احکام نکاح
سوال 606 :
نکاح دائمي چند رکن دارد و آيا صداق نيز از ارکان عقد دائمي است؟
جواب :
ارکان عقد عبارت است از اجراي عقد، رضايت طرفين يا اوليا آنها در صورت صغير بودن و صداق جزء ارکان نيست چون با عدم ذکر آن عقد باطل نميشود.
سوال 607 :
در اروپا بسياري از افراد تحت عنوان دوست دختر و پسر با همديگر ارتباط زناشوئي برقرار مي‌کنند و صاحب فرزند نيز مي‌شوند و پس از گذشت ساليان طولاني عقد ازدواج مي‌خوانند، آيا چنين ارتباطي مصداق لکلِّ قومِ نکاحٌ» هست يا نه؟
جواب :
خير مصداق آن جمله نيست، لازم است عقد خوانده شود.
سوال 608 :
در صورتي که بين مرد و زن نسبت به اصل نکاح و وقوع آن اختلاف باشد و مرد منکرِ نکاحِ دائم ولي زن قائل به آن باشد و هيچ راهي براي اثبات آن وجود نداشته باشد، آيا شهادت زن (به تنهايي و بدون انضمام شهادت مرد) نسبت به وقوعِ نکاح دائم، مثبت ادعا مي‌باشد يا خير؟
جواب :
شهادت زن در نکاح به شرط انضمام به شهادت مرد نافذ و مورد قبول واقع مي‌شود.
سوال 609 :
آيا زن دائم يا موقّت مي‌تواند رضايت دهد که شوهر در هر چهار ماه نزديکي با او را ترک کند و در عوض شرط نمايد که هر وقت بخواهد زوج بايد با او نزديکي کند؟
جواب :
مي‌تواند.
سوال 610 :
اگر زني بدون اجازه شوهر پولي را از جيب شوهر بردارد و خرج خانه کند نه خرج بيرون خانه اشکال دارد يا نه؟
جواب :
اگرشوهر راضي باشد اشکال ندارد همچنين اگر شوهر از نفقه دادن زن امتناع کند و زن راهي نداشته باشد براي گرفتن نفقه ايکه بر مرد واجب است، مي‌تواند به اندازه نفقه خود از مال شوهر بعنوان تقاص بردارد.
سوال 611 :
پسري با دختري پس از مشورت و جلسات متعدد تصميم به ازدواج مي‌گيرند و با رضايت پدر و مادر طرفين از يکنفر عاقد درخواست مي‌کنند که عقد ازدواج آنها را بخواند، قبل از خواندنِ عقد، پدر پسر با اين اعتقاد که چون زياد با دختر (عروس او) و مادر دختر رفت و آمد دارند ابتداءً بخاطر آسان شدن رفت و آمدها يک صيغه به مدت 15 دقيقه بدون هيچ اقدامي (اعم از نزديکي و...) فقط به نيّت محرم شدنِ پدر پسر با مادر دختر صيغه ازدواج موقتي بمدت 15 دقيقه اين پدر با دختر ببندد و عاقد اينکار را مي‌کند و بعد از بسته شدن صيغه و اتمام 15 دقيقه عاقد عقد ازدواجي بين دختر و پسر مي‌بندد، حکم مسأله چيست؟
جواب :
چون دختر به عقد پدر در آمده بر پسر حرام است و نمي‌تواند پسر او را براي خود عقد نمايد.
سوال 612 :
خانمي در حين عدّه، زيد را وکيل نمود تا او را بعد از انقضاء عدّه‌اش در يک روز جمعه به عقد فلان مرد در آورد ولي خود همان خانم، در همان روز جمعه با يک مرد ديگر ازدواج کرد، البته بدون اطلاع و فسخ وکالت از زيد، و زيد نيز که وکيل آن خانم بود، ايشان را به عقد همان مرد اوّلي در آورد بخاطر عدم اطلاع، يعني دو عقد در آنِ واحد در روز جمعه اتفاق افتاده، حال کدام از اين دو عقد صحيح است؟ آيا هر دو باطل است؟ و خلاصه اين زن، همسر کدام مرد مي‌باشد؟
جواب :
هر کدام از آن دو عقد که زودتر انجام شده صحيح است و عقد بعدي باطل مي‌باشد و اگر تقدم و تأخر محرز نباشد و احتمال تقارن وجود داشته باشد بر هيچ يک از آنها زوجيّت مترتب نميشود و احتياط آن است که هر دو وي را طلاق دهند و آن گاه با رضايت زوجه يکي از آن دو او را به عقد خود در آورند.
سوال 613 :
شخصي در حال احرامِ حج تمتّع يا عمره واجب و يا مفرده و يا قران و مستحب ازدواج کرده است آيا عقد خوانده شد باطل است يا نه؟ و حرام مؤبّد مي‌شود يا خير؟
جواب :
عقد باطل است و در صورت دخول، آن زن هم بر وي حرام دائمي مي‌شود.
سوال 614 :
به استحضار مي‌رساند که شخص مجرد با زن متأهّل متّهم به زنا شد - خانواده زن متهم به زنا از برادر بزرگ زاني مطالبه دخترش را کردند تا تاوان زنا باشد که از فساد و جنگ مصون بمانند - و در آن زمان برادر بزرگ زاني دختر خود را که کوچک بود به عقد برادر شوهر زانيه در آورده که او نيز بسيار کوچک بوده و هنوز هم نا بالغ است. حال که دختر بزرگ و بالغ شده آن عقد را قبول ندارد - تکليف مسأله چيست؟
جواب :
در صورتي که داراي مفسده باشد عقد فضولي است که اگر دختر بعد از بلوغ اجازه دهد عقد درست است و اگر اجازه ندهد عقد باطل است.
سوال 615 :
زن و شوهري به علّت اينکه از اين مسئله شرعي اطلاع نداشته‌اند که بايد قبل از خوانده شدن عقد دائم، مدّت عقد موقت تمام شود يا از طرف شوهر بخشيده شود و بعد صيغه عقد دائم جاري شود، اکنون که به اين مسئله پي برده‌اند، شک کرده‌اند و احتمال مي‌دهند که قبل از عقد دائم خود، صيغه عقد موقت خوانده باشند و مدت آن تمام نشده صيغه عقد دائم خوانده باشند از نظر شرعي تکليفشان چيست؟ و اگر در اين ميان که به اين مسئله شک کرده‌اند بچه دار نيز شده باشند چه؟ اگر يک زماني بخاطر آوردند که واقعاً چنين کاري کرده‌اند باز در آن مدّت که از ازدواج آنها مي‌گذرد بر هم حلال بوده‌اند؟ و آيا خواندن دوباره عقد دائم در دوران حاملگي اشکالي ندارد؟
جواب :
در فرض سوال عقد دائمي که انجام گرفته صحيح است و آن دو به يکديگر محرمند و فرزند حلال زاده است ولي مي‌توانند احتياطاً عقد دائم را مجدّداً اجرا نمايند و در صورتي که علم حاصل شود که عقد دائم در زمان عقد موقّت انجام شده بر يکديگر حرام مي‌شوند و زن بايد عدّه وطي به شبهه که همان عدّه طلاق است نگهدارد و بعد از انقضاء عدّه او را به عقد دائم خود در آورد.
سوال 616 :
مسلماني از کشور جمهوري اسلامي با زني در کشورهاي ديگر ازدواج مي‌کند که با روش و رسومات آن کشور صورت مي‌گيرد و بعد از مدّتي به کشور جمهوري اسلامي مراجعت مي‌کنند، آيا لازم است که صيغه عقد خوانده شود يا خير؟
جواب :
در صورتي که صيغه عقد اصلاً خوانده نشده، بايد خوانده شود.
سوال 617 :
آيا ازدواج با دختر زن پدر جائز است؟ و آيا فرقي وجود دارد بين اينکه دختر زن پدر از شوهر سابق بوده يا از شوهر لاحق؟
جواب :
جايز است و فرقي بين دو صورت نيست.
سوال 618 :
آيا پسرِ شوهر که از زن اوّل مي‌باشد مي‌تواند با دختري که از زن دوّم است ولي از شوهر ديگر مي‌باشد ازدواج نمايد؟
جواب :
ازدواج فرزند شوهر که از زن ديگري مي‌باشد با دختر زن دومش که از شوهر ديگري مي‌باشد اشکال ندارد.
سوال 619 :
اگر خانواده پسري براي خواستگاري دختري يکي دو مرتبه به خانه دختر بروند و خانواده دختر با ازدواج آنها موافقت کند ولي بعداً خانواده پسر ازدواج را بنا بر عللي بر هم بزند، با توجه به اينکه طيّ اين چند روز خاطراتي بين دختر و پسر ايجاد شده امّا ازدواج بر هم خورده و خانواده دختر از خانواده پسر ناراضي است؛ آيا حقّ الناسي برگردن خانواده پسر آمده است؟ اگر جواب مثبت است چه بايد کرد؟
جواب :
از نظر اخلاقي مناسب است که سعي کنند با احترام و رفت و آمد به خانواده دختر از آنان دلجوئي کنند و با توضيح علّت انصراف از آن ازدواج، آنان را مطمئن کنند که نظر خاصّي در کار نبوده است.
سوال 620 :
شخصي وکيل شده و صيغه عقد نکاحي را به قصد دوام خوانده و مدّت معين نکرده است و داماد و عروس و پدر عروس هم قصدشان عقد دائمي بوده، ولي به وکيل اين مطلب را نگفته‌اند، آيا لازم است داماد و عروس و پدر عروس زباناً بگويند که عقد دائمي است يا لازم نمي‌باشد؟
جواب :
خير، و عقد مذکور دائم است.
اولياءعقد واذن آنان
سوال 621 :
شرط نفوذ نکاح را قانون، مصلحت مولي عليه بيان نموده حال آيا در صورتي که مصلحت مولي عليه رعايت نشود آيا مولي عليه مي‌تواند بعد از رسيدن به سن بلوغ نکاح را فسخ کند؟
جواب :
اگر مصلحت مولي عليه مراعات نشود عقد باطل است.
سوال 622 :
به نظر جناب عالي وليّ بايد مصلحت حال کودک را رعايت کند يا مصلحت آينده او را؟ (توضيح اينکه آيا پدر مي‌تواند به بهانه اينکه عقد نکاح در حال حاضر به نفع صغير است او را به عقد کسي در بياورد در حالي که اين عقد در آينده به مصلحت صغير نباشد و بالعکس).
جواب :
اگر به مصلحت صغير نباشد در حال يا آينده عقد باطل است.
سوال 623 :
آيا صرف به بار نيامدن مفسده براي صحت عقد کافي است؟ و يا بايد حتماً مصلحت کودک رعايت شود و همچنين در صورتي که احتمال مفسده داده شود مي‌توان عقد را غير نافذ دانست؟
جواب :
بايد مصلحت رعايت شود.
سوال 624 :
نظر حضرتعالي در خصوص «ازدواج موقّت» دختر باکره رشيده «با شرط عدم دخول» چيست؟ آيا با وجود اين شرط دختر مي‌تواند بدون اجازه ولي ازدواج موقّت کند؟
جواب :
اگر دختر رشيده باشد بطوري که بتواند مصلحت زندگي خود را کاملاً تشخيص بدهد مي‌تواند بدون اذن ولي ازدواج نمايد ولي خوب است که با موافقت آنها اقدام کند.
مهريه وشيربهاء
سوال 625 :
اگر شوهر زني از دنيا برود در حالي که مهريه زنش را نداده و هيچ ما ترک نداشته باشد آيا مهريه زن به عهده مادر شوهر است يا خير؟
جواب :
اگر ميّت ما ترکي نداشته باشد، مادر شوهرش چيزي بدهکار نميشود.
سوال 626 :
نظر مبارکتان را در مورد شير بها و مقدار آن و اينکه اگر مبلغ زياد باشد مثلاً يک ميليون و دويست يا پانصد هزار تومان و يا اگر زيادتر از اين مبلغ باشد چيست؟
جواب :
اگر به عنوان جُعاله يا هبه باشد اشکال ندارد.
سوال 627 :
دختر باکره‌اي به دليل اظهار علاقه پسري بالغ و وعده ازدواج آن پسر، از راه نا مشروع ازاله بکارت و سپس حامله گرديده و در زماني که داراي حمل سه ماهه بوده در جلسه‌اي حضور والد آن دو صيغه عقد ازدواج دائم جاري گرديده و مهريه زن به دليل اضطرارش فقط مهر السنه تعيين گرديده و مرد بلافاصله با تولد نوزاد پسر براي نوزادش شناسنامه اخذ نموده و اکنون که نوزاد به سن چهار سالگي رسيده پدرش مرتکب ترک انفاق شده و به دليل اعتيادش به مواد مخدّر، زوجه‌اش در عسر و حرج متقاضي طلاق مي‌باشد. لطفاً بفرمائيد که:
1 - آيا عقد ازدواج بين آن دو، در زماني که زن داراي حمل سه ماهه بوده است صحيح است يا خير؟
2 - با توجه به اينکه زن داراي تحصيلات دانشگاهي است و اضطراراً به مهر السنه رضايت داده و اکنون که عسر و حرج وي ثابت گرديده آيا مستحق مهر المثل مي‌باشد يا خير؟
3 - نفقه طفل نوزاد بر عهده چه کسي بوده و مي‌باشد؟
جواب :
جواب سوال 1 - در فرض مذکور عقد صحيح است.
جواب :
جواب سوال 2 - در صورتي که در موقع عقد به مهر السّنه رضايت داده است فقط استحقاق مهر السنّه را دارد.
جواب :
جواب سوال 3 - بر عهده شوهر آن زن است.
سوال 628 :
آيا در شرع مقدس اسلام و احاديث و روايات وارده از حضرت رسول اکرم‌صلي الله وعليه وآله وسلم و ائمه معصومين‌عليهم‌السلام بر زياد بودن مقدار مهريه يا کم بودن مقدار مهريه تاکيد زياد شده است؟ و آيا جايز است مهريه دختر را مهريه حضرت فاطمه زهراء عليهاالسلام قرار داد و در فرض جواز، مستحب نيز مي‌باشد؟ و مهريّه حضرت فاطمه زهراعليهاالسلام (مهر السنه) چه مقدار بوده است؟
جواب :
در روايات اسلامي تأکيد شده که مهريه از «مهر السنه» يعني مهريه حضرت زهرا عليهاالسلام بيشتر نباشد و «مهر السنه» مبلغ پانصد درهم است و هر درهم 6/12 نخود نقره است (بيش از نيم مثقال نقره)
سوال 629 :
آيا از نظر شرعي جايز مي‌باشد که پدر زوجه (زن) و پدر زوج (شوهر) در تعيين مقدار مهريه دخالت کنند؟
جواب :
دخالت ديگران مخصوصاً بستگان زوج و زوجه در مقدار و ميزان مهريه اشکالي ندارد.
سوال 630 :
آيا از نظر شرعي جايز مي‌باشد که زوج مهريه را به صورت قسطي به زوج بپردازد؟
جواب :
زوج موظف است مهريه را هر زمان که زوجه مطالبه نمايد، پرداخت کند و در صورتي که زوج توانائي پرداخت آن را نداشته باشد حاکم شرع مي‌تواند وي را موظّف کند که بصورت قسطي آن را بپردازد.
سوال 631 :
آيا از نظر شرعي جايز مي‌باشد که پدر پسر مهريه زن پسرش را از مال خود به پدر زن پسرش بدهد؟
جواب :
مهريه متعلّق به زوجه است و مانعي ندارد که پدر زوج مهريه را عوض فرزندش پرداخت نمايد.
سوال 632 :
امروزه متأسفانه خانواده‌ها با قرار دادن مهريه‌هاي سنگين براي دختران خود مانع از ازدواج جوانان پسر و دختر مي‌شوند. و اين کار خانواده‌ها باعث مي‌شود که جوانان پسر و دختر نتوانند با هم ازدواج کنند و در نتيجه به راههاي گناه و خلاف شرع مقدّس اسلام کشيده شوند. ولي خانواده‌ها با قرار دادن مهريه‌هاي کم مي‌توانند اين مانع را از جلوي پاي جوانان بردارند تا آنها بتوانند ازدواج کنند اکنون با توجه به مطالب فوق خواهشمند است بيان فرمائيد از نظر شرعي و فقهي قرار دادن مهريه‌هاي سنگين و زياد چه صورتي دارد؟
جواب :
در اسلام سفارشات زيادي نسبت به امر ازوداج شده تا آنجا که پيامبر اسلام‌صلي الله وعليه وآله وسلم مي‌فرمايد: «کسي که ازدواج نمايد، نصف دين خود را حفظ کرده است و مراقب نصف ديگر دين خود باشد» لذا مناسب است که مؤمنين در امر ازدواج سخت‌گيري نکنند و مهريه‌هاي سنگين در نظر نگيرند تا اين امر به سهولت انجام شود، البته ازدواج نکردن جوانان عللي مختلفي دارد که ممکن است يکي از آنها مهريه‌هاي سنگين باشد، و علل ديگري نيز دارد که بايد آنها را بررسي کرد و در صدد رفع آن برآمد.
سوال 633 :
الف: آيا در زناي به عنف با ثيّبه، زاني ضامن مهر المثل مي‌باشد؟
ب: در صورت ثبوت مهر، آيا مهر المثل نکاح دايم را ضامن است يا منقطع؟
جواب :
جواب الف: در فرض سوال زاني ضامن مهر المثل مي‌باشد.
جواب :
جواب ب: ضامن مهر المثل نکاح دائم است.
سوال 634 :
اگر زني مهريّه خويش را چه در ازدواج دائم و چه موقّت، قبل از انعقاد عقد ببخشد آيا مي‌شود خطبه عقد را بدون ذکر مهريّه خواند؟
جواب :
خير، و اگر موقّت باشد عقد باطل است. و در عقد دائم باطل نيست و زوجه حقّ مهر المثل را در صورتي که دخول انجام شده باشد دارد و اگر دخول نشده تفصيلي دارد که در کتابهاي فقهي ذکر شده است.
سوال 635 :
الف: دختري با اطلاع کافي از عدم استطاعت مالي پسر در پرداخت نقدي مهريّه با وي ازدواج مي‌نمايد. با فرض اينکه در عقدنامه نوشته شده مهريه بر زوجه دين لازم است و عند المطالبه زوج بايد اداء کند؛ آيا زوجه که غير مدخوله است مي‌تواند به بهانه عدم پرداخت مهريّه‌اش از جانب زوج از ايفاي وظايفش خود داري کند؟
جواب :
مي‌تواند.
ب: آيا حقِّ امتناع و منع زوجه منحصر به عدم انجام زناشويي (تمکين خاص) است يا مي‌تواند از انجام کليه تکاليف زوجيّت (تمکين عام) استنکاف نمايد؟
جواب :
فقط مي‌تواند از تمکين خاص جلوگيري نمايد.
شرط ضمن عقد
سوال 636 :
لازم است خاطر عالي را مستحضر کنم که در سند ازدواج شرط شده اگر زوجه بدون تقصير مطلقه شود بايد زوج نصف دارايي خود را (که از تاريخ ازدواج بدست آورده است) عيناً، هر چه بدست آورده يا قيمت آن را بلاعوض به زوجه مطلقه بدهد.
بر فرض اينکه زوج موقع ازدواج از نازايي زن اطلاع و آگاهي نداشته، آيا نازايي زن تقصير حساب مي‌شود تا زوجه از شرط مذکور در سند محروم شود (نصف دارايي زوج را نگيرد) يا نازائي زن تقصير نيست و بايد نصف دارايي زوج را بگيرد؟ يا مسأله داراي تفصيل ديگري مي‌باشد؟
جواب :
در صورتي که زن باعث نازائي خودش نشده باشد نازائي تقصير محسوب نميشود.
سوال 637 :
اگر در عقد نکاح زن و شوهر توافق کنند که شوهر زن ديگري نگيرد و اگر گرفت فلان مبلغ به زوجه بدهد، چه حکمي دارد؟
جواب :
عقد صحيح است ولي شرط باطل است و عمل به آن لازم نيست.
سوال 638 :
اگر فردي به خواستگاري رفته و وعده ازدواج بدهد و در ضمن به عهده بگيرد که اگر منصرف شد مبلغي را به خانواده عروس يا خود عروس بدهد، آيا اين شرط صحيح است؟
جواب :
اگر در ضمن عقد لازم نبوده اين شرط صحيح نيست.
سوال 639 :
آيا پدر عروس مي‌تواند مخارج عروسي را يعني عروسي دخترش را از خانواده داماد مطالبه نمايد يا خير؟
جواب :
در صورتي که بين آنان شرط قراردادي - مبني بر اينکه مخارج بعهده داماد و خانواده وي است - وجود داشته باشد پدر عروس مي‌تواند مطالبه آن را نمايد.
کساني که ازدواج باآنهاحرام است
سوال 640 :
شخصي که نعوذ باللَّه با ديگري لواط انجام داده باشد، در صورت شک در دخول يا در مقدار دخول دارد آيا باز هم دختر يا خواهرِ فردِ مفعول بر فاعلِ، حرام مي‌شود؟
جواب :
در فرض سوال دختر و خواهر او بر وي حرام نميشود.
محارم
سوال 641 :
اگر کسي دو زن داشته باشد و از زن اولش چند دختر داشته باشد که ازدواج کرده باشند آيا دامادهاي او با زن دوم محرم‌اند؟
جواب :
دامادهاي زن اوّل بر زن دوّم محرم نمي‌شوند.
عقد موقت
سوال 642 :
برخي از جوانان مسلمان جهت رفع نياز غريزه جنسي با زنان ارتباط برقرار مي‌کنند در حالي که هيچ راه شرعي را در نظر نمي‌گيرند آيا براي کساني که زبان نمي‌دانند و امکان خواندن را ندارند قصد استرقاق و يا نکاح معاطاتي (تنها در اين موارد) مي‌تواند رافع معصيت باشد يا نه؟
جواب :
راهي جز اينکه مفهوم عقد موقّت را بر او تفهيم کنند و او و يا بوکالت از طرف او و به اصالت از طرف خود صيغه را بخوانند و رعايت محتواي عربي را با انشاء به هر زبان که باشد با شرائط بکنند وجود ندارد.
سوال 643 :
زن و مردي به داشتن رابطه جنسي با يکديگر تمايل داشته‌اند و مرد فقط با توجه به اينکه زن به داشتن رابطه جنسي با او تمايل دارد، زن را براي مدتي که مي‌دانسته و يقين داشته که به داشتن رابطه با او (مرد) رضايت دارد بدون اينکه به زن چيزي بگويد به عقد موقت خود در آورده و بعد بين آنها آميزش صورت گرفته است. حال با توجه به مقدمه ذکر شده آيا عقد فوق باطل است و عمل انجام گرفته زنا محسوب مي‌شود؟ توضيح اينکه زن مذکور از زنان فاسد و بي بندو بار بوده است؟
جواب :
در عقد موقت تعيين مدّت و همچنين مبلغي که بعنوان مهر معين مي‌شود بايد با رضايت و اطلاع طرفين باشد و در غير اين صورت عقد باطل است.
سوال 644 :
شخصي از کشور جمهوري اسلامي وارد کشوري اروپايي مي‌شود و با زني آشنا و علاقمند مي‌شوند که با هم ازدواج کنند اما در آن کشور روحاني نيست که صيغه عقد را بخواند، دفترهايي مخصوص دارند که به آنجا مراجعه مي‌کنند و مشخّص است که صيغه عقد خوانده نميشود و به روش و رسومات خود عمل مي‌کنند، آيا اين شخص از نظر اسلام با آن زن عقد بسته است؟ و عقد آنها صحيح و درست است؟
جواب :
بايد خود يا وکيل آن دو به هر زباني که مي‌توانند صيغه عقد را بخوانند و بعد جهت انجام مراسم قانوني به مراکز مربوطه مراجعه نمايند.
سوال 645 :
فردي زني را براي مدّتي مثلاً ده سال صيغه کرده و بعد از دو سال بقيّه مدّت صيغه را بخشيده، آيا زن در هنگام بخشيدن مدّت مثل عقد دائم از حيض و نفاس بايد پاک باشد يا خير؟ و همچنين زوج در بين عدّه مي‌تواند به همسرش رجوع کند؟
جواب :
پاک بودن از حيض و نفاس در عقد منقطع لازم نيست، همچنين زوج نمي‌تواند در بين عدّه رجوع نمايد.
نکاح با اهل کتاب
سوال 646 :
ازدواج بصورت دائم با اهل کتاب براي مرد يا براي زن جايز است يا خير؟
جواب :
ازدواج مرد مسلمان با زن اهل کتاب بطور دائم بنا بر اقوي جايز است ولي احتياطاً در صورتي اقدام به ازدواج به طور دائم با آنها بکند که متمکّن از ازدواج با زن مسلمان نباشد، امّا ازدواج زن مسلمان با اهل کتاب جايز نيست.
سوال 647 :
آيا اهل کتاب پاک مي‌باشند؟ ازدواج با آنها چگونه است؟
جواب :
اهل کتاب پاک مي‌باشند و ازدواج با آنها بصورت موقّت جايز است و بطور دائم نيز جايز است ولي احتياط آن است که در صورت تمکّن از ازدواج با زن مسلمان يا اهل کتاب ازدواج به طور دائم صورت نگيرد؟
سوال 648 :
آيا نفقه همسري که اهل کتاب باشد واجب است؟
جواب :
نفقه واجب است.
سوال 649 :
آيا بهائي‌ها نجس مي‌باشند؟ حکم ازدواج با آنها چيست؟
جواب :
نجس مي‌باشند و ازدواج با آنها جايز نيست.
عيوب
سوال 650 :
در نکاح دائمي اگر زن قبل از نزديکي، به علّت عنين بودن مرد طلاق بگيرد يا به هر علّت ديگري عقد نکاح فسخ شود در اينصورت شوهر نسبت به نصف مهر مشغول الذمه است و اگر هم قبلاً کل مهر را پرداخت کرده نسبت به نيمي از آن حق رجوع دارد. حال اگر قبلاً زن مهر خود را به طور کامل به شوهر خود هبه کرده باشد آيا در اينصورت نيز بايد به ميزان نصف مهر به شوهر سابق خود برگرداند؟
جواب :
اگر به جهت «عنّين» بودن مرد، عقد فسخ شود بايد زوج نصف مهر را پرداخت نمايد و اگر بجهت عيبهاي ديگري که موجب فسخ است عقد فسخ مي‌شود اگر نزديکي انجام نشده چيزي بر زوج واجب نيست و اگر نزديکي انجام شده بايد تمام مهر را بدهد و در صورت هبه کردن مهر خود به شوهر لازم نيست نصف مهر را بشوهر برگرداند بلکه اگر هبه معوضه نباشد مي‌تواند نصف مهر خود را از زوج مطالبه نمايد.
سوال 651 :
با توجه به موارد فسخ نکاح در صورتيکه زوجه دچار چسبندگي لب کوچک فرج باشد که امکان دخول نباشد ولي چسبندگي مزبور طبق نظريه پزشک متخصص بسهولت قابل جراحي باشد آيا عيب مزبور از موجبات فسخ نکاح مي‌باشد يا خير؟
جواب :
بلي از موجبات فسخ نکاح مي‌باشد.
سوال 652 :
زوج قبل از عقد مجنون بوده زوجه نمي‌دانسته در اين صورت عقد باطل بوده يا منعقد شده و زوجه فسخ مي‌کند و باز اين مسئله چند صورت دارد جنون زوج قبل از عقد و بعد از عقد قبل از مقاربت و بعد از مقاربت لطفاً جواب چند صورت را بيان بفرمائيد.
جواب :
در فرض مسأله زوجه حق فسخ نکاح را دارد چه اينکه قبل از عقد مجنون بوده و زوجه نمي‌دانسته يا اينکه بعد از عقد جنون عارض زوج شود و اگر مقاربت صورت گرفته است زوجه استحقاق تمام مهر را دارد و اگر مقاربت صورت نگرفته است استحقاق چيزي را ندارد.
سوال 653 :
در مورد عيوب موجب فسخ نکاح در زنان، در حال حاضر بيماريهاي جديدي بوجود آمده که خطر آنها ممکن است به مراتب از بيماريهاي ذکر شده بيشتر باشد، به عنوان مثال: بيماري ايدز و يا بيماري سلّ و بيماريهاي ديگر، حال سوال اين است که با توجّه به مطالب فوق مي‌شود موارد و مصاديق ديگري از عيوب و بيماريها را هم شمارش کرد و جزو عيوبي آورد که موجب فسح نکاح است؟ ملاک اين بيماريها براي قابل فسخ بودن نکاح چيست؟
جواب :
عيوب موجب فسخ نکاح در توضيح المسائل بيان شده است و غير آن هر چند خطرناکتر باشد به آن اضافه نميشود.
نگاه و لمس
سوال 654 :
آيا در کشورهاي اروپايي دست دادن و نگاه کردن به زنهايي که هيچ‌گونه خود را نمي‌پوشانند اشکال دارد يا خير؟
جواب :
اگر بدون قصد لذّت به آن قسمت از بدن زنهاي کافر که معمولاً نمي‌پوشانند نگاه کنند در صورتي که نترسند به حرام بيفتند اشکال ندارد و دست دادن به آنها اشکال دارد.
سوال 655 :
در موارد محذورات اخلاقي - اجتماعي، دست دادن با دستکش و بدون ريبه با زنانِ نامحرم چه حکمي دارد؟
جواب :
اگر بصورت معمولي و بدون ريبه باشد مانعي ندارد.
سوال 656 :
حدّ گفت و گوي مجاز نامحرمان را بيان فرمائيد؟
جواب :
در صورتي که موجب فساد نباشد اشکال ندارد.
سوال 657 :
خياطي کردن مردان براي زنان چه حکمي دارد؟
جواب :
جايز نيست چون مستلزم حرام مي‌باشد.
شيردادن
سوال 658 :
اگر زني نوه دختري يا پسري خود را شير دهد چه حکمي دارد؟
جواب :
شير دادن به نوه دختري موجب حرمت است ولي در نوه پسري موجب حرمت نميشود، البته شير دادن و حرام شدن، شرائطي دارد که در مسأله 2460 توضيح المسائل ذکر شده است.
سوال 659 :
زني، دختري نَسَبي داشته و سپس آن زن ازدواج مجدّد مي‌کند و در زماني که نزد شوهر دوّم بسر مي‌بَرَد پسر بچه‌اي به او مي‌دهند که شير به او دهد، حال بعد از انتشار حرمة رضاعي، آيا اين پسر با دختر نسبي اين زن که از شوهر قبلي داشته محرم است؟
جواب :
بلي محرم مي‌شود.
سوال 660 :
زني به بچّه‌اي به طور کامل شير داده به طوريکه آن زن، مادر رضاعي طفل محسوب مي‌شود، آيا فرزندان اين زن نسبت به برادر و خواهر طفلِ رضيع هستند يا خير؟
جواب :
خير، محرم نيستند.
نشوز
سوال 661 :
دختري پس از عقد رسمي و آشنائي با روحيات شوهر حاضر به عروسي و رفتن به خانه همسر نشده و از دادگاه تقاضاي طلاق مي‌کند. در اين خلال او را از خيابان به عنف ربوده و به محلي مخفي برده مي‌شود پس از تفحص معلوم مي‌شود که رباينده همسر وي بوده و براي اجبار وي به تمکين و تشکيل زندگي مشترک دست به چنين کاري زده است. آيا در ايام عقد بستگي، نشوز زن صدق مي‌کند؟
جواب :
در فرض سوال نشوز صدق مي‌کند.
سوال 662 :
آيا پرداخت نفقه زوجه‌اي که در عقد بستگي تمکين تامّ نمي‌کند بر زوج لازم است؟
جواب :
در فرض مذکور پرداخت نفقه بر زوجه واجب نيست.
فرزند نامشروع
سوال 663 :
احتراماً به عرض مي‌رساند که بچه‌ايي که از طريق زنا بوجود آمده است نسبت به عمّه خود چه حکمي دارد؟
جواب :
در فرض سوال آن بچه و عمه‌اش از يکديگر ارث نمي‌برند و ازدواج آنها با يکديگر حرام است همانطور که محرم يکديگر نيز نمي‌باشند.