پيوند اعضا
سوال 1739 :
گرفتن اعضا از کسانى که به دلايلى غير از قصاص محکوم به اعدام مى شوند، با اجازه و رضايت خود متّهم، در بيمارستان و اطاق عمل براى پيوند به افراد مسلمان نيازمند و نجات جان آنان، چه حکمى دارد؟ به عبارت ديگر در مواردى که شرع مقدّس و قانون نوع اعدام رامشخّص ننموده، اعضايى از آنها برداشته شود به شکلى که با اين کار (برداشتن عضو مثل قلب، ريه، کبد و مانند آن) متّهم فوت خواهد کرد، که اين کار نوعى اعدام تلقى خواهد شد، آيا اين کار جايز است؟
جواب :
دليلى بر جواز اين نوع اعدام نيست.
سوال 1740 :
اگر بگوييم که افراد مى توانند وصيّت نمايند که جسدشان يا قطعاتى از اعضاى بدن آنها، براى نجات جان بيماران نيازمند و يا بالا بردن دانش پزشکى دانشجويان و اساتيد در اختيار قرار گيرد، آيا مى توان در قبال آن پولى تعيين نمود تا در مصرفى که در وصيّتنامه آمده صرف شود؟
جواب :
اشکالى ندارد.
سوال 1741 :
در مواردى که عضو پيوندى براى نجات جان مسلمانى ضرورى باشد و يا عدم استفاده از آن سلامت مسلمان ديگرى را به خطر اندازد، آيا کسب اجازه جهت برداشت آن از اولياى ميّت يا از خود ميّت در حال حيات لازم است؟
جواب :
الزامى نيست; ولى بهتر است کسب اجازه شود.
سوال 1742 :
آيا در مورد اعضاى پيوندى که بر روى آن عمليّات آماده سازى انجام مى گيرد، دريافت هزينه آماده سازى آن از بيمار، جايز است؟
جواب :
اشکالى ندارد.
سوال 1743 :
خريد و فروش موادّى که از اعضاى پيوندى انسان استخراج مى گردد نظير پروتئين، فاکتور تحريک کننده استخوان سازى و نظاير آن چه حکمى دارد؟
جواب :
جايز است; هرچند بهتر است پول را در مقابل اعمالى که روى آن مواد انجام مى دهند، بگيرند.
سوال 1744 :
آيا استفاده از اعضاى پيوندى تهيّه شده در کشور ما، براى مسلمانان ديگر کشورهاى اسلامى جايز است؟
جواب :
اشکالى ندارد.
سوال 1745 :
در صورتى که در اثر وقوع بيمارى لاعلاج و پيشرونده از نظر پزشکان مرگ حتمى قريب الوقوع باشد، آيا مى توان از اعضاى بدن بيمار نظير قلب، کليه و کبد براى پيوند به بيماران و نجات جان آنان استفاده کرد؟
جواب :
جايز نيست; مگر در مورد مرگ مغزى که بطور قطع قابل بازگشت نيست.
سوال 1746 :
با توجّه به قوانين اسلامى در رابطه با اصالت روح، آيا پيوند مغزى در جمجمه انسان ديگرى امکان دارد؟ به عبارت ديگر آيا جسم پيوند زده شده با مغز پيوندى، هويّت شخصيّتى خود را از دست داده و روح شخص پيوند خورده به شخص پيوند زده شده انتقال مى يابد؟
جواب :
در حال حاضر اين مسأله به عنوان يک فرضيّه مطرح است; ولى عملاً کارى انجام نگرفته است تا بتوان درباره آن بحث کرد; اگر چنين امرى انجام گيرد، بايد ديد فرد مزبور با مغز جديد، شخصيّت فرد اوّل را نشان مى دهد يا دوّم را و يا شخص ثالثى خواهد شد، تا احکام آنها تبيين گردد.
سوال 1747 :
آيا بر پزشکى که قادر بر پيوند اعضاى مختلف مى باشد واجب است با اين کار جان انسانى را نجات دهد؟
جواب :
در صورتى که بتواند او را از مرگ نجات دهد، واجب است.
سوال 1748 :
امروزه علم پزشکى بسيار پيشرفت نموده است و پزشکان مى توانند بعضى از اعضاى فردى را که بطور طبيعى فوت کرده، و حتّى ضربان قلب او نيز از کار افتاده، به بيمارانى که در خطر مرگ هستند و يا زندگانى پرمشقّت و رنج آورى دارند پيوند زنند (مانند کليه، استخوان، کبد، چشم و...) آيا اين عمل جايز است؟
جواب :
در فرض مسأله اشکالى ندارد.
سوال 1749 :
در مورد محکومين به اعدام يا حبسهاى طولانى، آيا قاضى يا حاکم شرع مى تواند به لحاظ مصلحت، تخفيف کيفر محکوم را موکول به اهداى عضوى براى نجات مسلمانى از بيمارى يا مرگ نمايد؟
جواب :
هرگاه محکوم راضى به اين امر باشد و ضرر مهمّى براى او نداشته باشد، جايز است; ولى هرگاه انعکاس خارجى اين امر، نامطلوب و دستاويزى براى دشمنان اسلام گردد بايد از آن پرهيز کرد