شرایط فروشنده و خریدار (آیت الله سید محمد صادق روحانی)

شرائط فروشنده وخريدار

مسأله 2078 :

براى فروشنده وخريدار شش چيز شرط است : اول - آنکه بالغ باشند . دوم - آنکه عاقل باشند . سوم - آنکه سفيه نباشند يعنى مال / صفحة 355 / خود را در کارهاى بيهوده مصرف نکنند . چهارم - آنکه قصد خريد وفروش

داشته باشند ، پس اگر مثلا به شوخى بگويد مال خود را فروختم ، معامله باطل است . پنچم آنکه کسى آنها را مجبور نکرده باشد . ششم - آنکه جنس وعوضى را که مى دهند مالک باشند واحکام اينها در مسائل آينده گفته خواهد شد .

مسأله 2079 :

معامله با بچه بالغ باطل است ، اما اگر پدر يا جد آن بچه به او اذن داده باشد که معامله کند معامله صحيح است ، وهمچنين اگر طفل وسيله باشد که پول را به فروشنده بدهد وجنس را به خريدار برساند ، يا جنس را به خريدار بدهد وپول را به فرشنده برساند ، چون واقعا دو نفر بالغ با يکديگر معامله کرده اند ، معامله صحيح است ، ولى بايد فروشنده وخريدار يقين داشته باشند ، که طفل جنس وپول را به صاحبان آنها مى رساند .

مسأله 2080 :

اگر از بچه نابالغ چيزى بخرد ، يا چيزى به او بفروشد چنانچه جنس يا پول مال بچه نباشد بايد جنس يا پولى را که از او گرفته به صاحب آن بدهد ، يا از صاحبش رضايت بخواهد ، واگر صاحب آن را نمى شناسد وبراى شناختن او هم وسيله اى ندارد ، بايد چيزى را که از بجه گرفته ، از طرف صاحب آن مظالم بدهد ، واگر مال خود بچه باشد بايد پولى او بدهد .

مسأله 2081 :

اگر کسى با بچه نابالغ مميز معامله کند وجنس ، يا پولى که به بچه داده از بين برود ، مى تواند از بچه بعد از بلوغ يا ولى او مطالبه نمايد ، واگر بچه مميز نباشد حق مطالبه ندارد .

مسأله 2082 :

اگر خريدار يا روشنده را به معامله مجبور کنند ، چنانچه بعد از معامله راضى شود وبگويد راضى هستم ، معامله صحيح است .

مسأله 2083 :

پدر وجد وپدرى طفل ونيز وصى پدر ووصى جد پدرى مى توانند مال طفل را بفروشند ، مجتهد عادل هم مى تواند مال ديوانه يا طفل يتيم يا مال کسى را که غائب است بفروشد . / صفحة 356 /

مسأله 2084 :

اگر کسى مالى را غصب کند وبفروشد وبعد از فروش ، صاحب مال معامله را براى خودش اجازه دهد ، معامله صحيح است . وچيزى را که غصب کننده به مشترى داده ومنفعتهاى آن از موقع معامله ، ملک مشترى است وچيزى را که مشترى داده ومنفعتهاى آن ، از موقع معامله ، ملک کسى است که مال او را غصب کرده اند .

مسأله 2085 :

اگر کسى مالى را غصب کند وبفروشد ، به قصد اينکه پول آن ، مال خودش باشد ، چنانچه صاحب مال معامله را اجازه نکند ، معامله باطل است واگر براى خودش يا براى کسى که مال را غصب کرده اجازه نمايد ، معامله . صحيح است .