مسائل متفرقه حج
سوال 108 :
- اگر مدير کاروان حج که بايد چند نفرى جهت خدمه کاروان براى خدمت به حجاج با خود ببرد، از عده‌اى که در قرعه کشى، اسم آنها در نيامده، مبلغى بگيرد و آنها را به عنوان خدمه با خود ببرد و در ضمن ايشان اعمال حج را بجا بياورند؛ آيا مدير کاروان چنين حقى را دارد؟ و آيا اعمال
استفتاءات، ج1، ص: 470
حج آن افراد که پول مى‌دهند و به عنوان خدمه خدمت مى‌کنند، قبول است؟
جواب:
- حجّ ايشان صحيح است ولى بردن آنها براى حج بايد مطابق مقرّرات باشد.
سوال 109 :
- شخصى در سفر حج، قبل از شروع مناسک جنب مى‌شود و غسل را فراموش مى‌نمايد، بعد از پايان اعمال و آمدن به شهر خود، يادش مى‌آيد، وظيفه‌اش چيست؟
جواب:
- حج صحيح است ولى بايد براى طواف و نمازهاى عمره و حج و نساء مراجعت نموده انجام دهد و در صورت عدم امکان بايد نائب بگيرد.
سوال 110 :
- ما حکم اللّه عزّ و جلّ- ايها الفقيه العالم باحکامه!- فى رجل حجّ حجّة الاسلام ثم رجع الى بلده فتيقّن بانّه کان جنبا من قبل الإحرام، أزوجته عليه حرام؟
جواب:
- نعم اذا کان جنبا حال الطواف هو باق فى احرامه و تحرم عليه النّساء حتى يعيد طواف النّساء و يجب عليه اعادة طواف العمرة و طواف الحج ايضا.
سوال 111 :
- خوردن قرص در ايام حج يا بعضى مواقع که زنها ميل دارند عادت ماهيانه نداشته باشند اشکال دارد يا نه؟
جواب:
- در صورت مضر نبودن اشکال ندارد.
استفتاءات، ج1، ص: 471
سوال 112 :
- زنى که 50 يا 60 سال قمرى را تمام کرده و باز خون مى‌بيند با اوصاف حيض در غير ايام عادت تکليف او در طواف و نماز چيست؟
جواب:
- بعد از رسيدن به سن يأس خونى که مى‌بيند حکم استحاضه دارد و بايد در نماز و طواف به وظيفه مستحاضه عمل کند.
سوال 113 :
- آيا بين [اين] دو استفتاء که منسوب به حضرتعالى است تناقضى وجود دارد يا خير.
سوال 1 :
- يکى از محرمات احرام ازاله مو است، شخصى محرم که حج او صروره است و نمى‌تواند در منى سر خود را بتراشد چنانچه محلى هم يافت نشود و يا مشکل باشد پيدا کردن او براى حلق، تکليف او چيست و آيا فرقى بين يافت نشدن و مشکل بودن هست يا خير؟
جواب
- بسمه تعالى- بايد صبر کند تا شخص محلّى پيدا شود.
سوال 2 :
- در صورت لزوم حلق، محرم مى‌تواند براى خروج از احرام سر خود را بتراشد يا خير و نيز سر ديگرى را قبل از خروج از احرام مى‌تواند بتراشد يا خير؟
جواب
- بسمه تعالى- در هر دو صورت اشکالى ندارد.
جواب:
- حلق يا تقصيرى که در مقام احلال است از حرمت ازاله شعر خارج است و محرم مى‌تواند خودش انجام دهد. ولى نسبت به ديگرى جايز نيست، هر چند اگر انجام داد ديگرى از احرام خارج مى‌شود.
سوال 114 :
- بنا بر اشتراط ختان در صحت طواف تکليف کسى که مستطيع شده و ختان براى او با تشخيص خبره ضرر دارد چيست؟
استفتاءات، ج1، ص: 472
جواب:
- در فرض مرقوم احوط آن است که هم خودش طواف کند و هم براى طواف نايب بگيرد.
سوال 115 :
- فرموده‌ايد در قربانگاه جديد قربانى کردن صحيح است، آيا تقصير هم در همان مکان مجزى است يا خير؟ و چنانچه مجزى نباشد، اگر کسى در آنجا حلق يا تقصير کرده باشد و پس از اعمال حجّ به وطن باز گشته، تکليفش چيست؟
جواب:
- اگر در غير منى تقصير کرده، بايد تقصير و اعمال مکه و طواف نساء را اعاده کند و بدون اعاده محلّ نشده است و اگر خودش نمى‌تواند به مکّه برود، در محلّ خودش تقصير کند يا حلق نمايد و در صورت امکان، مو را به منى بفرستد و براى اعمال مکّه و طواف نساء نائب بگيرد.
سوال 116 :
- در رمى جمرات مخصوصا جمره عقبه و بالأخص روز عيد قربان براى اکثر افراد سنگ را به محل مخصوص زدن مقدور نيست و يا به واسطه کثرت سنگ‌ها يقين به وصول به هدف حاصل نمى‌شود آيا مانند حضرات اهل تسنن که سنگ‌ها را از دور به طرف جمره پرتاب مى‌کنند کافى است يا حتما ايصال به موضع مخصوص لازم است و آيا در جمره عقبه به ديوار سيمانى دو طرف سنگ چين کفايت مى‌کند يا نه؟
جواب:
- در رمى وصول به خود جمره معتبر است و خوردن به اطراف آن کافى است و خوردن به ديوار سيمانى کفايت نمى‌کند.
سوال 117 :
- زنى چند سال قبل، به زيارت خانه خدا مشرّف شد و در عمره تمتّع
استفتاءات، ج1، ص: 473
بعد از سعى بين صفا و مروه، حالش به هم مى‌خورد، به او مى‌گويند: "اگر صفا و مروه را تمام کرده‌اى به کنارى برو و استراحت کن!" بعد از تمام شدن سعى به محلّ اقامت بر مى‌گردد بدون آن که تقصير کند و از کسى هم سوال نمى‌کند. چون نمى‌دانسته بعد از سعى بايد تقصير کند يا عمل ديگرى انجام دهد و بعد از مراجعت به وطن به او مى‌گويند: چون تقصير را انجام نداده‌اى حجّت باطل است؛ خواهشمند است نظر خود را در اين باره بيان فرماييد تا تکليف اين شخص معلوم شود؟
جواب:
- اگر تقصير را ترک کرده و از روى فراموشى نبوده، حج او حج افراد شده و از احرام بيرون آمده است، ولى احتياط واجب آن است که پس از تمام کردن حج افراد، عمره مفرده بجا آورد و در سال بعد حج را اعاده کند.
سوال 118 :
- اينجانب به مکه معظمه مشرف شدم، در منى بعد از ذبح گوسفند نيّت کردم و مقدارى مو از سر خود چيدم و بعد سرم را هم تراشيدم؛ آيا اين عمل صحيح است؟ يا اشکال دارد؟
جواب:
- عمل صحيح است
سوال 119 :
- کسى که براى اولين بار به مکه مشرف مى‌شود، آيا در حجّ تمتع قطعا بايد سر را بتراشد (حلق) يا تقصير کافى است؟
جواب:
- بنا بر احتياط واجب بايد سر بتراشد.
استفتاءات، ج1، ص: 474
سوال 120 :
- جمره عقبى را که از سه طرف سيمانکارى نموده‌اند و فقط يک طرف آن باز است، مى‌توان از اطرافى که سيمانکارى شده، رمى جمره نمود؟
جواب:
- کافى نيست.
سوال 121 :
- افرادى که وقوف اضطرارى در مشعر مى‌نمايند و بعد از نيمه شب به منى وارد مى‌شوند آيا مى‌توانند همان شبانه رمى جمره عقبه نمايند؟
جواب:
- اگر معذور باشند از رمى در روز اشکال ندارد. و زنها مطلقا مى‌توانند همان شب رمى کنند.
سوال 122 :
- چون در عرفات زير چادرها هوا فوق العاده گرم است، آيا براى جانبازان، وقوف چند لحظه‌اى کافى است؟
جواب:
- از واجب کفايت نمى‌کند و بايد تا غروب بمانند. هر چند در صورت خروج حجّ صحيح است.
سوال 123 :
- براى معلولين در روز نوعا رمى جمرات مقدور نيست، آيا در شب مى‌توانند رمى کنند يا خير؟ در صورت مثبت بودن، مسأله همراهان به چه صورت در مى‌آيد؟
جواب:
- مى‌توانند در شب رمى کنند ولى همراهان بايد به تکليف خودشان عمل کنند.
سوال 124 :
- در صورت عدم امکان رمى جمره در روز به واسطه ازدحام جمعيت، آيا جايز است به جاى روز گذشته يا آينده، شب رمى جمره نمود يا خير؟
جواب:
- در صورت عذر مانع ندارد.
استفتاءات، ج1، ص: 475
سوال 125 :
- چون روز عيد، رمى جمره براى زنها و مريضها و پير مردان بسيار کار دشوارى شده و شبها هم اياب و ذهاب خيلى مى‌شود، آيا زنها و مريضها و پير مردها مى‌توانند جهت رمى جمره نائب بگيرند که اصلا خودشان از خيمه منى بيرون نروند، يا نه؟
جواب:
- در صورت عذر جايز است.
سوال 126 :
- رمى جمرات در روز براى جانبازان ممکن نيست و در شب حرکت دادن آنها مشکل است، آيا مى‌توانند نائب بگيرند؟
جواب:
- هر کدام معذورند نائب بگيرند.
سوال 127 :
- حرکت معلولين در صبح روز دهم از مشعر براى منى مشکل است و طاقت فرسا، مخصوصا با چرخ، آيا مى‌شود در شب حرکت کنند؟
جواب:
- مانع ندارد.
سوال 128 :
- زنان و پير مردانى که در رفتن از منى به مکه بعد از روز دوازدهم ذيحجه، به علت کثرت جمعيت به مشقت مى‌افتند، آيا مى‌توان آنها را قبل از ظهر حرکت داد يا نه؟
جواب:
- با وجود عذر مانع ندارد.
سوال 129 :
- در کتاب مناسک در احکام "بيتوته در منى" آمده است: "اگر پيش از نصف شب خارج شدند يا از اوّل شب قدرى خارج بودند، احتياط آن است که قربانى کنند گر چه بعيد نيست عدم وجوب" و حال اين که در سوال و جوابهائى که اخيرا به احکام مناسک ملحق شده چنين آمده: "مسأله گويى به حجاج گفته که در بيتوته در منى وظيفه اين است که از اوّل شب تا نصف شب يا از نصف شب تا اوّل صبح باشد و خودش اين عمل را انجام داده ... در
استفتاءات ج1 488 س 18 ..... ص : 488
استفتاءات، ج1، ص: 476
جواب آمده است که احتياط واجب دادن کفاره است"، لطفا توضيح دهيد جمع بين "عدم وجوب کفاره و احتياط واجب دادن کفاره است" چگونه است؟
جواب:
- گر چه دو مسأله در دو موضوع است و بين دو مسأله منافاتى نيست و مسأله مناسک مربوط به دير آمدن به منى از سر شب يا خارج شدن از منى قبل از نصف شب است و مسأله ديگر مربوط به نيامدن قسمت اوّل شب به منى و آمدن کمى آخر آن براى مبيت نصف دوم شب است، لکن در تحرير الوسيله احتياط وجوبى است که بايد به آن عمل شود.
سوال 130 :
- زنها و پير مردان و کسانى که خوف مشقت دارند، آيا جايز است شب دوازدهم رمى جمره نموده و مکه رفته و ديگر به منى بر نگردند؟
جواب:
- در صورت عذر اشکال ندارد ولى قبل از نصف شب نبايد بيرون بروند.
سوال 131 :
- با سفارشات زيادى که در مورد حج مستحبى شده آيا براى شخص متمکن کارهاى خير ديگر اولى است؟
جواب:
- موارد مختلف است.
سوال 132 :
- اگر شخصى به واسطه کثرت جمعيت و خوف هلاک شدن، رمى
استفتاءات، ج1، ص: 477
جمره عقبه را خودش انجام نداد و نايب گرفت. وقتى به وطن برگشت متوجه شد که بايد خودش رمى کرده باشد. آيا بر اين شخص واجب است که در سال بعد نايب بگيرد يا نه؟ و بر فرض وجوب آيا نايب بايد همان روز عيد رمى کند يا اينکه رمى کردن تا روز سيزدهم کفايت مى‌کند؟
جواب:
- اگر فهميد که نائب گرفتن او مورد نداشته بايد خودش و اگر نمى‌تواند نائبش دو مرتبه رمى کنند و بايد سال بعد روز عيد و اگر نشد تا آخر ايام تشريق انجام دهد.
سوال 133 :
- بعضى از کارکنان کاروانها در مشعر تا صبح نمى‌مانند به حساب آنکه بايد در منى وسائل پذيرائى حجاج را فراهم نمايند آيا اشکال ندارد؟
جواب:
- اگر به نحوى است که عذر محسوب است اشکال ندارد.
سوال 134 :
- حاجى يک عمره مفرده براى خود و يک عمره مفرده براى ديگرى يا دو عمره مفرده براى ديگرى انجام مى‌دهد بعد در ميقات باز محرم مى‌شود براى عمره تمتع يا بعد از اعمال حج تمتع عمره مفرده انجام مى‌دهد در تمام اين صور آيا فاصله ده روز يا بيشتر لازم است يا خير؟
جواب:
- اگر بعد از عمره مفرده يا عمره تمتع عمره مفرده انجام مى‌دهد در فاصله کمتر از يک ماه به قصد رجاء بجا آورد.
استفتاءات، ج1، ص: 478
سوال 135 :
- فاصله بين دو عمره چقدر بايد باشد و آيا مى‌شود کسى بعد از تمام کردن اعمال حج برود به عمره مفرده براى چند بار؟
جواب:
- در فاصله کمتر از يک ماه به قصد رجاء بجا آورد.
سوال 136 :
- آيا در حج قران تحلل مانند حجّ تمتّع است يا خير؟
جواب:
- با انجام اعمال حجّ در مواضع ثلثه تحلّل حاصل مى‌شود و بيان مواضع در رساله شده است.
سوال 137 :
- امسال مشهور بود که امام مى‌فرمايند در مسلخ جنب وادى محشر سر تراشيدن جايز نيست اگر چنين باشد کسى که اين عمل را انجام داده و بعد از طواف زيارت، متوجه شده چه کند؟ و اگر در وطن فهميد، تکليفش چيست؟ و اگر نايب بود تکليفش چيست؟
جواب:
- اگر معلوم شده که در منى حلق نکرده حلق و اعمال مترتبه را بايد انجام دهد و اگر خودش نمى‌تواند برود، در محلّ خودش سر بتراشد و مو را در صورت امکان به منى بفرستد و براى اعمال مترتبه نائب بگيرد.
سوال 138 :
- کفش‌ها و نعلين‌هائى که پاى جمرات جمع مى‌شود و به حسب ظاهر صاحبان آن اعراض کرده‌اند تصرف در آن را جائز مى‌دانيد يا خير؟
جواب:
- در فرض اعراض تصرف مانع ندارد.
استفتاءات، ج1، ص: 479
سوال 139 :
- تزريق آمپول در حال احرام اگر خون بيايد براى تزريق کننده يا محرم که تزريق شده چه صورت دارد؟
جواب:
- اگر نمى‌دانسته اشکال ندارد.
سوال 140 :
- در مسجد النبى و مسجد الحرام که مسافر بين خواندن نماز قصر و اتمام، مخيّر است، حدود آن را مشخص نماييد!
جواب:
- در جايى که بر مسجد اصلى اضافه شده، احتياط قصر است اگر چه تمام خواندن هم صحيح است.
استفتاءات، ج1، ص: 480
دفتر انتشارات اسلامى تلاش گسترده‌اى براى چاپ و نشر استفتائات امام خمينى- مد ظله العالى- آغاز نموده با همکارى خود در ارسال استفتائات خصوصى در اين تلاش سهيم شويد.
استفتاءات، ج1، ص: 481