وفاى به نذر
سوال 47 :
- شخصى نذر کرده که فرزند خود را به زيارت حضرت امام رضا عليه السلام ببرد ولى وضع مالى وى ايجاب ننموده تا نذر خود را عملى سازد فعلا فرزند به حدّ بلوغ شرعى رسيده آيا باز مخارج زيارت به عهده پدر است که
استفتاءات، ج2، ص: 475
نذر نموده يا به عهده فرزند؟ و در صورت قبول فرزند مخارج مسافرت زيارت را، چگونه است؟
جواب:
- اگر نذر با صيغه مخصوص آن انجام گرفته و مقيّد به زمان خاصى نبوده وفاء به آن واجب است و چنانچه فرزند مخارج سفر را تبرّعا بدهد مانع ندارد.
سوال 48 :
- مادر سه فرزند هستم که وقتى خود طفلى بودم، مادرم به جهت دفع بلايى نذر کرد که بهاى يک دستم را از پول شيربها به سيّدى (اولاد پيغمبر) بپردازد و حالا در اينکه چه مبلغ بابت اين نذر بدهکار هستيم مانده‌ايم ضمنا کلّ پول شير بهاء مبلغ هفتاد هزار تومان مقرّر شده است متمنّى است با توجه به اينکه وضع مادى کنونى‌مان ضعيف مى‌باشد نحوه پرداخت مبلغ نذرى از طرف همسرم چگونه مى‌باشد؟
جواب:
- نذر مزبور وجوب وفاء ندارد.
سوال 49 :
- اگر کسى نذر کند در روز معيّنى غسل نمايد و اتّفاقا در آن روز آب پيدا نکرد و يا مانعى پيش آمد که نتوانست غسل کند، وظيفه‌اش چيست؟
و اگر وظيفه‌اش تيمّم است، بعد از برطرف شدن مانع بجا آوردن غسل لازم است يا همان تيمّم مجزى است؟
جواب:
- با فرض صحّت نذر، اگر آب ندارد وفاء به نذر ساقط است و تيمّم لازم نيست.
سوال 50 :
- در باب نذر و عهد رساله توضيح المسائل مسأله شماره 2663 فرموده‌ايد: "هر کسى نذر معين کرده، بايد به همان مصرف معين برساند".
استفتاءات، ج2، ص: 476
و در مسأله ديگرى فرموده‌ايد: "و اگر بخواهد خلاف نذر کند، بايد کفاره بدهد و کفاره آن هم مثل کفاره روزه خوردن عمدى ماه مبارک است" لذا اينجانبان جمعى از دوستان و شيعيان حضرت امام حسين (عليه السّلام) بر اثر نذر و عهد و وصيّت پدرى، نذر دارند که در هر سال عزادارى خامس آل عبا به طور شبيه خوانى و تعزيه گردانى برپا کند و لذا همه ساله در عزاى سالار شهيدان اشتغال داشتيم ولى اخيرا يکى از دوستان عريضه‌اى در اين زمينه تقديم داشتند که در جواب مرقوم فرموده بوديد: "اگر روضه بخوانند بهتر است" حالا طبق مسائل توضيح المسائل در موضوع خلاف نذر و جوابيّه اخير حضرت عالى، براى ما شک و ترديد فراهم شده لذا مجددا مى‌خواهيم بفرماييد که خلاف نذر و تبديل تعزيه به روضه يا روضه به تعزيه چه صورت دارد آيا مى‌توان خلاف نذر کرد يا خير؟
جواب:
- اگر وصيت باشد بايد بر طبق آن عمل شود و نذر پدر نسبت به فرزند وجوب وفا ندارد.
سوال 51 :
- اينجانب موقعى که امام خمينى در پاريس بودند نذر کردم که اگر امام خمينى صحيح و سالم وارد کشور ايران شوند من روز پنجشنبه‌ها را تا آنجا که عمرم باشد روزه بگيرم تا حالا اين روزه را مى‌گرفتم و ليکن قبلا دوبار تحت عمل جراحى قرار گرفته و عمل شده‌ام و حالا نيز بيمار مى‌باشم در اين مورد مى‌خواهم دستور فرماييد که اين روز را روزه بگيرم يا نه؟
جواب:
- با اينکه مريض هستيد و خوف ضرر داريد نبايد روزه بگيريد و نيز اگر نذر صيغه معتبره نداشته عمل به آن لازم نيست.
استفتاءات، ج2، ص: 477
سوال 52 :
- آيا اگر کسى در مورد حاجتى نذر نمايد و آن حاجت بعد از مدتها صبر و ناراحتى به کمک خداوند متعال برآورده شود ولى به نحوى باشد که طبق گفته و نيّت حاجتمند نباشد مسأله چگونه است؟
جواب:
- اگر صيغه شرعى نذر خوانده نشده وجوب وفا ندارد.
سوال 53 :
- کسى در زمان ارزانى نذر کرده بود که گوسفندى به قيمت پانصد تومان بکشد و گوشت آن را تقسيم نمايد اکنون که مى‌خواهد به نذر عمل کند در موقعيت گرانى قرار گرفته، تکليف او چيست؟
جواب:
- بايد گوسفندى که حدودا پانصد تومان در آن زمان ارزش داشته تهيّه و عمل به نذر نمايند هر چند فعلا گرانتر باشد.
سوال 54 :
- شخصى نذر سفره حضرت ابو الفضل (عليه السّلام) دارد ولى به علّت کمى جا در محل سکونت نمى‌تواند نذر خويش را ادا نمايد بنابر اين آيا مى‌تواند وجه خرجى سفره را به حساب جنگ زدگان و يا ساير مواردى که براى دولت جمهورى اسلامى ايران داراى اهميت است واريز نمايد؟
جواب:
- اگر صيغه مخصوص نذر را نخوانده نذر وجوب وفا ندارد و اختيار با خود شخص است ولى چنانچه صيغه نذر را خوانده باشد بايد بر طبق آن عمل کند مگر آنکه قدرت بر وفا نداشته باشد.
سوال 55 :
- اينجانب قبل از استخدام در خبرگزارى، نذر کردم که به محض
استفتاءات ج2 488 س 10 ..... ص : 488
استفتاءات، ج2، ص: 478
پيدا کردن شغلى تا پايان جنگ 20% از حقوق دريافتى را به حساب جنگ زدگان بريزم که الحمد للّه تا کنون ريخته‌ام؛ آيا از اين پس مى‌توانم از کل حقوقم از خبر گزارى استفاده نمايم و پول نذر کرده را از جهاد بگيرم و به حساب جنگ زدگان بريزم؟
جواب:
- اگر در نذر صيغه مخصوص آن خوانده شده باشد لزوم وفا دارد و گرنه لزوم وفا ندارد و در وفاء به نذر از پولى مى‌توانيد استفاده کنند که حق گرفتن آن را داشته باشيد.
سوال 56 :
- کسى که نذر کند هر روز چند رکعت نماز- مثلا نمازهاى نافله- بخواند، بعد چون فکر مى‌کرده پدر مى‌تواند نذر فرزند را فسخ کند به پدر مى‌گويد:
"نذر مرا فسخ کن!" بعد دوباره نذر مى‌کند که هر روز فقط نافله صبح را بخواند، آيا حالا دو نذر برگردن اوست يا يکى از اين دو نذر بر عهده‌اش مى‌باشد؟
جواب:
- اگر صيغه مخصوص نذر را خوانده و نذر شرعى شده، بايد به هر دو نذر عمل نمايد.