رباى معاملى
سوال 123 :
- ده عدد تخم مرغ را مىفروشد به پانزده عدد [که خريدار تا] يک ماه ديگر [تحويل دهد] و هيچ امتيازى در تخم مرغها نيست.
جواب:
- مانع ندارد.
سوال 124 :
- بعضى از افراد براى فرار از انجام ربا مثلا مقدار صد هزار تومان جو نقدى خريدارى مىکنند بدون اينکه جو تحويل داده شود بلکه رسيد آن را دلال آورده بعد ايشان به عنوان فروشنده جديد جو پشت همان رسيد را به ديگرى حواله و در مقابل چک براى مدتى صد و بيست هزار تومان مىگيرد آيا اين عمل اسلامى است يا خير؟
استفتاءات، ج2، ص: 126
جواب:
- در فرض سوال خريد جو و فروش آن به شخص ثالث به زيادتر کراهت دارد مگر آن که بين هر سه نفر تبانى براى ربا خوارى باشد که در اين صورت حيله و محکوم به حکم ربا و باطل است.
سوال 125 :
- شخصى مدتى قبل، سه سهم مشاع از هشت سهم مشاع ملکى را از قرار مترى چهار صد تومان خريده است و در موقع انجام معامله اطلاع کامل داشته است که پنج سهم مشاع آن شانزده روز قبل مترى سيصد و ده تومان فروش شده است. دو سال قبل سند مالکيت آن در دفتر خانه رسمى وارد شده و مشترى بقيه وجه را پرداخته و ملک را تحويل گرفته و تصرفاتى نموده است؛ حال بعد از دو سال و نيم که قيمت زمين تنزّل نموده است ادّعا دارد که توفير قيمت بين سيصد و ده، و چهار صد تومان نزول و ربا بوده در صورتى که مدرکى از نزول و ربا بودن ندارد و در قولنامه هم قيمت چهار صد تومان و پرداخت چکهاى مدّت دار ذکر شده است لذا استدعا دارم نظر خود را در اين باره بيان فرماييد؟
جواب:
- با فرضى که ذکر کردهايد معامله بوده و ربا نيست ولى اگر نزاعى هست بايد در محکمه شرعيه حل شود.
استفتاءات، ج2، ص: 127