نماز قضا
سوال 293 :
کسى که دو يا سه روز بى‌هوش بوده است، آيا نمازهايى که در اين مدت نخوانده، قضا دارد يا خير؟
جواب :
نمازهايى که در تمام مدت وقت آنها بى هوش بوده، قضا ندارد.
سوال 294 :
اين که قضاى نمازهاى واجبى که در زمان حيض خوانده نشده، واجب نيست، آيا مربوط به نمازهاى واجب روزانه است يا هر نماز واجب ديگرى را نيز شامل مى‌شود؟
جواب :
اختصاص به نمازهاى يوميه دارد و در نمازهاى واجب ديگر، احتياط در قضا کردن آنهاست.
سوال 295 :
مى‌دانيم که قضاى نمازهاى خوانده نشده زن حائض واجب نيست. آيا اين عدم وجوب، به معناى عدم مشروعيت است يا تنها به معنى عدم وجوب است که اگر بخواهد قضاى اين نمازها را بخواند، مانعى نداشته باشد؟
جواب :
قضاى نمازها براى حائض و نفساء مشروع نيست؛ چون از آن نهى شده است.
سوال 296 :
شخصى يقين دارد که نماز قضا دارد؛ ولى نمى‌داند که نماز قضاى ظهر و عصر است يا مغرب و عشا. تکليف او چيست؟
جواب :
اگر يک نماز چهار رکعتى به نيّت قضاى ظهر و يک نماز سه رکعتى به نيّت قضاى مغرب و بعد يک نماز چهار رکعتى به قصد «ما فى الذمّه» (اعمّ از عصر و عشا) بخواند، کافى است و در جهر (بلند خواندن) و اخفات (آهسته خواندن) اين نماز چهار رکعتى مخيّر است.
سوال 297 :
کسى که بعد از اذان ظهر و قبل از اذان مغرب، به مسافرت رفته يا از مسافرت به وطن برگشته و نماز ظهر و عصر او در اين روز قضا شده، وظيفه او در
(239)
خواندن نماز قضاى ظهر و عصر، نماز دو رکعتى است يا چهار رکعتى؟
جواب :
آنچه که در آخر وقت واجب بوده، آن را بايد قضا نمايد؛ يعنى اگر در آخر وقت نماز ظهر و عصر مسافر بوده و نمازش فوت شده، بايد به صورت شکسته قضا کند و اگر در آخر وقت نماز ظهر و عصر، در وطن بوده و نمازش فوت شده، بايد به صورت تمام، قضاى آن را به جا آورد، اگر چه احتياط در جمع بين شکسته و تمام است.
سوال 298 :
آيا رعايت ترتيب، در خواندن نمازهاى قضا لازم است يا خير؟ مثلاً اگر اول، تمام نمازهاى صبح و بعد تمام نمازهاى ظهر و بعد تمام نمازهاى عصر را که قضا شده، بخواند و يا اين نوع ترتيب را هم رعايت نکند، نمازهاى خوانده شده، صحيح است يا خير؟
جواب :
در قضا ترتيب شرط نيست، مگر در موردى که ترتيب در ادا شرط باشد (مثل نماز ظهر و عصر يا مغرب و عشا از يک روز که عصر و عشاى يک روز بايد بعدازظهر و مغرب همان روز خوانده شود)؛ ولى اگر ترتيب نمازهاى قضا شده را بداند، بهتر است به همان ترتيب، قضاى آنها را به جا آورد.
سوال 299 :
کسى که وظيفه‌اش تيمّم بدل از وضو يا غسل است، آيا مى‌تواند نمازهاى قضاى خود را هم با تيمّم بخواند؟
جواب :
ظاهر اين است که خواندن نماز قضا با تيمّم (براى غير ضيق وقت) صحيح است و اشکال ندارد، مگر اين که علم يا ظن به زوال عذر در زمان نزديک داشته باشد.
سوال 300 :
کارهاى مستحبّى که زمان مخصوصى براى آنها تعيين شده است (مثل بعضى از نمازها و غسل‌هاى مستحبّى)، چنانچه وقت آنها گذشت و موفّق به انجام دادن آنها نشديم، آيا مى‌توانيم قضاى آنها را انجام دهيم يا خير؟
جواب :
به جا آوردن قضاى آنها به قصد ورود، احتياج به دليل شرعى خاص
(240)
دارد؛ ولى به قصد رجا و مطلوبيت اشکال ندارد.