عزادارى
سوال 32 :
- لطفا نظر خود را در مورد تعزيه‌اى که با شرائط ذيل خوانده مى‌شود و مرسوم محلّ مى‌باشد مرقوم فرمائيد تا به آن عمل شود؟
1- از طبل و شيپور و سائر ادوات طرب انگيز هيچ‌گونه استفاده نمى‌شود.
2- تعزيه را با صداى ساده که غنا به آن گفته نمى‌شود مى‌خوانند.
3- اجتماع مرد و زن به صورتى است که زنها و مردها جداگانه و با فاصله پنجاه متر از هم مى‌نشينند.
4- کسى که نسخه زنانه را مى‌خواند فقط عبا به دوش دارد و يک دستمال سياه به سر مى‌پيچد.
5- اشعار معمولى به زبان محلّى (که در أغلب مجالس مرسوم است) خوانده مى‌شود.
6- مزاحم وقت نماز و روضه خوانى و مانع وعظ نيست و خواننده هم أهل محلّ است.
جواب:
- با خصوصيّات مذکوره إشکالى ندارد.
سوال 33 :
- از زمانهاى گذشته در دهات مرسوم و متداول بوده که در أيّام محرّم به عناوين مختلفه إقامه عزادارى و سوگوارى نموده و مى‌نمايند، مثلا با زبان حال، شرح حال حضرت عبّاس و إمام حسين عليهما السّلام و گفتگوهاى بين آنان
استفتاءات، ج3، ص: 580
را (طبق اخبار واقع شده) به معرض نمايش قرار مى‌دهند، آيا اين کار شرعا صحيح است يا خير؟
جواب:
- تعزيه خوانى اگر مشتمل بر محرّمات شرعيّه و موجب اهانت به مقدّسات و شعائر مذهبى نباشد مانعى ندارد، ولى بهتر است مجالس عزا برپا نموده و روضه خوانى نمايند.
سوال 34 :
- در مورد زنجير زنى که منجرّ به سياه شدن و يا مجروح شدن بدن مى‌شود، و همچنين غالبا پشت پيراهن افراد باز است و بيشتر در خيابان و معابر عمومى ظاهر مى‌شوند، نظر شريف شما چيست؟
جواب:
- مانعى ندارد، مگر اينکه موجب ضرر فاحش بر بدن شود.
سوال 35 :
- از سالها و قرنها پيش در شوشتر مرسوم بوده که در أيّام عزادارى إمام مظلوم ارواحنا فداه دسته‌هاى سينه زن تمام محلّات (با بودن زنها) لخت شده و در مساجد و محافل و در خيابانها با حضور علماء به راه افتاده و تا امامزاده‌ها و منازل علماء نيز مى‌رفته‌اند، ولى اکنون بعضى در شوشتر و دهاتهاى آن شايع کرده‌اند که چون زنها مى‌آيند لخت شدن مردان حرام است، و بايد با لباس سينه بزنند، عدّه‌اى از مردم هم باور کرده‌اند. لطفا بفرمائيد آيا برهنه شدن مردان با حضور زنان عيبى دارد يا خير؟
و آيا حفظ اين شعار مهمّ بر هر کس لازم است يا خير؟
جواب:
- مانع ندارد، و زنها نبايد به بدن مرد أجنبىّ نظر کنند.
استفتاءات، ج3، ص: 581
سوال 36 :
- سنواتى است که بيست شب أوّل محرّم الحرام مراسم سوگوارى حضرت سيّد الشهداء به طور معمول انجام مى‌گيرد، و سه شب هم اطعام برگزار مى‌شود، آيا إجازه مى‌فرمائيد کلّيّه مخارج مراسم به حساب شماره 100 يا 200 واريز و يا به مصارف خانواده شهداء و مجروحين انقلاب برسد؟ و يا اينکه بايد مراسم سوگوارى بر حسب معمول اجراء گردد؟
جواب:
- مراسم سوگوارى سيّد مظلومان ترک نشود.
سوال 37 :
- اخيرا مشاهده مى‌شود بعضى به إسم مسلمان آگاه و مسؤول از آوردن پرچم و نخل و علامات و طوق و جريده در مراسم سوگوارى خامس آل عبا و ائمّه اطهار عليهم السّلام به عنوان اينکه خرافات و بدعت است ممانعت نموده، و همچنين به سينه زنى، زنجير زنى، قمه زنى، شبيه خوانى و تعزيه خوانى ايراد مى‌گيرند، آيا به نظر حضرت عالى موارد مذکور شرعا جائز و در مراسم مذهبى و شعائر سنّتى کما في السابق بايد اجراء گردد يا خرافات و خلاف شرع است که بايد ترک شود؟
جواب:
- در وضع موجود قمه نزنند، و شبيه خوانى اگر مشتمل بر محرّمات و موجب وهن مذهب نباشد مانع ندارد؛ اگر چه روضه خوانى بهتر است. و عزادارى براى سيّد مظلومان از افضل قربات است.
سوال 38 :
- آيا قمه زدن در عزاى حضرت إمام حسين عليه السّلام جائز است يا نه؟
جواب:
- اگر موجب ضرر نباشد مانع ندارد، ولى در اين زمان اين عمل نشود.
استفتاءات، ج3، ص: 582
سوال 39 :
- نظر مبارک خود را در مورد خواندن دعاهاى کميل، ندبه، سمات، زيارات عاشورا و جامعه، عزادارى حضرت إمام حسين عليه السّلام (از قبيل نوحه خوانى، سينه‌زنى و غيره) مرقوم فرمائيد تا رفع ابهام و شبهه از دسائس مغرضين شود، و نيز شيعيان راستين اغفال نشوند؟
جواب:
- خواندن ادعيه مأثوره و عزادارى براى حضرت سيّد الشهداء از افضل قربات و آدم ساز است.
سوال 40 :
- از صد سال قبل و يا بيشتر در محلّ ما تعزيه برپا مى‌داشتند (به اين ترتيب که صحنه کربلا را به نمايش مى‌گذاشتند، مثلا يکى در نقش شمر و يکى در نقش إمام حسين عليه السّلام) حال با توجّه به اينکه من نذر کرده‌ام تعزيه بخوانم آيا إشکال دارد يا خير؟
جواب:
- شبيه خوانى اگر مشتمل بر محرّمات شرعيّه نباشد و موجب وهن مذهب نشود مانع ندارد ولى بهتر است به جاى آن روضه بخوانند.
سوال 41 :
- نوحه سرائى حضرت سيّد الشهداء عليه السّلام به وسيله مدّاحان أهل بيت و گرفتن پول و اعانات و نذورات در مقابل آن چه حکمى دارد؟
جواب:
- نوحه سرائى در مجالس عزاى حضرت سيّد الشهداء عليه السّلام از اعظم قربات است، و دريافت تبرّعات و اعانات و نذورات مربوط به اين کار مانع ندارد.
استفتاءات، ج3، ص: 583
ستفتاءات ج3 588 س 59 ..... ص : 587
سوال 42 :
- قمه زنى و سينه زدن با بدن برهنه در انظار عمومى چه حکمى دارد؟
جواب:
- در شرائط و اوضاع کنونى از قمه زدن خوددارى شود، و عزادارى و سينه زدن مانعى ندارد.
سوال 43 :
- شايع نموده‌اند که روضه خواندن و مسأله گفتن بعد از انقلاب فائده ندارد، و تا انسان معناى نماز و قرآن را نداند نبايد خوانده شود! لطفا نظر خود را در اين زمينه بيان فرمائيد؟
جواب:
- نماز بايد خوانده شود هر چند معانى آن را نداند، و روضه خوانى و بيان مسائل شرعيّه و قرآن خواندن مطلوب بلکه در بعض موارد بيان مسائل لازم است.
سوال 44 :
- شبيه خوانى يا تعزيه برپا کردن و به نقش إمام و فرزندان و ياران او درآمدن جائز است يا خير؟
جواب:
- شبيه در آوردن و تعزيه خوانى اگر مشتمل بر محرّمات شرعيّه نباشد مانع ندارد، ولى بهتر است به جاى آن روضه بخوانند، بلکه اگر وهن بر مذهب باشد بايد ترک شود.
سوال 45 :
- آيا زدن طبل و شيپور در تعزيه حضرت سيّد الشهداء عليه السّلام جائز است يا نه؟
جواب:
- اگر از آلات لهو و لعب نباشد و وهن بر مذهب هم نشود مانع ندارد.
استفتاءات، ج3، ص: 584
سوال 46 :
- آيا جائز است در مراسم عزادارى إمام حسين عليه السّلام مردها با حضور زنها لخت شده و عزادارى نمايند؟
جواب:
- إشکال ندارد مگر در صورتى که مفسده داشته باشد، و بر زنها واجب است از نگاه کردن به بدن نامحرم اجتناب نمايند.
سوال 47 :
- شبيه خوانى در ماه محرّم و به نقش إمام و فرزندانش درآمدن چه صورت دارد؟
جواب:
- شبيه خوانى اگر مشتمل بر محرّمات نباشد و موجب وهن مذهب نشود إشکال ندارد، و بهتر است به جاى آن روضه بخوانند.