اگر مرجعی که فوت کرده با مراجع زنده از نظر علمی مساوی باشند، وظیفه مقلدین او چیست؟

پاسخ

• امام و خامنه ای، فاضل و نوری: اگر به برخی از مسائل در زمان حیات آ مجتهد عمل کرده باشد، جایز است در تمامی مسائل بر تقلید او باقی بماند. [1].
• تبریزی و صافی: در مسائلی که آنها را از مجتهد میّت برای عمل کردن یاد گرفته، جایز است بر تقلید میّت باقی بماند و در بقیه مسائل باید به مجتهد زنده عدول کند. [2]
• وحید و مکارم: اگر علم به اختلاف فتوای ایندو مجتهد دارد، باید به فتوایی که با احتیاط سازگارتر است عمل کند و الّا بقاء بر تقلید میّت جایز است. [3]
• خویی: اگر علم به اختلاف فتوای ایندو مجتهد دارد، باید به فتوایی که با احتیاط سازگارتر است عمل کند، اما اگر علم به اختلاف ندارد، در صورتی که فتوای مجتهد از دنیا رفته را فراموش نکرده، جایز است بر تقلید او باقی بماند ولی اگر فتوای او را فراموش کرد، باید به مجتهد زنده رجوع کند. [4]
• بهجت: در مسائلی که زمان حیات مجتهد فوت شده به فتوای او عمل کرده، اگر یکی از آنها ورع زیادی داشته باشد باید از او تقلید کند ولی اگر در ورع هم مساوی باشند، جایز است باقی بماند یا از دیگری تقلید کند. اما در مسائلی که عمل نکرده، باید به مجتهد زنده رجوع کند. [5]
• سیستانی: اگر علم به اختلاف فتوای ایندو مجتهد دارد، باید از کسی که در فتوا ورع زیاد تری دارد تقلید کند و اگر در ورع هم مساوی باشند، می تواند از هر کدام که خواست تقلید کند مگر در جایی که علم اجمالی باشد (به عنوان مثال یکی از آنها به وجوب قصر نماز فتوا دهد و دیگری به وجوب اتمام نماز فتوا دهد)، که در این صورت باید احتیاط را رعایت کند. [6]
• شبیری: اگر به فتوای او هر چند در برخی از مسائل در زمان حیات وی عمل کرده باشد، واجب است بر تقلید او باقی بماند و در غیر این صورت جایز است و می تواند از دیگری تقلید کند.. [7]

منابع:

1. امام: تحریرالوسیلة، ج 1، کتاب التقلید، م 13؛ خامنه ای: اجوبة الاستفتائات، س 35؛ فاضل و نوری:: العروة الوثقی، ج 1، کتاب التقلید، با استفاده از م 9.
2. تبریزی: منهاج الصالحین، ج 1، کتاب التقلید، م 7؛ . صافی: هدایة العباد، ج 1، التقلید، با استفاده از م 14.
3. وحید: منهاج الصالحین، ج 2، کتاب التقلید، م 7؛ مکارم: العروة الوثقی، ج 1، کتاب التقلید، م 9 و 13.
4. خویی: منهاج الصالحین، ج 1، کتاب التقلید، م 7. مکارم: العروة الوثقی، ج 1، کتاب التقلید، م 9؛ شبیری: رساله، م 10.
5. بهجت: وسیلة النجاة، م 13.
6. سیستانی: المسائل المنتخبة، التقلید، م 14.
7. شبیری: رساله، م 10.