تدليس
سوال 144 :
- در صورتى که پدر و برادران دخترى او را شوهر دهند و از وجود عيبى از قبيل پيسى، سوختگى و کچلى آن دختر مطّلع باشند أمّا به شوهر
استفتاءات، ج3، ص: 134
نگويند، آيا مجرد کتمان عيب تدليس مى‌باشد يا خير؟ و بر فرض تدليس آيا مدلّس خود دختر است يا بستگان او؟ و آيا مدّلس ضامن مهر مى‌باشد يا خير؟
و بر فرض ضمان مدلّس، اگر طلاق قبل از دخول واقع شود نصف مهر به عهده مدلّس مى‌باشد يا نه؟
جواب:
- مجرد نگفتن عيب تدليس نيست.
سوال 145 :
- من پسرى دارم که در ضمن تحصيل تحت تعقيب ساواک قرار گرفت، أوّلين بارى که به وسيله مأمورين مورد آزار و اهانت قرار گرفت خيلى غير منتظره بود، به تشخيص دکتر همان ناراحتيها باعث بيمارى او شده، مدّتى به ضعف اعصاب دچار بود، پس از معالجه به تحصيل خود ادامه داد و اکنون سالم است. حال که تصميم به ازدواج گرفته و از من خواسته که در اين مورد إقدام کنم، آيا لازم است به خانواده دختر راجع به اين بيمارى او بگويم؟ ألبتّه با گفتن اين موضوع إمکان دارد خانواده دختر به شکّ بيفتند و اين ازدواج انجام نپذيرد آيا اگر نگويم مسؤول نيستم؟
جواب:
- گفتن سابقه کسالت لازم نيست ولى تدليس جائز نيست.
سوال 146 :
- شخصى که صاحب زن و فرزند است خدعه کرده و با ارائه شناسنامه المثنّى که در آن ثبت ازدواج نشده دختر باکره هفده ساله را خواستگارى کرده است. دختر ياد شده به داعى ازدواج با شرط ارتکازى تجرّد مرد
استفتاءات، ج3، ص: 135
پس از تحقيق لازم با مرد مذکور ازدواج مى‌کند. سپس إزاله بکارت به واسطه عمل زناشوئى انجام مى‌گيرد. بعد معلوم مى‌شود که مرد زن و بچّه دارد. با توجّه به اينکه چنانچه دختر مى‌دانست که آن مرد معيل است با وى ازدواج نمى‌کرد و با در نظر گرفتن اين جريان:
1- آيا عدم شرط ارتکازى موجب فسخ عقد مى‌شود؟
2- آيا زن مى‌تواند با همان لحاظ تقاضاى طلاق کند؟
3- بر فرض عدم جواز فسخ آيا زن مى‌تواند دفعة واحدة تقاضاى کلّ مهريّه را بنمايد؟
4- آيا اين عمل از ناحيه مرد موجب تعزير نيست؟
جواب:
- زن حقّ فسخ ندارد و نمى‌تواند مرد را به طلاق إجبار کند، ولى مى‌تواند تمام مهريّه خود را به قرارى که در عقد ذکر شده مطالبه نمايد، و چيزى بر مرد نيست مگر آنکه تدليس کرده باشد، که در اين صورت حاکم شرع مى‌تواند او را مؤاخذه کند.