شرکت
احکام شرکت
سوال :
اگر انسان مشترکاً با شخصى لباسى را بخرد و آن شخص بگويد من راضى نيستم، با آن مى شود نماز خواند يا خير؟
جواب :
نماز با لباس مذکور جايز نيست مگر با اذن شريک.
سوال :
اينجانب بيست و پنج سال قبل خانه اى مسکونى به مساحت تقريبى صد و هفتاد متر مربع داراى دو اتاق و يک آشپزخانه بدون هيچ گونه امکانات ديگر شراکتاً به طور مساوى با زيد خريدارى کرده و از آن تاريخ تاکنون بدون هيچ گونه صحبت و يا قرار داد خاصى در اختيار اينجانب بوده است و در خلال اين مدت اين حقير با سرمايه شخصى خود مبادرت به تجديد بنا و احداث ساختمان جديد و ساير امکانات رفاهى از قبيل لوله کشى آب، گاز، برق، تلفن و غيره نموده و در اين خصوص نيز نامبرده نه مخالفتى با اين کار داشته و نه پولى بابت احداث ساختمان جديد و ساير امکانات آن پرداخته است و اکنون پس از گذشت بيست و پنج سال اظهار مى دارد که در تمام ساختمان شريک مى باشد، مستدعى است در اين خصوص حکم شرعى را بيان نمائيد.
جواب :
در مورد سوال چنانچه تجديد بناء و ايجاد امکانات رفاهى با سرمايه شخصى خود شما بوده ديگرى در آن بناء و امکانات رفاهى شريک نيست.
سوال :
شخصى کالاى مواد اوليه مانند (نخ و پارچه) را نقد، با شرکت ديگران به قيمت نقدى خريدارى مى کند سپس کالاى خريدارى شده را خودش به مدت با قيمت زيادترى برمى دارد نخ و پارچه را براى خودش تکميل نموده به فروش مى رساند سوال بنده اين است تفاوتى که به صاحب پول بابت مدت کالاى خريدارى شده که خودش برمى دارد مى دهد چه صورتى دارد اين معادله صحيح است يا خداى نخواسته اشکال شرعى دارد؟ (ضمناً پوشيده نباشد صاحب پول يا شريک کالاى مذکور را روشن نکرده و نمى کند فقط با اعتمادى که نسبت به ايشان دارد معامله صورت مى گيرد).
جواب :
در صحت خريد و فروش شرط است مالى که مورد معامله واقع مى شود مجهول نباشد و بوصف و ديگر خصوصيات لازم معلوم و معين باشد لذا با فرض تعيين و مشخص بودن مورد معامله شريکى که تمام آنرا براى خود برمى دارد اگر از طرف سائر شرکاء وکالت در فروش سهام آنها بخودش به مبلغ معين يا هر مبلغى که خواست داشته باشد مسأله صحيح است و اضافه قيمتش که به شريک مى پردازد مانعى ندارد. والله العالم.
سوال :
چند نفر برادر در زمان پدرشان و بعد از فوت ايشان زندگى داشته و باهم کار کرده اند و يکى را بعنوان امين و بزرگ قرار داده اند ولى ايشان خيانت کرده و قسمتى از املاک و دارائى که خريده اند بنام خود کرده آيا اين چهار برادر شريک هستند ويا اينکه فقط مخصوص صاحب سند است؟
جواب :
در مورد سوال، چنانچه املاک مذکوره براى چهار برادر خريدارى شده ولى يکى از آنها در مقام نوشتن قباله ملک را باسم خود ثبت کرده اين ثبت کردن شرعاً اثرى ندارد و ملک متعلّق بهمه چهار برادر است ولى اگر امين و بزرگ ملک را براى خودش خريده و در اين صورت اگر معامله عين به عين بوده نسبت به سهم برادران معامله فضولى است در صورت اجازه معامله از طرف آنها ملک خريدارى شده متعلق به همه برادران است و در صورت عدم اجازه آنها معامله نسبت به سهم آنها باطل است و اگر نسبت به ثمن معامله ذمّه اى بوده ملک متعلق به خريدار است و ديگران در آن حقى ندارند و در نزاع موضوعى مرافعه شرعيه لازم است.
سوال :
اينجانب ساکن يکى از روستاهاى استان مرکزى مدت زيادى با پدرم مشترک زندگى مى کردم و اموال از منقول و غير منقول با هم تهيه کرديم و شايد بتوان گفت که بنده در جمع آورى مال نقش بيشترى داشتم حال پدرم مى گويد شما از اين اموال حقى نداريد چون هرچه فرزند مال داشته باشد مال پدر است خواهشمند است حکم شرعى را بيان فرمائيد که آيا بنده حقى دارم يا نه؟
جواب :
بطور کلى ملک فرزند متعلق به پدر نيست بلکه متعلق به خود فرزند است و چنانچه تحصيل اموال منقول و غير منقول در گذشته معلوم نباشد که بچه نحو بوده آيا براى پدر بوده يا براى خودش و يا هر دو قسم بوده اگر کار را با مصالحه تمام کنند موافق با احتياط است بلى اگر نزاع موضوعى در بين باشد محتاج به مرافعه شرعيه است. والله العالم.
سوال :
پدرم سرمايه مغازه اش را در اختيار من و برادرم گذاشته تا سود حاصل از آن مال ما باشد مدت سه سال با هم کار کرديم و سود را هم ضميمه سرمايه نموديم پس از بررسى اموال معلوم شد که مقدارى از سود را برادرم بدون رضايتم برداشته و بقيه سود با اصل سرمايه در اختيار پدرم مى باشد و حقم را نمى دهند آيا مى توانم بدون رضايت پدرم حقم را تدريجاً از سرمايه اى که سود در آن است بردارم يا نه و اگر راه ديگرى هست راهنمايى فرماييد.
جواب :
در فرض سوال تمليک سود قبل از حصول آن از جانب پدر به شما و برادرتان صورت شرعى نداشته و اگر معاملات به عين سرمايه دکان و سود آن انجام مى شده تمام آن ملک پدر شماست به هر نحوى که روى آن عمل کند مختار است فقط شما اجرة المثل عمل خودتان را اگر بيشتر از سودى که به شما در آن معامله مى رسيده نباشد طلبکاريد و مى توانيد آن را با مراجعه به حاکم شرع جامع الشرايط و اذن او از سرمايه و سود موجود تقاصاً برداشت کنيد، و اگر معاملات را براى خودتان و به اثمان کلى خريدارى مى کرديد آنچه را به ذمه خريده ايد ملک شما شده و معاملاتى که روى آن شده همه به خود شما و برادرتان مربوط مى شود هرچند ثمن آنها را بعداً از سرمايه دکان داده باشيد به هر حال چون در اين صورت مسئله تفاصيلى پيدا مى کند و تفکيک معاملات واقع شده از يکديگر محتاج به محاسبات دقيق است بهتر اين است که با پدر و برادرتان در اين جريان تراضى نموده و به مصالحه و سازش رفع اختلاف نماييد. والله العالم
سوال :
جمعى از مردم به شرکت يک حلقه چاه عميق جهت شرب زراعت خود حفر نموده اند که اين چاه هم با موتور وهم با برق کار ميکند عده اى از شرکاء هر رشن آب مالکى خود را هرچند ساعت که باشد استفاده ميکنند وعده ديگر همه رشن ها احتياج به گرفتن سهم آب خود ندارند وآبى نميگيرند ولى کارکرد موتورهم هزينه مصرف برق وهم هزينه کار کرد موتور وفرسودگى موتور را نسبت به سهم خود پرداخت مينمايند آيا آن عده که از آب موتور هميشه وهمه رشن ها استفاده نمى کنند چنانچه موتور مرقوم احتياج به تعمير ويا هزينه مصرف برق داشته باشد بايستى با آن عده که همه رشن ها از کارکرد موتور استفاده ميکنند هزينه پرداخت نمايند يا خير وآيا آن عده که همه رشن ها به مالکيت خود را از موتور مذکور استفاده مينمايند رضايت بقيه که همه رشن ها از آب موتور استفاده نمى کنند را احتياج داردوياخير؟
جواب :
در فرض سوال، هزينه برق وتعمير بايد به نسبت مقدار استفاده از آب پرداخت شود، وتصرّف در مال مشترک بايد با رضايت شرکاء باشد ولى چنانچه از اوّل رشن بندى، قرار همه شرکاء بر اين بوده که هر کس به نسبت سهم خود حق استفاده ازموتور را دارد، چه بقيّه شرکاء از موتور استفاده کنند وچه نکنند مادام که از رضايتى که داده اند عدول نکرده اند تجديد رضايت لازم نيست.
سوال :
آيا در امور مربوط به شرکت هاى سهامى عام (با تعداد شرکاء و سهامداران زياد) و غير دولتى رأى اکثريت و بالاى 50 درصد آن گونه که در مديريت و اداره اين شرکت ها نافذ است در امور مرتبط با مالکيت نظير هبه، پاداش و دخل و تصرف در اموال نيز نافذ بوده و يا صرفاً در محدوده و حيطه اموال و حق السهم شرکاء و سهامدارانى که نسبت به انجام چنين امورى اعلام رضايت نمايند عملى مى باشد؟
جواب :
در مورد سوال رأى شرکاء در امور مربوط به مالکيت فقط در محدوده حق السهم خود معتبر است.
سوال :
آيا استفاده از اموال نظير خودروها و منازل سازمانى که عملاً متعلق به کليه سهامداران بوده و رضايت تمامى آنان محل ترديد است، مجاز مى باشد؟
جواب :
در صورت شک در رضايت تمام و يا بعض شرکاء تصرّف جايز نيست. والله العالم
سوال :
در صورت علم و اطلاع از نارضايتى تعدادى از شرکاء و يا سهامداران چه حکمى دارد؟
جواب :
تصرّف جايز نيست. والله العالم
سوال :
کارخانه برنجکوبى بين چند وارث بايد تقسيم بشود يکى از شرکاء مى گويد يا سهميه مرا بخريد يا بفروشيد يکى از شرکاء ميگويد نه ميفروشم و نه ميخرم درب کارخانه را مى بندم تکليف ساير شرکاء و ساير وراث چيست؟ (اگر کارخانه بسته شود ضرر زيادى به اين شرکاءوارد مى زند و عده زيادى شالى در کارخانه گذاشت اند که تبديل به برنج نمايند).
جواب :
تصرّف هر يک از شرکاء در کارخانه بايد به رضايت سائر شرکاء باشد و بايد با هم در اداره کارخانه توافق کند و اگر يک نفر يا بيشتر از شرکاء از توافق خود دارى کند با مراجعه به دادگاه شرعى دادگاه حکم لازم را براى جلوگيرى از تعطيل کارخانه و ورود ضرر بشرکاء صادر مى کند، و شريکى را که از توافق خود دارى کرده ملزم به قبول مى نمايد و اگر جلوگيرى از بسته شدن کارخانه متوقف بر فروش آن به شريک ممتنع يا خريد سهم او باشد در اين مورد نيز تصميم عادلانه گرفته مى شود، لازم بياد آورى است شريکى که بدون اذن و وکالت از طرف سائر شرکاء مخارجى براى کار خانه نموده حق مطالبه آن را از آنها ندارد.
سوال :
کارخانه برنجکوبى چند وارث و چند شريک دارد شوهر يکى از وراث که حقى در کارخانه دارد بدون اجازه شرکاء کارخانه را تعمير و لوازم خريده چند سال بهره بردارى مى کند از درآمدش مخارج خود را بر ميدارد و منافع را بين شرکاء تقسيم مى کند اکنون اختلاف پيدا کرده اند ميگويد چون بدون اجازه اين عمل را انجام دادم بايد مصالحى خود را بردارم آيا حقى دارد که مصالح که خريده بعد از چند سال ببرد يا نه ثانياً چنانچه حق برداشتن داشته باشد، ضررى که به اصل کارخانه وارد مى آيد مربوط به اين شخص هست يا نه؟
جواب :
در فرض سوال، کسيکه بدون اجازه شرکاء کارخانه را تعمير کرده مخارجى را که بعنوان انجام بعض کارها مانند نصب ادوات و يانظائر آن متحمل شده نميتواند مطالبه کند ولى اعيان مصالحى که بکار رفته متعلق به او است و ميتواند بردارد هر چند سالها بر آن گذشته باشد مگر اينکه صريحاً اعلام کرده باشد که اين مصالح را به شرکاء بخشيده ام بلى اگر برداشتن مصالح، مستلزم تخريب باشد بايد خرابيها را از مال خود جبران نمايد و اگر مخارجى را که براى تعمير و خريد لوازم مى کرده از عوائد کارخانه بوده نسبت بسهم شرکاء ضامن است و اگر صورت عمل آنها در اين چند سال بنحوى بوده که عرفاً شخصى که شوهر يکى از شرکاء است به عنوان وکالت عمل مينموده و مصالح را از عوائد کارخانه خريدارى ميکرده مصالح متعلّق به همه شرکاء است و به هر صورت در هر يک از اين مسائل چون نزاع موضوعى در بين است بايد مراجعه به دادگاه شرعى شود.
سوال :
6 ماه قبل تعدادى از فرهنگيان تصميم مى گيرند که يک مدرسه غير انتفاعى تأسيس کنند و با يکى از فرهنگيان که مجوّز تأسيس مدرسه دارد مشارکت مى نمايند و در مدت 4 سال با تلاش زياد مدرسه را سر و سامانى مى دهند سپس بين آنها اختلاف افتاده و چون مدرسه قانوناً بنام يک نفر است در اختيار همان يک نفر قرار مى گيرد و بقيه بالاجبار دستشان از مدرسه کوتاه مى شود و ساير اعضا اگر چه پس از چند ماه و تعدادى پس از يک سال سهم خود از ميز و صندلى و سرمايه موجود در حساب بانکى را گرفتند ولى هنوز مدعى هستند که زحمات آنها در اين مدت بى نتيجه مانده. اينجانب پس از گذشت يک سال از جدايى آنها با صاحب امتياز فوق مشارکت نموده ام. حال با توجه به اينکه اعضاى قبلى مدعى هستند که رضايتشان جلب نشده خواهشمندم اينجانب را راهنمايى فرمائيد که آيا مى توانيم به مشارکت با گروه جديد ادامه دهم يا خير؟
جواب :
در فرض سوال چنانچه شرکاء سهم خود را از همه اعيان گرفته اند تصرف در آن اعيان براى صاحب امتياز و شريک بعدى مانعى ندارد و ادّعاى حق شرکاء سابق نسبت به افزايش اعتبار مدرسه و امثال ذلک بجهت تلاش آنها در مدرسه، با توجه به اينکه مى دانسته اند امتياز بنام ديگرى است شرعاً اعتبارى ندارد. واللّه العالم.