى نماز وضو بگيرد، ولى اگر بدل از غسل هاى ديگر تيمّم کند، بايد وضو بگيرد و اگر نتواند وضو بگيرد، بايد تيمّم ديگرى هم بدل از وضو بنمايد.

مسأله 616 :

اگر بدل از غسل تيمّم کند و بعد کارى که وضو را باطل مى کند براى او پيش آيد، چنانچه براى نمازهاى بعد نتواند غسل کند بايد وضو بگيرد و اگر نمى تواند وضو بگيرد، بايد بدل از وضو تيمّم نمايد.

مسأله 617 :

کسى که وظيفه اش تيمّم است اگر براى کارى تيمّم کند، تا تيمّم و عذر او باقى است، کارهايى را که بايد با وضو يا غسل انجام داد، مى تواند بجا آورد ولى اگر عذرش تنگى وقت بوده، يا با داشتن آب براى نماز ميّت يا خوابيدن، تيمّم کرده، فقط کارى را که براى آن تيمّم نموده; مى تواند انجام دهد.