طلا، جواهر و زينت آلات
سوال 160 :
با پولم مقدارى سکه طلا خريده‌ام تا پس اندازى برايم باشد و با کاهش ارزش پول، قدرت خريدم پايين نيايد. آيا در سر سال خمسى بابت اين سکه‌ها بايد خمس بپردازم يا لازم نيست؟
جواب :
اگر سکه‌ها را با پولى که خمس به آن تعلّق گرفته، خريده‌ايد، بايد خمس بدهيد و اگر با پول خمس داده و يا پولى که خمس به آن تعلّق نمى‌گيرد،
(403)
خريده‌ايد، خمس آن واجب نيست و در هر دو صورت، چنانچه قبل از گذشت سال، سکه‌ها را به قيمت بالاتر بفروشيد و افزايش قيمت سکه‌ها واقعى باشد (نه بر اثر تورّم و کاهش ارزش پول) و سود به دست آمده را در مؤونه سال مصرف نکنيد، در سر سال بايد خمس سود آن را هم بدهيد.
سوال 161 :
زنى طلاى مشمول خمس دارد و درآمدى هم ندارد. آيا پرداخت خمس برعهده شوهر اوست؟
جواب :
وجوب خمس بر عهده زن است و چنانچه در پرداخت خمس مشکلى دارد، مى‌تواند با مراجعه حضورى مشکل خود را مطرح و حل نمايد.
سوال 162 :
آيا به سکه طلايى که براى زينت استعمال مى‌شود، خمس تعلّق مى‌گيرد؟ اگر براى زينت کردن نباشد، چه طور؟
جواب :
اگر براى زينت استفاده کند و استعمال آن در شأن او باشد، خمس ندارد، وگرنه بايد خمس آن را بپردازد.
سوال 163 :
خانمى مقدارى طلا و زيور آلات خريدارى کرده و از آن استفاده کرده و بعد از چند سال آنها را فروخته است. آيا به محض فروش، بايد خمس آنها را بپردازد؟
جواب :
خير؛ اگر پول آن را در مؤونه مصرف نکند و از مخارج سالش زياد بيايد، بايد خمس آن را بپردازد.
سوال 164 :
جواهر آلاتى که شوهر براى همسرش تهيه مى‌کند، خمس دارد يا نه؟
جواب :
اگر خريد آن جواهرات در شأن آنهاست و زن نيز براى زينت از آنها استفاده مى‌کند، خمس آن واجب نيست، مگر آن که با پولى خريدارى شده باشد که خمس به آن تعلّق گرفته و پس از گذشت سال، خمس آن پرداخت نشده باشد و اگر جواهرات براى ذخيره کردن خريدارى شده باشد، نه براى زينت کردن، خمس به آن تعلّق مى‌گيرد.
(404)
سوال 165 :
اگر شخصى براى همسرش از درآمد سال، طلا و جواهرات بخرد و آن جواهرات در شأن آنها باشد و دو سال بعد جواهرات را بفروشد و مجددا بخواهد جواهرات ديگرى خريدارى نمايد، آيا بايد خمس جواهراتى را که فروخته است، پرداخت نمايد؟
جواب :
اگر تا قبل از رسيدن سال خمسى جديد، جواهرات ديگرى خريدارى کند، خمس ندارد.
سوال 166 :
همسرم مقدارى طلا دارد. گاهى به مناسبتى به طلافروشى مراجعه مى‌نماييم و آنهارا با طلاى نو معاوضه مى‌کنيم. لطفا حکم شرعى آن را بيان نماييد.
جواب :
معامله طلا با طلا شرايط خاصّى دارد؛ ولى آن طور که معمول و رايج است که طلاى قبلى را با پول مى‌خرند و طلاى بعدى را به پول مى‌فروشند، اشکال ندارد و چنانچه طلاهاى مورد استفاده زن به عنوان زينت قرار مى‌گيرد، متعلّق خمس نيست، مگر اين که از اول از پول متعلّق خمس تهيه شده باشد و خمس آن را نداده باشند.
سوال 167 :
آيا سکه‌هاى بهار آزادى مشمول زکات مى‌گردد؟ و آيا پس از پرداخت زکات، پرداخت خمس نيز واجب است؟
جواب :
سکه‌هاى مذکور زکات ندارند؛ ولى اگر پس انداز شوند و در مؤونه مصرف نشوند، خمس به آنها تعلّق مى‌گيرد.