مصرف خمس

مصرف خمس

سوال 561 :

هرگاه مالى را به سيّد غنى بدهند و معلوم نباشد که از سهم سادات است يا غير آن، آيا سيّد غنى مى تواند بدون تفحّص آن را بگيرد و مصرف کند؟

جواب :

احتياط آن است که تحقيق کند، اگر سهم سادات است نپذيرد.

سوال 562 :

آيا مى توان تمام يا قسمتى از سهم مبارک امام(عليه السلام) را به صندوق خيريّه، که براى کمک به مستمندان و ايتام تأسيس شده است، پرداخت نمود؟

سوال 563 :

آيا مى توان به خانواده شخص نيازمند غير سيّدى که سيّد است و خرج او اداره نمى شود، خمس داد، تا خرج زندگى مشترک کند؟ يعنى خرج شوهر و فرزندانش نمايد.

جواب :

اشکالى ندارد.

سوال 564 :

آيا کتب معتبره انساب و نيز مشجّرات و نسب نامه هايى که در خانواده هاى سادات موجود است و نوعاً به تأييد علما رسيده، در تأييد سيادت کافى است؟

جواب :

مشجّرات و نسب نامه هايى که به تأييد علماى معروف رسيده باشد، براى اثبات سيادت کافى است.

سوال 565 :

آيا ظنّ و اطمينان حاصل از طرق شرعيّه، براى اثبات سيادت کافى است (با توجّه به اين که غير از امارات ظنّيّه وسيله ديگرى جهت حصول قطع به موضوع مذکور نداريم)؟

جواب :

ظنون قويّه و اطمينان کفايت مى کند، و از همه بهتر شهرت به سيادت در محل تولّد و زندگى است.

سوال 566 :

آيا شهرت کم، در حدّ ظنّ و اطمينان، براى اثبات سيادت کافى است؟ با توجّه به اين که شجره نامه در اختيار نيست، آيا وظيفه داريم که شجره نامه را پيدا کنيم؟

جواب :

پيدا کردن شجره نامه لازم نيست; و اگر شهرت قابل ملاحظه اى در محل وجود داشته باشد، کفايت مى کند.

سوال 567 :

رؤياهاى صادقه در حدّ اطمينان يا ظن، مربوط به سيادت، و نيز ارتکازاتى که کثيرى از مؤمنين بدون سابقه ذهنى يا آشنايى قبلى برايشان حاصل شده، آيا نقشى در اثبات سيادت اشخاص دارد؟

جواب :

اين گونه امور براى اثبات سيادت کفايت نمى کند.

سوال 568 :

اگر مسجد يا حسينيّه يا مدرسه اى، احتياج شديدى به کمک داشته باشد، بطورى که اگر حاصل نشود، به احتمال قوى تعطيل خواهد شد، از طرفى تحصيل اجازه مصرف وجوه شرعيّه، از مجتهد و مرجع تقليد خيلى مشکل باشد، يا بعد از مدّت طولانى حاصل شود، آيا در اين حالت اجازه مصرف وجوه شرعيّه يکى از مجتهدين جامع الشّرايط، براى مقلّدين ديگر مراجع تقليد، کفايت مى کند؟

جواب :

ما به شما اجازه مى دهيم که در اين گونه موارد، که ضرورتى ايجاب مى کند، به علماى معروف محل مراجعه کنيد و با رعايت دقّت و احتياط طبق نظر آنان عمل نماييد.

سوال 569 :

اين جانب از نسل ميرشاه وردى خان عبّاسى، آخرين اتابک در چهارصد سال پيش، هستم. بنا به نقل منابع تاريخى، وى خود را از فرزندان حضرت عبّاس بن علىّ بن ابى طالب(عليهما السلام) مى دانسته و شجره نامه اى دالّ بر اين مدّعا نيز در دست است.

از سوى ديگر به شهادت پيرمردان و معتمدين فاميل و غير آنها از طوايف ديگر، نياکان و اجداد ما هم به نشانه سيادت شالِ سبز به کمر مى بسته اند. مسائلى چون يائسگى زنان در 60 سالگى و مشاهده در عالم رؤيا و امثال آن، نيز مؤيّد مطلب است; لکن برخى از طوايف ديگر ـ البتّه بدون مدرک ـ مى گويند: «خاندان ميرشاهوردى از نسل عبّاس بن عبدالمطّلب هستند» يعنى آنها هم انتساب به هاشم بن عبدمناف را قبول دارند ولى نه از طريق عبّاس بن علىّ بن ابيطالب(عليهما السلام). با اين اوصاف مستدعى است بفرماييد: آيا شرعاً آثار سيادت مترتّب مى شود؟

جواب :

چنانچه آنها در محل خودشان مشهور به سيادت باشند، خواه از نسل عبّاس بن عبدالمطّلب، يا عبّاس بن على(عليهما السلام)، آثار سيادت و انتساب به هاشم را خواهند داشت.

سوال 570 :

چرا وقتى پدر خانواده سيّد است، نام سيّد روى فرزند باقى مى ماند، ولى اگر مادر سيّد باشد، چنين نمى شود؟

جواب :

معمولاً نَسَب انسان در عرف از طريق پدر منشعب مى شود، به همين جهت هميشه فاميل کودکان، مطابق فاميل پدر ثبت مى شود، و در اسلام نسب خانواده از طريق پدر است; هرچند سيادت مادر نيز سبب احترام فرزند است