تيمّم
سوال 229 :
- اگر گروهى به قصد خود سازى و آمادگى بدنى بخواهند به اردويى بروند که يقين يا احتمال دارند در آنجا آب پيدا نخواهند کرد تکليف آنها در انجام اين مطلب چگونه است؟
استفتاءات، ج1، ص: 90
جواب:
- اگر در وقت نماز آب ندارند و نمى‌توانند تحصيل آب کنند تيمم کنند و نمازشان صحيح است.
سوال 230 :
- سربازى که در جبهه به دليل مسائل جنگى، امکان رفتن به حمام را بطور مرتب ندارد و احتياج به غسل جنابت پيدا مى‌کند، آيا تا دسترسى به آب، تيمم کافى است و تکليف او چيست؟
جواب:
- اگر وسيله غسل براى او فراهم نيست بايد تيمم کند.
سوال 231 :
- کارمند و يا کارگرى، بايد هميشه از اوّل سفيده صبح از منزل خود خارج شود و در موعد مقرّر سر کار حاضر باشد و الّا از طرف مسؤول مؤاخذه مى‌شود و در صورت تکرار اخراج مى‌گردد و قبل از سفيده صبح احتياج به غسل دارد و پيش از صبح، وسيله غسل براى وى فراهم نيست، آيا همين مقدار ضرورت مجوز تيمّم هست يا نه؟
جواب:
- در فرض مرقوم، تيمم بدل از غسل مجزى است.
سوال 232 :
- مريضى که آب براى او ضرر ندارد ولى براى وضو يا غسل احتياج به کمک دارد، اگر کسى نبود به او کمک کند آيا براى وضو يا غسل مى‌تواند تيمم کند؟
جواب:
- اگر خودش دسترسى به آب ندارد و کسى نيست که برايش آب بياورد تيمم کفايت مى‌کند.
استفتاءات، ج1، ص: 91
سوال 233 :
- من جوانى هستم 17 ساله مشکلى دارم که به رساله شما مراجعه نمودم ولى مشکلم را نتوانستم خودم حل نمايم و گفتم که براى شما بگويم تا راهنمائيم نمائيد:
"بيرون آمدن منى بدون شهوت و بى اختيار" من تقريبا يک ماه و نيم است که به اين درد مبتلا شده‌ام بعد از بيرون آمدن منى به حمام رفته و غسل مى‌نمايم و بيرون مى‌آيم و بعد از چند ساعت دوباره بيرون مى‌آيد بعضى موقع‌ها کم و بعضى موقع‌ها زياد، مثلا صبح به حمام رفته و غسل مى‌نمايم و بعد از ظهر دو باره منى بيرون مى‌آيد بدون شهوت و بدون اختيار. از شما رهبرم مى‌خواهم که مرا راهنمائى نمائيد؟
جواب:
- اگر يقين به خروج منى داريد بايد غسل کنيد و چنانچه غسل حرجى باشد بايد تيمم نماييد و بدون يقين چيزى بر شما نيست.
سوال 234 :
- کسى که تمام پاى او گچ گرفته است و نجس است و جنب شده آيا غسل بر او واجب است؟ يا تيمّم؟ يا هر دو؟ و آيا مى‌تواند به مسجد براى نماز و غيره برود يا خير؟
جواب:
- اگر مى‌تواند غسل جبيره‌اى کند و حرجى نيست بايد غسل کند و گر نه تيمم نمايد و بعد از انجام وظيفه دخول مسجد مانع ندارد.
سوال 235 :
- اگر تمامى يک دست گچ گرفته باشد و نصف انگشتان بيرون باشد و به علت شکستگى دست را نمى‌توان حرکت داد تکليف چيست، و اگر وظيفه‌اش تيمم است به چه صورت انجام دهد (مثلا آيا با کمک بايد پيشانى را
استفتاءات، ج1، ص: 92
هم دست بکشد؟).
جواب:
- بايد به ترتيبى که تفصيل آن در رساله مذکور است وضوء جبيره‌اى بگيرد و اگر نوبت به تيمم رسيد و امکان ندارد دست گچ گرفته را حرکت دهد بايد با دست ديگر تيمم کند.
سوال 236 :
- اگر در جائى انسان مانند منزل خود جنب شود و به عللى مثل دور بودن حمام يا خجالت کشيدن يا ... در حال جنابت بماند تکليف چيست؟ و همين طور در کوه و بيابان که به موقع دسترسى به آب ندارد؟
جواب:
- عذرهاى ذکر شده مجوز تيمم نيست و بايد غسل کند ولى اگر غسل کردن به واسطه نبودن آب يا دور بودن آب و دسترسى نداشتن به آن ميسور نبود بايد براى نماز تيمم کند.
سوال 237 :
- شخصى که يک چشم او عمل شده و دکتر سفارش نموده که آب براى چشم ضرر دارد و از تيمم هم براى اينکه گرد و خاک به چشم نرود خوددارى کند، بدون وضو و تيمّم، نماز چه صورت دارد؟
جواب:
- بايد بر روى زمين يا سنگى که غبار ندارد تيمم کند و نماز بدون وضو و تيمم قضاء دارد.
سوال 238 :
- فردى ناتوان و عاجزم که قادر به حرکت نيستم؛ سعى کردم در تيمم، از خاک پاک استفاده کنم، امّا پس از مدّتى به چشم درد مبتلا شدم، ناچار تيمم خود را با زدن کف‌هاى دستانم بر گوشه بستر خود- که شب و روز
استفتاءات، ج1، ص: 93
افتاده و گرد و غبار زيادى گرفته- انجام مى‌دهم آيا صحيح است يا بايد بدون اعتنا به چشم و حساسيّت آن، بر خاک خالص تيمّم کنم؟
جواب:
- در صورت امکان بايد تيمم بر خاک يا سنگ باشد.
سوال 239 :
- آيا تيمم در زمينهايى که در زمان طاغوت از صاحبانشان گرفته شده و در اختيار ديگران است، صحيح است؟ با توجه به اينکه در منطقه ما تکليف اين زمينها هنوز روشن نيست.
جواب:
- رسيدگى به زمينهاى مذکور موکول به دولت اسلامى است و کسى که يقين به غصب بودن زمين ندارد، تيمّم او صحيح است.
سوال 240 :
- در تيمم منظور از کف دست که بايد پشت دست ديگر کشيده شود [چيست؟] آيا روى انگشتان کف دست محسوب مى‌شود يا نه؟ و تيمم کسى که تمام کف دست و روى تمام انگشتان را به تمام پشت دست ديگر کشيده چه صورتى دارد؟ (منظور [اين است که] از روى انگشتان و کف دست، براى مسح پشت دست ديگر استفاده نموده است).
جواب:
- اشکال ندارد.
سوال 241 :
- در تيمم آيا دست، روى خود بينى هم کشيده مى‌شود و يا اينکه منظور امام در رساله از روى بينى، بين دو ابرو مى‌باشد؟
جواب:
- مسح روى بينى لازم نيست.
سوال 242 :
- چشم راست اينجانب طورى ترکش خمپاره خورده که از حدقه بيرون آمده و فقط جاى خالى آن باقى مانده، ولى به علّت ترشحات و جراحاتى
استفتاءات، ج1، ص: 94
که هنوز خوب نشده، روى آن را بسته‌ام؛ لطفا بفرماييد چگونه وضو و تيمم را انجام دهم؟ آيا مى‌توانم در تيمم دست خود را از روى مانع به چشم بکشم؟
جواب:
- اگر مى‌توانيد وضو بگيريد و لو بطور جبيره، بايد وضو بگيريد. و در تيمم مسح تا ابروها کفايت مى‌کند و در صورت امکان در اين قسمت مانع را برطرف کنيد و لازم نيست روى چشم باز باشد.
سوال 243 :
- اگر کسى که وظيفه‌اش تيمم است، به علّت شکستگى يک دست، نتواند آن را به پيشانى برساند، آيا براى کشيدن به پيشانى، يک دست سالم کافى است يا اينکه مکلّف به دستور مندرج در مسأله 711 توضيح المسائل مى‌باشد و در صورت دوم اگر نائب گرفتن ممکن نباشد، تکليفش را بيان نمائيد.
جواب:
- در فرض مرقوم با دست سالم تيمم کند و گرفتن نائب لازم نيست.
سوال 244 :
- کسى که دو دست او تا مچ يا آرنج قطع شده باشد، تکليف او در مورد وضو و تيمّم چيست؟
جواب:
- اگر هر دو دست او تا آرنج قطع شده باشد در مورد تيمم جبهه را بر زمين مسح نمايد و احوط در صورت امکان آن است که ديگرى را هم نائب بگيرد تا با دست خود پس از زدن بر زمين جبهه او را مسح نمايد و در مورد وضو چنانچه ممکن باشد جمع نمايد بين نائب گرفتن غير در وضوى خود- به اينکه صورت او را غسل کند و با آب صورت سر و پاهاى او را مسح نمايد- و بين تيمم بنحو فوق الذکر، و گر نه وضو ساقط است و بايد به همان نحو مزبور تيمم نمايد و اگر
استفتاءات، ج1، ص: 95
استفتاءات ج1 101 ج ..... ص : 101
دستها تا مچ قطع شده و ذراعين يا مقدارى از آن باقى مانده حکم او در مورد وضو و تيمم حکم ساير مکلفين است و با ذراعين مسح سر و پاها را در وضو، و مسح جبهه را در تيمم انجام مى‌دهد و بايد با ذراع چپ پشت ذراع راست و با ذراع راست پشت ذراع چپ را به احتياط واجب مسح نمايد.
سوال 245 :
- شخص بيمار و زمينگيرى هستم که بى اختيار و پيوسته از من ادرار خارج مى‌شود، به همين جهت نمى‌توانم هميشه طاهر بمانم و قادر به وضو گرفتن نيستم، فقط دستهايم را تا مچ طاهر کرده و تيمم مى‌کنم، آيا با اين وضع نمازم با بدن نجس صحيح است؟
جواب:
- اگر نمى‌توانيد وضو بگيريد و کسى نيست که شما را وضو بدهد اشکال ندارد و نماز صحيح است.
سوال 246 :
- چه مى‌فرمائيد در مسأله تيمم اگر ناخن کمى از حد معمول بلندتر باشد؟ تيمم صحيح است يا باطل؟ مستدعى است جواب مرقوم فرمائيد.
جواب:
- تيمم صحيح است.
استفتاءات، ج1، ص: 96
سوال 247 :
- در تيمم بدل از وضو براى کسى که اطمينان دارد تا چندين روز ديگر نمى‌تواند وضو بگيرد آيا قبل از اذان مى‌تواند تيمم کند يا بايد بعد از اذان تيمم کند؟
جواب:
- تيمم قبل از وقت براى نماز بعد از وقت صحيح نيست بنا بر احتياط.
سوال 248 :
- آيا اين مسأله صحيح است؟: "شخص جنب براى اوّلين نماز يک تيمم مى‌کند (تيمم بدل از غسل جنابت) و براى نمازهاى بعدى اگر آب دارد غسل مى‌کند و اگر آب به قدر وضو دارد يک تيمم بدل از غسل جنابت مى‌کند و بعد وضو مى‌گيرد و اگر هيچ آب ندارد دو تيمم مى‌کند، يکى بدل از غسل و ديگرى بدل از وضو"
جواب:
- کسى که تيمم بدل از غسل جنابت کرده، تا آب پيدا نکرده تيمم بدل از غسل بر او واجب نيست و اگر محدث به حدث اصغر شده بايد وضو بگيرد و اگر آب ندارد، تيمم بدل از وضو نمايد.
سوال 249 :
- اگر به يکى از دلائل شرعى، صبح براى غسل جنابت تيمّم بدل از غسل کرده‌ايم و حال به دليلى ديگر يا به همان دليل مجبور به تيمم کردن شديم، بدون آنکه غسل کرده باشيم، آيا تيمم بدل از وضو کافى است يا بايد تيمم بدل از غسل هم بکنيم؟
جواب:
- اگر عذر مجوّز تيمم بدل از غسل به حال خود باقى باشد، تنها تيمم بدل از وضو کافى است.
استفتاءات، ج1، ص: 97
سوال 250 :
- اگر انسان جنب شود و صبح زود به غسل کردن نرسد و براى نماز صبح تيمم بدل از غسل بکند، آيا براى اين نماز وضو لازم است يا خير؟ در صورتى که عذر ادامه داشته باشد براى نمازهاى بعدى تکليف چيست؟
جواب:
- اگر تيمم براى ضيق وقت بوده با وجود آب، براى همان نماز وضو لازم نيست ولى براى نماز بعد اگر از غسل کردن معذور باشد، بايد تيمم بدل از غسل نمايد.
سوال 251 :
- کسى که آب نداشته يا آب براى او ضرر داشته و تيمم بدل از غسل جنابت کرده، آيا مى‌تواند نماز را با جماعت بخواند؟ و مى‌تواند به مسجد برود؟ و حکم او در خواندن قرآن چيست؟
جواب:
- مانع ندارد و حکم کسى را دارد که غسل کرده است.