احکام دفاع
سوال 1 :
- آيا براى دفاع از اسلام و جمهورى اسلامى اجازه امام يا مرجع تقليد لازم است يا خير؟
جواب:
- دفاع از اسلام و جمهورى اسلامى به هر نحو ممکن بر تمام مکلفين واجب است و مشروط به اجازه نيست.
سوال 2 :
- اگر دشمن کافر صهيونيستى، منطقه‌اى از کشور اسلامى را اشغال نظامى کند و مسلمانان ساکن آن منطقه با علم بر اين که اگر مقاومت کنند، زيانهايى براى آنان از قبيل زندان و بازرسى خانه‌ها و امثال آنها را خواهد داشت، آيا بر آنان واجب است که به دفاع از خود قيام کنند؟ و حتى در صورتى که يقين داشته باشند که دفاعشان منجر به شهادت خواهد شد آيا بر آنان واجب است که مجاهدين اسلامى را که عمليات نظامى انجام مى‌دهند، از جهت مادى و معنوى کمک کنند يا خير؟
جواب:
- دفاع واجب است و بر مسلمانان لازم است آنها را کمک کنند.
سوال 3 :
- آيا نبرد با دشمن متجاوز بر مردم همان شهر يا کشور واجب است
استفتاءات، ج1، ص: 493
يا بر همه مسلمين؟
جواب:
- دفع دشمن متجاوز بر تمام مسلمين واجب کفائى است.
سوال 4 :
- در چه صورت شرکت در جبهه اسلام بر همگان واجب است؟
جواب:
- در موقعى که اسلام يا بلد اسلامى مورد هجوم واقع شود و بقدر کفايت نيروى مدافع در جبهه حاضر نشده باشد.
سوال 5 :
- اگر انسان شک کند که مجاهدين حق به حد کافى هستند يا نه آيا شرکت در جبهه بر او واجب است يا نه؟
جواب:
- تا اطمينان به وجود نيروى کافى در جبهه حاصل نشود شرکت واجب است.
سوال 6 :
- هل ان الذى يريد الجهاد فى سبيل اللّه او الدفاع عن ديار الاسلام مع الکفاية يجب عليه ان يستأذن والديه و لو مع بعدهم و عدم علمهم؟ و على فرض ان الشرع لا يجوز الذهاب من دون اذنهم، فهل سماحتکم تعطون الاذن فى الذهاب فيحق لنا الذهاب الى الجبهات؟
جواب:
- الدفاع عن الاسلام و المسلمين و بلادهم واجب کفائى و لا يجب فى مثله الاستيذان من الابوين.
استفتاءات، ج1، ص: 494
سوال 7 :
- اينجانب خيلى دوست دارم به جبهه بروم و با دشمنان اسلام بجنگم ولى پدر و مادرم مى‌گويند سن تو بيشتر از 12 سال نيست. آيا تکليف من چيست؟
جواب:
- بر غير بالغين شرکت در جبهه واجب نيست.
سوال 8 :
- دانش آموز سال سوّم راهنمايى هستم؛ براى شرکت در مبارزه حق عليه باطل در بسيج ثبت نام کرده‌ام ولى پدر و مادرم مى‌گويند که: "تو زود است به جبهه بروى!" و بدين طريق مانع رفتن من به جبهه شده و مرتّب در خانه دعوا داريم و مرا از خانه بيرون مى‌کنند و باعث آزار من مى‌شوند، خواهشمند است بفرماييد تکليفم چيست؟
جواب:
- مراعات حال والدين خود را بنماييد.
سوال 9 :
- [آيا براى] نوجوانى که به حدّ بلوغ شرعى نرسيده و تحت الولايه پدر مى‌باشد براى رفتن به جبهه جنگ اجازه ولى لازم است؟
جواب:
- رفتن بر غير بالغ لازم نيست.
سوال 10 :
- آيا پسرى که هنوز به سنّ بلوغ نرسيده، مى‌تواند در جبهه‌ها شرکت نمايد؟ و آيا اجازه پدر و مادر شرط است؟ اجازه والدين در مورد افراد بالغ چگونه است؟
جواب:
- مادامى که جبهه‌ها نياز به نيرو دارد، رفتن به جبهه بر بالغين واجب است و رضايت والدين شرط نيست و بر غير بالغ واجب نيست و لو با اجازه ولى شرعى اقدام نمايد.
استفتاءات، ج1، ص: 495
سوال 11 :
- قبل از فرمان صريح حضرتعالى در مورد رفتن به جبهه‌ها در يک مجلّه فرموده بوديد که جوانان در اين مورد با بى اعتنايى به فرمان پدر و مادر موجب اذيّت ايشان نشوند، آيا حالا که اين نياز (رفتن به جبهه) بيشتر شده، باز هم همين فرمايش مورد نظر است؟ و آيا بعضى جوانان اين حق را دارند که طبق فرمان آن حضرت در باب دفاع، بدون اعتنا به نظر پدر و مادرشان اقدام به جبهه رفتن نمايند يا خير؟
جواب:
- بستگى به نياز جبهه‌ها دارد و تشخيص موکول به نظر مسؤولين است.
سوال 12 :
- اينجانب جوانى 27 ساله هستم و داراى زن و دو فرزند مى‌باشم و به تدريس دينى و قرآن در دوره راهنمائى مشغولم، از آنجا که اشتياق فراوانى به جبهه دارم و مادرم به جز من سر پرستى ندارد و با رفتن من به جبهه راضى نمى‌شود آيا تکليف شرعى من چيست؟ باعث تشويش و نگرانى من شده و بر دين خود ترسانم.
جواب:
- اگر مادر از رفتن شما اذيت مى‌شود و رفتن به جبهه بر شما لازم و متعين نشده مراعات حال او را بنمائيد. و بستگى به نياز جبهه دارد.
سوال 13 :
- اينجانب جوانى هفده ساله هستم و مدّت ده سال است که مبتلا به مرض صرع مى‌باشم، با توجه به فتواى امام که شرکت در جنگ تحميلى واجب کفايى است، آيا شرکت اينجانب در جبهه الزامى است؟ لازم به تذکر است که پدرم مرا به خاطر اين بيمارى از رفتن به جبهه باز مى‌دارد.
جواب:
- اگر از جهت مرض، از شرکت در جبهه معذور هستيد، الزامى نداريد.
استفتاءات، ج1، ص: 496
سوال 14 :
- اينجانب تنها پسر خانواده هستم، اکنون که تکليف شرعى شده که به جبهه بروم، والدينم مخالفت مى‌کنند، البتّه ايشان معتقد به اسلام و انقلابند، ولى چون مادرم دچار ناراحتى قلبى است مرا از رفتن منع مى‌کنند، آيا مجاز هستم که بدون توجه آنان به جبهه بروم؟
جواب:
- تا موقعى که جبهه‌ها نياز به نيرو دارند، شرکت در جبهه واجب است و اذن والدين شرط نيست.
سوال 15 :
- جوانى هستم بيست ساله، علاقه زيادى به شرکت در جنگ داشته و دارم ولى پدر و مادرم به علّت اين که من تنها فرزند خانواده هستم، با رفتن من به جبهه مخالفت مى‌کنند، البتّه من مى‌توانم بدون اجازه آنها و به زور بروم ولى فکر کردم رفتن من از نظر شرعى شايد اشکال داشته باشد و در قيامت مورد باز خواست قرار گيرم! لطفا تکليف مرا روشن کنيد!
جواب:
- تا موقعى که جبهه‌ها نياز به نيرو دارند، اجازه والدين شرط نيست
سوال 16 :
- من دکتر رفتم پس از معاينه من گفت: شما نمى‌توانيد به جبهه برويد، در اين صورت من که 16 ساله هستم جبهه رفتنم چگونه است؟
جواب:
- کسى که مريض است و قدرت و کارائى ندارد رفتن آن به جبهه واجب نيست.
سوال 17 :
- اينجانب در کارگاهى مشغول فعاليتهاى صنعتى هستم و هدفم ابتکار و کمک به صنايع کشور است و قبلا هم طرحى در زمينه استفاده از انرژى خورشيدى هم داشته‌ام که فعلا ناتمام مانده، آيا مصلحت اقتضا مى‌کند که کارم را رها کرده و به جبهه‌ها بروم؟
استفتاءات، ج1، ص: 497
جواب:
- تا وقتى که جبهه‌ها نياز به نيرو دارد، شرکت در جبهه واجب است
سوال 18 :
- وظيفه کسانى که قدرت نظامى ندارند در شرائط جنگ چيست؟
جواب:
- مى‌توانند در پشت جبهه خدماتى را که توان آن را دارند عهده دار شوند.
سوال 19 :
- آيا افرادى که در وضع کنونى جامعه مسؤوليت‌هاى تثبيت شده مانند مسؤوليت‌هاى فرهنگى در مساجد و يا انجمن‌هاى اسلامى و يا بسيج مستضعفين و بطور کلى لياقت و کارائى خوبى براى تقبل مسؤوليتها در آينده دارند نسبت به صدور حکم امام مبنى بر اهميت دادن به جبهه چه وظيفه‌اى دارند و آيا اگر اين عمل موجب وارد آمدن ضرر جانى به والدين و يا ضرر به امرار معاش و اقتصاد خانواده محسوب شود باز هم به قوت خود باقى است؟
جواب:
- مادامى که جبهه‌ها نياز به نيرو دارد حضور در جبهه واجب است و اذن والدين شرط نيست.
سوال 20 :
- طلبه‌اى هستم که در جبهه به سر مى‌برم، آيا واجب است که بمانم در حالى که ايّام درسى شروع شده و اغلب محصلّين به مدرسه‌ها بر مى‌گردند؟
جواب:
- با فرض اين که در جبهه هستيد بايد طبق مقررّات جبهه عمل کنيد.
سوال 21 :
- طبق فرمان وجوب کفائى نسبت به شتاب جوانان به جبهه
استفتاءات، ج1، ص: 498
استفتاءات ج1 505 ج ..... ص : 505
جنگ، آيا تحصيل علوم دينى ارجح است يا قتال با کفار در جبهه؟ در صورت ارجحيت رفتن به جبهه آيا اذيت پدر و مادر جايز است يا نه؟
جواب:
- مادامى که جبهه‌ها نياز به نيروى مادى يا معنوى دارد و از جانب مسؤولين اعلان کفايت نشده شرکت در جبهه دفاع واجب و مقدم است و رضايت والدين شرط نيست و طلاب محترم علوم دينى بايد در صورت توانائى نياز معنوى و ارشادى جبهه‌ها را رفع نمايند.
سوال 22 :
- نحن من لبنان، هاجرنا الى طلب العلم فى مدينة قم المقدسه و قد شرفنا اللّه بتقليد کم و الرّجوع اليکم، فهل الوجوب الکفائى بالذّهاب الى جبهة الحرب فى ايران ضدّ البعث الکافر، يشملنا ام لا؟
جواب:
- ما دامت الجبهات بحاجة الى المدافعين عن الاسلام و اهله و بلادهم يجب الحضور فيها على من يقدر على القيام بهذا الواجب الدّينى من غير فرق فى ذلک بين مسلم و مسلم.
سوال 23 :
- در کدام صورت براى شرکت در جبهه بايد رضايت پدر و مادر را جلب کرد؟
جواب:
- در مواقعى که شرکت در جبهه بر مکلف واجب نباشد و رفتن او موجب اذيت والدين گردد.
استفتاءات، ج1، ص: 499
سوال 24 :
- جوانى که تحت تکفل پدر و مادر است مى‌تواند بدون رضايت آنها به جبهه برود يا نه؟ و در صورت راضى نبودن والدين اگر رفت و شهيد شد مورد پذيرش خداوند است يا نه؟
جواب:
- اگر داوطلب مى‌روند و از نظر مقررات رفتن آنها لازم نيست، تحصيل رضايت والدين را بکنند و در هر صورت شهيد هستند.
سوال 25 :
- چندى قبل از طرف اداره متبوعه خواستار اعزام داوطلب براى باز سازى مناطق جنگى شده‌اند مورد سوال اين است اگر فردى علاقمند باشد جهت امور باز سازى يا خدمت در جبهه شرکت جويد از طرفى مى‌داند که اگر پدر يا مادر مطلع شوند قطعا مخالفت خواهند کرد با عنايت به واجب کفائى بودن موضوع بدون اطلاع پدر و مادر و يا هر دوى آنها مى‌توان شرکت جست و يا وقعى به مخالفت آنان نگذاشت؟
جواب:
- به مسؤولين مراجعه نمائيد اگر نياز باشد رضايت والدين معتبر نيست.
سوال 26 :
- رفتن دختران امدادگر که وجودشان در جبهه جنگ مفيد است اگر پدر و مادر راضى نباشند چه حکمى دارد؟
جواب:
- اگر موجب اذيت پدر و مادر است رضايت ايشان را تحصيل کنند.
سوال 27 :
- جوانى هستم 22 ساله علاقه زيادى به جبهه رفتن دارم ولى پدرى دارم 80 سال سن دارد و 12 سال است سکته نموده و يک طرف بدنش فلج است و نمى‌تواند راه برود و تمام کارهاى وى با من است چون تنها اولاد پسر
استفتاءات، ج1، ص: 500
وى مى‌باشم، و اگر يک روز نباشم کسى نيست کارهاى وى را انجام دهد، لطفا تکليف اينجانب را در رفتن به جبهه يا ماندن در خانه و کمک کردن به پدر روشن فرمائيد.
جواب:
- اگر از نظر مقررات رفتن به جبهه بر شما لازم نشده به پدر خود کمک کنيد.
سوال 28 :
- براى کسانى که به تحصيل علوم اسلامى يا علوم جديد اشتغال دارند يا به انجام وظايف ديگر براى خدمت به جمهورى اسلامى مشغولند آيا رفتن به جبهه جنگ مقدم است يا آن که به کار خود ادامه دهند لطفا وظيفه شرعى را بيان نمائيد.
جواب:
- در حال حاضر تمام افرادى که قدرت دارند به جبهه بروند بايد به مقامات مسؤول مراجعه نمايند و چنانچه تشخيص دادند که جبهه به آنها نياز دارد واجب است به جبهه بروند و بر هر کار ديگرى مقدم است.
سوال 29 :
- اينجانب کارمند يکى از ادارات شيراز داراى همسرى هستم که در حال حاضر حامله مى‌باشد و به دنبال پيام مهم جنابعالى در مورد عمليات رمضان همسرم را راضى نمودم که به جبهه اعزام شوم و پس از گذشت سه روز همسرم اعلام نارضايتى نموده و اعلام مى‌دارد که اگر به جبهه بروى به کلى دست از خوردن و آشاميدن کشيده و خوراکم را گريه خواهم کرد و حال اينکه دکتر هم گفته است که بايد خود را تقويت کند.
چون اينجانب مقلد جنابعالى هستم مى‌خواستم کسب تکليف نمايم که مى‌توانم بدون رضايت همسرم به جبهه جنگ حق عليه باطل اعزام شوم؟ و خودم
استفتاءات، ج1، ص: 501
بيش از اندازه مايل هستم که به جبهه بروم.
جواب:
- بستگى به نياز جبهه دارد، و در صورت نياز بايد به مراکز اعزام نيرو مراجعه نمائيد و رضايت همسر معتبر نيست.
سوال 30 :
- اينجانب پدر يک شهيد و داراى همسر و 3 پسر زير پانزده سال مى‌باشم و مخارج زندگى خانواده‌ام را از طريق مغازه‌اى که دارم تأمين مى‌کنم؛ از آنجايى که حاضر نشدم اسلحه فرزند شهيدم بر زمين بماند، در بسيج سپاه پاسداران جهت اعزام به جبهه نام نويسى کرده‌ام، ولى بعضى از بزرگان مى‌گويند: "تو با اين وضع نبايد به جبهه بروى و خانواده خود را بدون سر پرست بگذارى" ضمنا از نظر نيروى بدنى به طور کامل سلامت نبوده و ناراحتى قلبى دارم. تقاضايم اين است که تکليف شرعى مرا مرقوم فرماييد!
جواب:
- بستگى به نياز جبهه‌ها دارد و تشخيص آن با مسؤولين است.
سوال 31 :
- اينجانب کارگر معدن هستم که مايلم به جبهه جنگ حق عليه باطل بروم، امّا موانعى از اين قبيل بر سر راهم هست: پدر و مادرم به غير از من فرزند ديگرى ندارند و هر کدام حدود شصت سال سنّ دارند و خودم پنج فرزند خردسال دارم که بزرگترين آنها هفت ساله و کوچکترين آنها يک ساله است که من اين هشت نفر را بايد از راه کارگرى نان بدهم. لازم شد که از آن رهبر عزيز سوال کنم که آيا با اين شرايط مى‌توانم به جبهه بروم يا خير؟
جواب:
- مادامى که جبهه‌ها نياز به نيرو دارد، شرکت در جبهه دفاع واجب است.
استفتاءات، ج1، ص: 502
سوال 32 :
- اينجانب داراى پدرى بى بضاعت و مادرى بيمارم تا کنون با اصرار با اجازه آنها به مدت سه ماه عازم جبهه گرديده‌ام چون تنها سر پرست والدينم هستم با عزيمت دوباره به جبهه والدينم راضى نيستند چنانچه عضو سپاه پاسداران شوم، و سپاه مأموريت عزيمت به جبهه دهد. با توجه به توضيح فوق آيا مى‌شود بدون رضايت والدين عازم جبهه شوم؟
جواب:
- اگر عضو سپاه هستيد بايد مراعات مقررات سپاه را بکنيد.
سوال 33 :
- اينجانب داراى زن و سه فرزند مى‌باشم و پدر و مادرم که از کار افتاده‌اند تحت تکفل اينجانب هستند و تصميم دارم انشاء اللّه به جبهه بروم آيا رضايت پدر و مادرم براى اعزام به جبهه از نظر شرعى لازم است يا خير؟
جواب:
- اگر موجب اذيت پدر و مادر مى‌شود رضايت‌شان تحصيل شود. مگر در صورت نياز جبهه‌ها با تشخيص مسؤولين ذى ربط.
سوال 34 :
- آيا رفتن به سربازى براى مشمولينى که مشکلاتى دارند از نظر شرعى لازم است؟
جواب:
- بايد به سربازى بروند و يا مطابق مقررات معافى بگيرند و تخلف جايز نيست.
سوال 35 :
- اگر در مورد خدمت نظام وظيفه و رفتن به سربازى پدر و مادر مخالفت کردند وظيفه چيست؟
جواب:
- اگر از نظر مقررات بايد به سربازى برويد، رفتن لازم است و پدر و مادر نبايد مزاحمت کنند.
استفتاءات، ج1، ص: 503
سوال 36 :
- آيا وجوب دفاع از عهده افرادى که يک بار مدت سه ماه يا 5 ماه شرکت کرده و مراجعت کرده‌اند ساقط مى‌شود يا نه؟
جواب:
- ساقط نيست و در صورت نياز جبهه‌ها بر همه لازم است بروند و تشخيص آن با مسؤولين مربوطه است و وجوب به نحو واجب کفائى است.
سوال 37 :
- دخترى هستم که علاقه دارم به خاطر خدمت به انقلاب در سپاه پاسداران وارد شوم ولى پدرم موافقت نمى‌کند، خواهشمندم حکم شرعى را بيان فرمائيد.
جواب:
- پاسدار شدن خواهران هم با مراعات وظايف شرعيه مانع ندارد، ولى شما مراعات رضايت پدرتان را بکنيد.
سوال 38 :
- وظيفه زنان مسلمان در امر جهاد حق عليه باطل چيست؟
جواب:
- جهاد بر زنها واجب نيست ولى گذشت که دفاع بر هر شخصى در حدود توانائى و امکانات واجب است.
سوال 39 :
- آيا خانواده شهدا که شهيد داده‌اند و زياد اصرار دارند که به جبهه بروند، جايز است که به جبهه بروند يا نه؟
جواب:
- بستگى به نياز جبهه‌ها دارد و تشخيص آن با مسؤولين مربوطه است.
استفتاءات، ج1، ص: 504
سوال 40 :
- پدر اينجانب به جبهه رفته و مرا تا بازگشت خود از رفتن به جبهه منع نموده است وظيفه اينجانب را طبق فتواى امام در شرايط فعلى مرقوم فرمائيد؟
جواب:
- اگر با مراجعه به مسؤولين محرز شود حضور شما در جبهه لازم است منع پدر مانع نيست.
سوال 41 :
- شخصى (بالغ) عضو جهاد سازندگى کردستان است ولى پدر و مادرش راضى نباشند که او در کردستان باشد چه حکمى دارد؟
جواب:
- اگر موجب اذيت پدر و مادر نيست مانع ندارد. و همچنين در صورت نياز جبهه با تشخيص مسؤولين ذى ربط.
سوال 42 :
- آيا معرکه، ميدان منطقه در شب حمله است يا اين که خط مقدم جبهه که دو طرف به سوى يکديگر مبادله آتش دارند معرکه نبرد به حساب مى‌آيد؟
جواب:
- منظور از معرکه محدوده تير رس دشمن است در حدودى که جنگ است نه مثل شهرهاى دور، مگر آن که محدوده جنگ باشند.
سوال 43 :
- شخص رزمنده‌اى در خانه و يا در سنگرى استراحت مى‌کند- چه در مناطق جنگى باشد يا نه- و آمادگى براى مقابله با دشمن ندارد، گلوله توپ يا نارنجک منفجر مى‌شود و به همراه عده‌اى جان خود را از دست مى‌دهد؛ آيا احکام شهيد بر آنان جارى است؟
استفتاءات، ج1، ص: 505
استفتاءات ج1 512 ج ..... ص : 512
جواب:
- اگر از رزمندگان است و در جبهه به شهادت رسيده غسل و کفن ندارد، هر چند در حال استراحت باشد.
سوال 44 :
- مقدار زمينى را رزمندگان اسلام از دست مزدوران عراقى آزاد کرده‌اند، در آن زمين، عراقيها مين کار گذاشته بودند و يک جوان رزمنده وقتى مى‌خواست مين‌ها را خنثى کند، بر اثر انفجار کشته مى‌شود- با توجه به اين که اين ميدان دور از تير رس دشمن بود و همچنين آن رزمنده، مين‌ها را به خاطر اين خنثى مى‌کرد که به عنوان محيط آموزشى از آن استفاده شود و يا کشاورزان در آن کشاورزى کنند- آيا ايشان شهيد محسوب است؟
جواب:
- در فرض مزبور بايد غسل و کفن شود، هر چند شهيد محسوب است، ان شاء اللّه.
سوال 45 :
- اگر رزمنده‌اى در معرکه تير بخورد امّا همانجا کشته نشود، بلکه در آمبولانس يا بيمارستان به لقاء اللّه بپيوندد، آيا اين هم غسل و کفن ندارد؟
جواب:
- اگر در محدوده تير رس دشمن (جبهه) در داخل آمبولانس يا در بيرون ماشين جان سپرده، غسل و کفن ساقط است ولى اگر در خارج محدوده مزبور جان بسپارد، غسل و کفن دارد.
سوال 46 :
- اگر شخصى در هنگام نگهبانى در راه خدا به شهادت رسيد غسل يا کفن دارد کلا منظور امام بزرگوار در مورد اينکه غسل و کفن شهيد در معرکه جنگ ساقط است چيست؟
استفتاءات، ج1، ص: 506
جواب:
- کسانى که در جبهه جنگ کشته شوند غسل و کفن ندارند و اگر خارج جبهه کشته شوند بايد غسل داده شوند و کفن شوند هر چند هر دو شهيد هستند.
سوال 47 :
- عده‌اى از گردان در پادگان ولى عصر (عج) شهيد شده‌اند و مقدارى اشياء از قبيل ساعت لباس و غيره که متعلق به آنها بوده موجود است و معلوم نيست که به خانواده آنها داده شود و چند مرتبه يکى از برادران سپاه در بين خانواده اين شهيدان تذکر داده ولى باز مشخص نشده آيا اجازه مى‌فرمائيد که فروخته شود و پولش به فقرا يا به جبهه کمک شود؟
جواب:
- اگر از صاحبان آنها مأيوس هستند به فقير صدقه دهند.
سوال 48 :
- اگر سرباز وظيفه‌اى مشغول خدمت در پادگان فوت نمايد آن هم در زمان جنگ، درباره اين سرباز چه حکمى داده مى‌شود شهيد است يا غير شهيد؟
جواب:
- انشاء اللّه اجر شهيد به او تفضل مى‌شود ولى احکام شهيد مخصوص شهداى معرکه است.
سوال 49 :
- اگر کسى به نيت در آوردن خرجى براى خانواده‌اش از خانه خارج شود ولى در بين راه با ماشين تصادف کند يا کسى او را بکشد. آيا او
استفتاءات، ج1، ص: 507
شهيد است يا خير؟
جواب:
- احکام شهيد ندارد و اميد است ثواب آن را داشته باشد.
سوال 50 :
- اگر رزمنده مسلمان براى احقاق حقوق مسلمين و دفاع از اسلام به داخل سرزمين کشور مهاجم هجوم کرده و کشته شود، آيا شهيد محسوب مى‌شود؟
جواب:
- شهداى معرکه خواه در خاک دشمن باشد يا در جاى ديگر غسل و کفن ندارند.
سوال 51 :
- شنيده شده که فرموده‌ايد شهدايى که در جبهه شهيد شده‌اند بهتر است غسل دهيم، آيا اين نقل صحت دارد؟
جواب:
- صحّت ندارد.
سوال 52 :
- برخى از رزمندگان بر اثر عدم توجّه به حکم شرعى و بدون توجّه به مسائل امنيتى و خطر استفاده دشمن و ايادى داخلى آنان، اطلاعات گوناگون از جبهه و جنگ را در مکالمات بين يگانهاى رزمى و نامه و تلفن به خويشاوندان و امثال آن، با سادگى و صداقت مطرح کرده که در برخى موارد ضربه‌هاى جبران ناپذيرى بر وضعيّت جبهه‌ها داشته و باعث تأخير و کندى عمليّات و ريختن خون فرزندان عزيز اسلام شده است، خواهشمند است نظر مبارک را در اين مورد مرقوم فرمايند تا رزمندگان و فرماندهان عزيز به جان بپذيرند و سر لوحه عمل خويش قرار دهند.
جواب:
- چنين کارى نبايد بکنند و چنانچه در اثر بى توجهى آنان اتفاق ناگوارى بيفتد در دنيا و آخرت مسؤول خواهند بود.
استفتاءات، ج1، ص: 508
سوال 53 :
- گاهى ديده مى‌شود بعضى از برادران رزمنده مقررات تعيين شده از سوى فرماندهان را به طور دقيق رعايت نمى‌کنند و وسائل ايمنى و حفاظتى مانند کلاهخود يا عينکهاى مخصوص و امثال آن را به کار نمى‌برند و در اثر همين عدم احتياط ممکن است باعث شهادت يا زخمى شدن خود يا ديگر رزمندگان شوند و تصور مى‌کنند که چون اين کار منجر به شهادت مى‌شود کار صحيحى است آيا اين عمل جايز است يا خير؟ متمنى است نظر مبارک را مرقوم فرمائيد.
جواب:
- رزمندگان عزيز بايد مطابق مقررات جبهه و دستور فرماندهان عمل کنند و مسائل ايمنى و حفاظتى را مراعات نمايند و تخلف جايز نيست.
سوال 54 :
- بعضى از جوانانى که به جبهه جنگ رفته‌اند سوال مى‌کنند برداشتن چيزهايى از قبيل انگشتر، لباس و کفش دشمن، چه صورت دارد آيا استفاده از آنها جايز است يا خير؟
جواب:
- براى مقاتلين برداشتن چيزهاى مختصر مثل آنچه ذکر شده و تصرف در آن اشکال ندارد.
سوال 55 :
- يکى از رزمندگان اسلام مبلغ 900 دينار عراقى در يکى از سنگرهاى دشمن به دست آورده تکليف اين وجه را معين فرمائيد، ملاحظه 1- مبلغ مزبور حدود 30- 40 هزار تومان ارزش دارد. 2- و بر فرض اينکه بايد از مقامات مربوطه اجازه بگيرد آيا اجازه مى‌فرمائيد که ايشان خودش قصد تملک کند و در آن تصرف کند؟
استفتاءات، ج1، ص: 509
جواب:
- براى تعيين تکليف مبلغ مزبور به مسؤولين مربوطه مراجعه شود.
سوال 56 :
- آيا رزمندگان اسلام مى‌توانند در غنائم به دست آمده از دشمن، تصرف شخصى نمايند؟ و ضمنا در صورت تعلق بعضى از غنائم به رزمندگان به کدام رزمنده مى‌رسد؟
جواب:
- روشن است که رزمندگان ما که در راه خدا و خدمت به اسلام از جان خود مى‌گذرند براى غنيمت نمى‌جنگند و نبايد در فکر آن باشند، ولى در غنائم بدست آمده آلات و ادوات جنگى مربوط به دولت اسلامى است، و در غير آن تصرف براى هر رزمنده‌اى که بدست آورده مانع ندارد مگر مسؤولين امر در دولت اسلامى مقررات خاصى وضع نموده باشند.
سوال 57 :
- الاموال و الحاجات فى المواضع العراقية فى الجبهة بعد الهجوم، ما هو حکمها و هل يجوز اخذها؟
جواب:
- يجوز اخذ الغنائم للمقاتلين و يجوز التملک فى الأشياء المختصرة منها و امّا الاسلحه فلا بدّ من تحويلها الى المقامات المسؤولة فى الجمهوريّة الاسلاميّة.
سوال 58 :
- اينجانب در محل تخليه اسراء به آنها با هندوانه و آب خنک
استفتاءات، ج1، ص: 510
خدمت نمودم و آنها به من و پسرم دو ساعت دادند و براى همسرم يک انگشتر طلا، لطفا بفرمائيد که بايد تحويل بدهم؟ يا اينکه معادل آنها مى‌توانم پول به حساب دولت واريز نمايم؟
جواب:
- اگر با رضايت صاحبانش به شما داده شده از خود شما است و در غير اين صورت به مسؤولين مربوطه مراجعه کنيد.
سوال 59 :
- در عمليات جنگى غنائمى به دست مى‌آيد مثل راديو، اورکت و ساعت، بعضى اورکتها مال سپاه ايران است ندانسته برداشته مى‌شود آن هم با اجازه فرمانده عمليات، الآن سپاه شهرستان مى‌گويد بايد اورکتها را تحويل دهيد، حکم شرعى را بيان فرمائيد.
جواب:
- اگر مربوط به سپاه بوده با مطالبه سپاه بايد تحويل دهند.
سوال 60 :
- وضع نگهدارى غنائم جنگى- که متعلق به ارتش عراق است- يا استفاده از آنها براى آموزش چه صورتى دارد؟
جواب:
- موکول به نظر مسؤولين مربوطه است.
سوال 61 :
- در حمله بيت المقدس که براى آوردن تانکها و اتومبيلهاى سانحه ديده به خطّ مقدم جبهه مى‌رفتيم، با سنگرهاى پر از تجهيزات سربازان فريب خورده دشمن برخورد نموديم، من مقدارى از اجناس داخل سنگر را با خود آوردم که از آن جمله است: 6 عدد پتو، 2 عدد چراغ، کوله پشتى و يک عدد سر نيزه، البتّه 3 عدد از پتوها را به سه خانواده مستحق دادم؛ آيا مى‌توانم از اين اجناس در منزل استفاده کنم؟
استفتاءات، ج1، ص: 511
جواب:
- سر نيزه را بايد به مراکز مربوطه ارتش يا سپاه تحويل دهيد و ساير اشياء مذکوره اگر محلّ حاجت شما است، مجازيد از آن استفاده کنيد.
سوال 62 :
- آيا مى‌توان از اسراى عراقى اشيائى را گرفت مانند اسلحه و غير اسلحه و تکليف اين اشياء چيست و به چه کسى و يا مقامى تعلق مى‌گيرد و خمس در آن هست يا نيست؟ و اگر بعضى اشياء از آنجا آورده شده باشد و صاحبش فعلا مجهول باشد تکليف چيست؟
جواب:
- اموال اسراء مخصوص خودشان است و از غنائم محسوب نمى‌شود و رسيدگى موکول است به دولت اسلامى.
سوال 63 :
- در هنگام گرفتن غنائم، اگر معلوم نشود که اين مالها از خود دشمن است يا اين که آنها را از ما غارت کرده‌اند- مثلا در فتح خرمشهر، اموالى به دست رزمندگان آمده که نمى‌دانند، آنها از اموال غارت شده مردم است يا اين که مال خود عراقى‌هاست- تکليف چيست؟
جواب:
- آنچه که تحت يد و استيلاى دشمن است، حکم غنيمت دارد، مگر آن که محرز شود که از سابق غارت کردند.
سوال 64 :
- رزمنده‌اى که مستقيما در جبهه شرکت دارد و يک يا چند نفر از
استفتاءات، ج1، ص: 512
مزدوران بعثى را به هلاکت رسانده آيا حق دارد لباس، ساعت، کفش يا ساير لوازم که همراه مقتول است براى خود بردارد و در جبهه يا غير جبهه استفاده نمايد يا نه؟
اگر رزمندگانى در معرکه شرکت داشته و گروهى از آنان دشمن را هلاک نمودند و پيشرفت کردند و گروه بعدى که به دنبال آنها در جنگ شرکت دارند سر رسيدند آيا گروه دوم يا ساير کسانى که کارشان حمل و نقل و تدارکات و رانندگى و غيره هستند مى‌توانند از لوازم به جا مانده به عنوان غنيمت بردارند يا نه؟ و آيا در غنائم قسم اول و دوم کسانى که حق استفاده دارند آيا تکليف خمس هم نسبت به آن دارند يا نه؟
جواب:
- استفاده در چيزهاى مختصر براى کليه مقاتلين اشکال ندارد و خمس واجب نيست.
سوال 65 :
- افرادى که در جنگ با عراقى‌ها مصادف با اجساد عراقيها مى‌شوند بعضى از چيزها را به عنوان غنيمت براى خود بر مى‌دارند؛ در اين مسأله آيا فرق مى‌کند که اين افراد مسلحانه بجنگند يا آن که پشت جبهه مأمور دفن اجساد عراقيها باشند و در حال دفن، لباس و ساعت را همراه خود بردارند و بياورند؟
جواب:
- مشکل است و احتياط را مراعات کنند.
سوال 66 :
- آيا اهانت نسبت به اسرا جايز است يا خير؟
جواب:
- اهانت جائز نيست بلکه نسبت به آنان بايد اخلاق اسلامى را مراعات نمود.
استفتاءات ج1 519 س 90 ..... ص : 519
استفتاءات، ج1، ص: 513
سوال 67 :
- آيا مثله کردن کشته‌ها در جبهه جنگ يعنى بريدن گوش و دماغ و ... جايز است يا خير؟
جواب:
- مثله کردن جايز نيست و بايد از آن اجتناب شود، و شما که رزمندگان اسلام هستيد اجتناب مى‌کنيد، ولى دشمنان به اسلام پايبند نيستند.
سوال 68 :
- تا چه موقع مى‌توان اسيران را کشت؟ آيا تکليف ما در رابطه با آن عراقى‌هايى که گاهى تا آخرين گلوله مى‌جنگند و سپس تسليم مى‌شوند چيست؟
آيا اسيرانى که به پشت خط منتقل مى‌کنند به هيچ وجه نمى‌شود کشت؟
حتى اگر يقين داشته باشيم که فردى يا افرادى از ما را کشته است؟ اگر جايز نيست حکم قاتل اين نوع اسراء چيست؟ آيا قاتل نفس محترمه است يا نه؟
جواب:
- با اسراء پس از تسلط يافتن بايد با اخلاق اسلامى رفتار کنند.
سوال 69 :
- اگر شدت درگيرى جنگ مانع از پيدا کردن قبله مى‌شود، آيا مى‌توان به هر طرف نماز خواند؟
جواب:
- بايد به چهار طرف نماز بخواند و اگر چهار نماز ممکن نيست به هر مقدار که تمکن دارد مى‌تواند اکتفاء کند.
سوال 70 :
- در جبهه‌هاى جنگ حق عليه باطل، گاهى اوقات برادران رزمنده در تير رس دشمن واقع مى‌شوند به طورى که احتمال قوى هست که انسان شهيد شود، لکن بعضى از برادران روحانى در خط مقدّم براى تقويت
استفتاءات، ج1، ص: 514
روحيّه رزمندگان، ايستاده نماز مى‌خوانند که اگر نشسته بخوانند، تضعيف روحيه رزمندگان مى‌شود، در اين صورت تکليف نماز گزار چيست که بايد نشسته بخواند ولى ايستاده مى‌خواند؟
جواب:
- اگر در ايستاده نماز خواندن خوف خطر است بايد نشسته بخوانيد و سعى کنيد با توضيحات از تضعيف روحيه رزمندگان جلوگيرى شود.
سوال 71 :
- اگر در شدت درگيرى جنگ، رزمنده نتواند حمد بخواند يا نمى‌تواند به رکوع و سجده برود چگونه بايد نماز را بر پا دارد؟
جواب:
- بايد به وظيفه مقرره براى نماز مضطر عمل کند و در هر صورت نماز ساقط نمى‌شود.
سوال 72 :
- اگر در شدت درگيرى جنگ، براى رزمنده امکان وضو گرفتن نباشد آيا مى‌تواند تيمم نمايد؟
جواب:
- در فرض مرقوم تيمم بدل از وضوء مجزى است.
سوال 73 :
- در شدت درگيرى جنگ، آيا با لباس نجس و خونى و نيز با پوتين مى‌توان نماز خواند؟
جواب:
- در فرض مرقوم به هر نحو که ميسور است نماز بخواند مجزى است.
استفتاءات، ج1، ص: 515
سوال 74 :
- آيا روزه گرفتن براى رزمندگان در ماه رمضان واجب است يا نه؟
جواب:
- روزه واجب از مکلف ساقط نيست ولى اگر در اثناى روز ادامه روزه حرجى شود مى‌تواند افطار کند.
سوال 75 :
براى کسى که مى‌تواند در جبهه حق شرکت کند آيا نبرد در جبهه‌هاى ايران از جبهه‌هاى ديگر کشورهاى اسلامى ارجحيّت دارد؟
جواب:
- در حال حاضر جبهه ايران مقدم است.
سوال 76 :
- مراد از دعوت نيروهاى باطل به اسلام در شرائط کنونى چگونه است؟
جواب:
- اگر احتمال بدهند که مهاجمين اغفال شدند و با ارشاد و بيان مسائل لازمه دست از هجوم بر مى‌دارند بايد اول بر آنها اتمام حجت شود.
سوال 77 :
- در چه صورت حرمت ماههاى حرام شکسته و مسلمين مى‌توانند جنگ کنند؟
جواب:
- در جنگ دفاعى هر موقع که دفاع واجب باشد بايد بر آن اقدام شود اگر چه در ماه حرام باشد.
استفتاءات، ج1، ص: 516
سوال 78 :
- فرار از دشمن در کدام صورت حرام است و در کدام صورت جايز؟
جواب:
- فرار از جبهه در هيچ حالى جايز نيست.
سوال 79 :
- در چه صورتى شرکت در جهاد بر زيارت بيت اللّه مقدم است؟
جواب:
- در مواقعى که اسلام يا بلاد مسلمين در معرض خطر هجوم دشمنان اسلام قرار گيرد و دفاع از آن متوقف بر تأخير زيارت بيت اللّه الحرام باشد.
سوال 80 :
- براى دفاع از حق، استفاده کردن از منازل خالى اشخاص جايز است يا نه؟
جواب:
- اگر ضرورت دفاع واجب اقتضاء کند، اجازه مالک شرط نيست.
سوال 81 :
- گرفتن زمينهاى شخصى مردم عراق که در مسير پيروزى اسلام و نابودى رژيم کافر و متجاوز عراق و کوتاه کردن دست آن جنايت کاران از سرزمينهاى اسلامى به طور موقت در تصرف رزمندگان اسلام قرار مى‌گيرد از نظر شرعى چه حکمى دارد؟
جواب:
- هر مقدار که دفاع از اسلام و مسلمين توقف بر آن دارد نه تنها جايز است بلکه واجب و موجب قرب و رضاى خداوند است.
استفتاءات، ج1، ص: 517
سوال 82 :
- ما در جبهه خرمشهر مستقر هستيم، چون وسائل استراحت نداشتيم، از منازل مردم مقدارى وسائل غذا خورى و پتو آورديم، در صورتى که نتوانيم اين وسائل را به آنها بر گردانيم چه حکمى دارد؟
جواب:
- اگر يقين به رضايت صاحبان آنها و لو به شاهد حال، داشته باشيد، چيزى بر شما نيست.
سوال 83 :
- براى نبرد با سربازان باطل ورود به زمين آنان جايز است يا نه؟
جواب:
- دفاع از اسلام و بلاد مسلمين تا هر کجا که لازم باشد واجب است تعقيب شود.
سوال 84 :
- آيا فروختن سلاح به کسانى که براى حفظ خود و يا دفاع از منطقه خود خريد مى‌نمايد جايز است يا خير؟
جواب:
- بدون مراعات مقررات دولت اسلامى جايز نيست.
سوال 85 :
- آيا کسى که مقروض است قبل از پرداخت قرض خود مى‌تواند در جبهه حضور يابد يا نه؟
جواب:
- مانع ندارد ولى اگر طلبکار مطالبه مى‌کند و او قدرت پرداخت دارد اول بدهى را بپردازد بعدا در جبهه شرکت کند.
سوال 86 :
- آيا وقتى که يک نفر شهيد مى‌شود مثلا در 10 مهر که هم زمان با
استفتاءات، ج1، ص: 518
22 ذيقعده، آيا درست است که ما سال آن شهيد را در 22 ذيقعده بگيريم آن هم که هر سال 10 روز جلوتر مى‌آيد، مثلا امسال 22 ذيقعده مى‌افتاد در 20 شهريور که با 10 مهر 20 روز فاصله دارد آيا اين درست است اگر نه خواهش مى‌کنم که براى ما توضيح دهيد تا اين شک که در ما هست از بين برود خيلى متشکريم؟
جواب:
- به هر نحو خواستند برگزار نمايند مانع ندارد.
سوال 87 :
- آيا قبول وجهى که از طرف بنياد شهيد به باز ماندگان شهدا پرداخت مى‌گردد شرعا چه تأثيرى از لحاظ اخروى مى‌تواند در سرنوشت شهيد داشته باشد؟ آيا از ايثار و فداکارى وى نزد خداوند متعال کاسته مى‌گردد؟
جواب:
- از اجر فداکارى و ايثار شهيد کاسته نمى‌شود و قبول آن براى خانواده شهيد مطابق مقررات بنياد شهيد مانع ندارد.
سوال 88 :
- مدّتى است که برادرم در جبهه به درجه رفيع شهادت نائل آمده و مى‌گويند ارتش مى‌خواهد مبلغ 000/ 000/ 2 ريال به خانواده شهيد بپردازد، آيا با گرفتن اين پول شهيد ناراحت نمى‌شود؟
جواب:
- گرفتن پول مرقوم، مانع ندارد.
سوال 89 :
- آيا رزمندگان اسلام مى‌توانند لباسها و وسائل ديگرى را که به آنها داده مى‌شود، در خارج از منطقه نظامى مورد استفاده قرار دهند (اعمّ از استفاده شخصى و عمومى- مثلا بسيج).
جواب:
- بستگى به مقررات دارد.
استفتاءات، ج1، ص: 519
ستفتاءات ج1 519 ج ..... ص : 519
سوال 90 :
- آيا استفاده از مواد غذايى رزمندگان اسلام در داخل جبهه و مناطق جنگى که معمولا از محلّ هداياى مردم تهيّه مى‌شود براى گروههايى که از مسؤولين و غيره براى بازديد به جبهه مى‌روند، مجاز است؟ چون در غير اين صورت امکان تهيه و خريد مواد غذايى براى آنها نيست.
جواب:
- اگر از طرف متصدّيان مربوطه داده مى‌شود، اشکال ندارد.
سوال 91 :
- در زمان اوج گيرى انقلاب اسلامى در ماه محرم مصادف با سال 1357 عده‌اى از جوانان اين محلّ به دنبال فرمان شما، در يکى از محلّات تظاهرات کردند و عدّه‌اى از فرقه ضاله بهائيّت که ايادى رژيم شاه بودند، با تدارکات قبلى و حساب شده، آنها را به رگبار بسته و شهيد نمودند؛ اکنون افراد نا آگاه، شهداى اين صحنه را شهيد نمى‌دانند، آيا شهيد هستند يا خير؟
جواب:
- در اجر و ثواب، فرقى بين شهداى پيش از انقلاب و شهداى بعد از انقلاب و شهداى در جبهه جنگ تحميلى نيست.
با همکارى خود در جمع آورى و ثبت استفتائات امام خمينى در اين موسوعه که مشتمل بر مسائل فقهى اسلام است، ما را يارى نمائيد.