احکام محتضر
مسأله 539 :
مسلمانى را که محتضر است - يعنى در حال جان دادن مىباشد - مرد باشد يا زن ، بزرگ باشد يا کوچک ، بنابر احتياط واجب در صورت امکان به پشت بخوابانند به طورى که کف پاهايش به طرف قبله باشد ، و اگر خواباندن او کاملا به اين طور ممکن نباشد ، بنابر احتياط مستحب تا اندازه اى که ممکن است به اين دستور عمل کنند ، و همچنين احتياط مستحب آن است که در صورتى که خواباندن او به اين صورت به هيچ نحو ممکن نباشد ، او را رو به قبله بنشانند ، و اگر اين هم ممکن نشد ، او را به پهلوى راست يا به پهلوى چپ رو به قبله بخوابانند .
مسأله 540 :
احتياط واجب آن است که تا وقتى جنازه را بر نداشته اند ، او را رو به قبله بخوابانند، و همچنين بنابر احتياط مستحب هنگام غسل دادن ، ولى بعد از آن که غسلش تمام شد مستحب است که او را مثل حالتى که بر او نماز مى خوانند بخوابانند .
مسأله 541 :
بنابر احتياط رو به قبله کردن محتضر بر هر مسلمان واجب است ، و اگر ممکن باشد بايد از خود محتضر اجازه بگيرند ، و اگر ممکن نباشد يا اجازه ء او معتبر نباشد بنابر احتياط از ولى او اجازه بگيرند .
مسأله 542 :
مستحب است شهادتين و اقرار به دوازده امام ( عليهم السلام ) و ساير عقايد حقه را به کسى که در حال جان دادن است ، طورى تلقين کنند که بفهمد ، و همچنين مستحب است چيزهايى را که ذکر شد تا وقت مرگ تکرار کنند ، و نيز دعاى فرج را به محتضر تلقين نمايند .
مسأله 543 :
مستحب است که اين دعا را طورى به محتضر تلقين کنند که بفهمد : " اللهم اغفر لي الکثير من معاصيک واقبل مني اليسير من طاعتک يا من يقبل اليسير و يعفو عن الکثير ، اقبل مني اليسير واعف عني الکثير ، انک انت العفو الغفور ، اللهم ارحمني فانک رحيم " .
مسأله 544 :
مستحب است کسى را که سخت جان مى دهد ، اگر ناراحت نمى شود به جايى که نماز مى خوانده ببرند .
مسأله 545 :
مستحب است که بر بالين محتضر سوره ء مبارکهء يس و صافات و احزاب و آية الکرسى و آيهء پنجاه و چهارم از سوره ء اعراف و سه آيهء آخر سوره ء بقره ، بلکه هر چه از قرآن ممکن است بخوانند .
مسأله 546 :
تنها گذاشتن محتضر مکروه است ، و همچنين گذاشتن چيزى روى شکم او و بودن جنب و حائض نزد او و حرف زدن زياد و گريه کردن و تنها گذاشتن زنها نزد او مکروه است .