متفرقات
سوال :
وقتى از زنده ماندن مريضى نااميد شده ايم آيا بايد به مداواى او ادامه بدهيم يا نه؟
جواب :
اگر در تأخير مرگ او مؤثر باشد بايد ادامه داد.
سوال :
اگر شخصى بدون اجازه حکومت اسلامى در يک کشور مسيحى کار کند حکمش چيست؟
جواب :
جايز است.
سوال :
پيدا کردن پول يا چيز ديگرى مثلا در خيابان در مملکت هاى غير اسلامى در حالى که صاحب انرا نمى شناسيم چه حکمى دارد؟
جواب :
مى توانيد براى خود برداريد .
سوال :
آيا قيافه و شکل ظاهرى ميتواند در يک زندگى همه چيز باشد؟ يا اينکه فردى معمولى با اخلاق خوب بهتر است؟ البته معلومه شخص دومى بهتر است ولى مى خواستم بدانم؟
جواب :
اول دين و اخلاق و سپس امور ديگر مهم است .
سوال :
با اسماء متبرکه چه کنيم ؟
جواب :
مى توانيد در آب روان بريزيد و يا در باغچه و امثال آن دفن کنيد .
سوال :
براى جلوگيرى از شهوت چه بايد کرد ؟
جواب :
از مواردى که موجب تهيج جنسى مى شود دورى کنيد روزه و ورزش براى تحت کنترل در اوردن شهوت مفيد است .
سوال :
در صورتيکه عملى واجب يا مستحب باشد و عمل به آن باعث استهزاء مردم و اشتهار ميان مردم شود ،انجام آن عمل چه حکمى دارد ؟
جواب :
اگر واجب است بايد انرا انجام داد مگر اينکه حرج شديد باشد و اگر مستحب است در فعل و ترک آن آزاد است .
سوال :
مبلغى پول دارم که جهت کسب و کار از آن استفاده مى کنم اين پول در حساب جارى من بود . يکى از بانکهاى جديد التاسيس اعلام کرد که براى مشتريانش دو حساب باز مى کند يک حساب پس انداز و يک حساب جارى و مشترى مى تواند پول خود را در حساب پس انداز خود گذاشته و از حساب جاريش چک صادر کند زمانيکه چک به بانک رفت کارمند بانک به طور خودکار از حساب پس انداز پول را برداشته و به حساب جارى منتقل کرده و چک را پاس مى کند . مزيت چنين کارى براى مشتريان اينست که بانک به مدت زمانيکه پول در حساب پس انداز مى ماند سود پرداخت مى کند . سوال بنده اينست که آيا سودى که بانک به پول مشتريانش پرداخت مى کند از نظر شرعى درست است يا خير ؟ و اگر اين سودهايى که بانکها به پس اندازها پرداخت مى کنند اشکال دارد براى نگهدارى پول چه بايد بکنم ؟
جواب :
اگر بانک مربوط به مردم باشد تصرف در آن سودها با توجه به رضايت صاحبانش جايز است گرچه شرط سود دادن حرام است و اگر دولتى يا مشترک بين دولت و مردم باشد حضرت آيت الله اجازه گرفتن سود را مى دهند به شرط اينکه نصف انرا به فقير متدين بدهيد .
سوال :
شوهر من موقع عقد با کارم که معلمى است موافق بود ولى الان مى گويد راضى نيستم که سر کار بروى تکليف من چيست ؟
جواب :
در اين فرض نمى تواند شما را منع کند .
سوال :
آيا نوشتن نام الله به صورت الف سه نقطه حکم لفظ جلاله الله را دارد يا خير و آيا دست ماليدن به آن بدون وضو همان حکم لفظ الله را دارد ؟ آيا بهتر نيست از همان لفظ الله استفاده شود ؟
جواب :
حکم لفظ جلاله را ندارد .
سوال :
آيا کسى که خدا را قبول دارد ولى بعضى از احکام را انجام ندهد دچار گناه شده ؟ اگر نه تا چه حد ؟
جواب :
ترک واجب و انجام حرام گناه است .
سوال :
حکم سجده مقابل قبور معصومين (ع) چيست ؟
جواب :
اگر براى آنها باشد جايز نيست .
سوال :
شأن و کفاف يعنى چه؟ و اينکه مي گويند به حد کفاف مي توان از بيت المال برداشت صحت دارد؟
جواب :
شأن يعنى آنچه از نظر عرفى مناسب انسان است و کفاف يعنى آنچه براى انسان کافى است و آنچه شنيده ايد صحيح نيست بلکه تصرف در بيت المال بايد به اذن ولى امر باشد.
سوال :
تقلب در امتحانات دانش آموزى در صورتى که هر دو نفر راضى باشند چه حکمى دارد؟
جواب :
جايز نيست.
سوال :
آيا بوسيدن دست يک عالم که به ايشان علاقه دارى اشکال دارد؟
جواب :
اشکال ندارد.
سوال :
من يک گردنبند طلايى را پيدا کردم و الان يک ماه از پيدا کردن آن گذشته ولى صاحبش تا حالا پيدا نشده. آيا اشکال ندارد که من طلا را سر جايش بگذارم يا نه؟
جواب :
جايز نيست و بايد در محل اجتماع مردم براى يک سال اعلان کنيد و اگر صاحب آن پيدا نشود مىتواند از طرف صاحبش به فقرا صدقه بدهد.
البته اگر آن گردنبند نشانه اى نداشته باشد که بواسطه آن مىتواند صاحبش آن را معرفى کند و به مالش برسد مىتواند آن را براى خودتان برداريد ولى احتياط مستحب آن است که آن را از طرف صاحبش به فقرا صدقه بدهيد.
سوال :
تکاليف شرعى فردى که در حال بيهوشى کامل مثل اغما در زمان طولانى رفته چگونه است؟
جواب :
ساقط است.
سوال :
آيا کشيدن قليان به جايزاست؟
جواب :
جايز است مگر اينکه احتمال ضرر بليغ داده شود که موجب خوف نزد عقلا شود.
سوال :
والاترين انتظار چيست؟
جواب :
انتظار ظهور حضرت حجت (عجل الله تعالى فرجه الشريف). اميدواريم خداوند متعال اين توفيق را به همه ما عطا فرمايد.
سوال :
اگر شخصي دچار مرگ مغزى شده است، روح وى در اين حالت در کجاست؟ در جسم است يا در عالم برزخ؟
جواب :
مادامى که قلب در حال حرکت باشد و دوره دمويه در حال استمرار است، موت صدق نمي کند.
سوال :
فال گيرى براى فهميدن از آينده يا سرگرمى حکمش چيست؟
جواب :
مانعى ندارد ولى اعتبارى ندارد.
سوال :
يک حيوان غريبه در منزل پيدا کرديم. هرچه دنبال صاحب آن گشتيم آن را پيدا نکرديم. اگر آن را از خانه بيرون کنيم ممکن است از بين برود، تکليف چيست ؟
جواب :
اگر پرنده باشد اشکال ندارد .
سوال :
مدتى است که يک خودکار نزدم جا مانده که از صاحب اصلى آن بى خبرم و تلاشم جهت پيدا کردن صاحب آن بى نتيجه ماند حال با اين خودکار چکار کنم ؟
جواب :
از طرف صاحبش صدقه بدهيد .
سوال :
وقتى به دستشويى مى روم احساس مى کنم که از من منى دفع مى شود حکم اين مسأله چيست؟
جواب :
آب لزجى که بدون فشار و در اين حالات خارج مى شود منى نيست و غسل ندارد .
سوال :
آيا شرکت در مجالس مختلط به اجبار، مثلاً به اصرار شوهر اشکال دارد ؟
جواب :
با حفظ حجاب و حدود شرعى اشکال ندارد .
سوال :
آيا گذاشتن ريش زياد مستحب است يا خير ؟
جواب :
استحباب آن ثابت نيست .
سوال :
اسراف در چه موقع محسوب مى شود ؟
جواب :
اسراف يعنى استفاده و مصرف بيش از مقدار مناسب .
سوال :
لطفاً بفرمائيد موضع شرع مقدس در خصوص حق المشاوره در امور فنى به خصوص مسائل حقوقى چيست ؟
جواب :
جايز است .
سوال :
حکم صداى زن چيست ؟
جواب :
گوش دادن به آن اشکالى ندارد مگر اينکه غنا يا مهيج و فتنه انگيز باشد .
سوال :
آيا کاغذ يا روزنامه يا نوشته اى که در آن اسامى ائمه اطهار (عليهم السلام) و خدا نوشته شده آيا دور انداختن اينها اشکال دارد ؟
جواب :
اگر هتک باشد جائز نيست .
سوال :
پرنده اى پيدا کردم در محل کارم که بسيار قيمتى است و از خانواده طوطيان است و سخنگو است با توجه به نامعلوم بودن صاحب پرنده حکم چيست و مى توانم در آن تصرف بکنم؟
جواب :
اگر مى تواند پرواز کند حق داريد آن را تملک کنيد و اگر نتواند چنانچه بدانيد صاحب دارد و گم شده است بايد يکسال اعلام کنيد اگر صاحب آن پيدا نشد مى توانيد قيمت آن را به فقير صدقه بدهيد و تملک کنيد .
سوال :
نظر حضرت عالى درباره روز سيزدهم فروردين که مشهور به (سيزده به در) است چيست ؟
جواب :
بيرون رفتن در روز سيزده گرچه فى حد ذاته حرام نيست اگر مستلزم حرامى نشود که غالباً مى شود ولى بر اساس يک اعتقاد خرافى است که سزاوار نيست مؤمنين بر اين اساس کارى انجام دهند و نوروز در بعضى روايات اعمالى و آثارى براى آن وارد شده گرچه ضعيف است.
سوال :
اذانى که در آن چهچه باشد حرام است ؟
جواب :
اشکال ندارد .
سوال :
حلقه طلائى را که به داماد مى دهند آيا مالک مى شود ؟
جواب :
حلقه را مالک مى شود .
سوال :
اگر ساعتى در زباله هاى خارج از شهر پيدا شود چه حکمى دارد ؟
جواب :
اگر مقرون بشواهديکه دال بر اعراض مالک از ساعت باشد جائز است آنرا براى خود بردارد و الاحکم لقطه را دارد و اگر لقطه باشد بايد يکسال بکيفيت مزبور در رساله تعريف شود و بعد از يکسال آنرا بعنوان صدقه بفقير بدهد و به احتياط وجوبى آنرا براى خود برندارد .
سوال :
اگر انگشتر طلائى پيدا کنم و استاد کارم با حيله آن را از من بگيرد و در عوض مقدارى پول به من بدهد حکم من چيست ؟
جواب :
در قرض مذکور چيزى بر شما نيست .
سوال :
اگر نطفه منجمد را در رحم زن اجنبيه قرار گرفت والدين فرزند حاصل چه کسانى هستند ؟
جواب :
صاحب نطفه پدر است و تعيين مادر مشکل است و بايد احتياط شود .
سوال :
در صورت موافقت قبلى والدين صاحب جنين در اهداء جنين خود ، وقرار دادن آن در رحم اجنبيه ، آيا مى توانند پس از تولد نوزاد ، و يا سالها بعد ، از شخص ثالث مدعى استرداد طفل شوند ؟
جواب :
پدر که صاحب نطفه است مى تواند ، ولى نسبت به صاحب تخمک محل اشکال است .
سوال :
افرادى که بدون دعوت در مجالس شرکت مى کنند و غذا مى خورند چه حکمى دارد ؟
جواب :
اگر از ظاهر حال رضايت صاحب مجلس معلوم نباشد جائز نيست .
سوال :
نطفه هاى ممزوج که از آن به (حمل- يخ بسته) تعبير مى شود از جهت خريد و فروش که صلاحيت کامل براى بارورى دارند چگونه است و همچنين آيا عنوان حمل يا جنين بر آن منطبق است و اگر نابود کنيم اشکال دارد ؟
جواب :
خريد و فروش آن اشکال ندارد ولى جنين و حمل بر اينها منطبق نيست و همچنين نابود کردن آن در حکم اسقاط جنين نيست .
سوال :
آيا زن مى تواند از نطفه مرد اجنبى براى بچه دار شدن بدون مباشرت جنسى استفاده نمايد ، و اگر استناد نمود فرزند به کى ملحق است ؟
جواب :
استفاده از نطفه مرد اجنبى جائز نيست ، و اگر چنين کارى کند فرزند ملحق به صاحب نطفه مى باشد .
سوال :
آنچه را که پدر وظيفه عروس به دختر مى دهند و آنچه را که پدر داماد و اقوام او به عروس مى دهند ملک داماد است يا عروس يا مشترک مى باشد اگر طلاق صورت بگيرد ؟
جواب :
ملک زن است .
سوال :
انتقال جنين هاى منجمد به رحم غريبه از نظر شرعى چگونه است ؟
جواب :
اگر مستلزم محرّمى ديگر مانند نگاه و لمس محرّم نباشد گرچه دليلى بر حرمت آن نيست ولى احتياط در ترک آن است .
سوال :
در صورت عدم نياز زوجين به جنين منجمد خود ، آيا موافقت آنها براى هديه آن لازم است ؟
جواب :
لازم است و مى توانند وجهى دريافت نمايند .
سوال :
آيا کالبد شکافى يک مسلمان مرده جائز است يا خير ؟
جواب :
جايز نيست و ديه دارد • مگر اينکه حيات مسلمانى هرچند در آينده بر آن متوقف باشد و بدن کافر براى اين کار پيدا نشود و در عين حال ديه بنا بر احتياط واجب لازم است • و بايد تا حد مقدور به نحوى باشد که هتک نشود •
سوال :
آيا فروش يا اهداء اعضاء بدن و اتصال به ديگرى مثل کليه جائز است ؟
جواب :
اگر ضرر کلى داشته باشد اشکال ندارد مثلا اهداء يک کليه اگر به تشخيص پزشک براى او نقص يک کليه ضرر مهمى نداشته باشد اشکال ندارد ، و گرفتن پول در قبال واگذارى آن نيز اشکال ندارد •
سوال :
اگر کسى بفهمد يکى از احکام وضو را نمى دانسته (مثلا اين که از بالا به پايين بايد شست) درمورد اعمالى از گذشته که نمى داند آن حکم را رعايت کرده يا نه (مثل نماز يا طواف واجب) حکم چيست؟
جواب :
اعمال گذشته محکوم به صحت است.
سوال :
انگشتر نقره به کدام انگشت دست راست مستحب است؟
جواب :
پوشيدن انگشتر عقيق و امثال آن به دست راست مستحب است.
سوال :
آيا استفراغ بچه پاک است يا نه؟
جواب :
پاک است.
سوال :
پوستهائى که از لب همراه سوزش کنده ميشود چه حکمى دارد؟
جواب :
پاک است.
سوال :
آيا مى توانيم از تعقيبات مغرب و عشاء صرف نظر کنيم در شب جمعه و در عوض اعمال شب جمعه را به جاى آوريم؟
جواب :
مانعى ندارد .
سوال :
حکم سفر در مورد بلاد کبيره مثل تهران وساير بلاد چگونه است؟
جواب :
تهران در نظر حضرت آيت الله از بلاد کبيره نمي باشد.
سوال :
اگر از 12 نيمه شب جمعه گذشت از اعمال شب جمعه مى بايست باز ايستاد؟
جواب :
همچنان شب است تا سحر.
سوال :
مايعى که از بدن هنگام ديدن تصاوير شهوت انگيز خارج مى شود چه حکمى دارد؟
جواب :
پاک و موجب غسل يا وضو نيست.
سوال :
اگر انسان وقت هم داشته باشد مى تواند تسبيحات اربعه را فقط يک بار بخواند؟
جواب :
به طور کلى تسبيحات اربعه بيش از يکبار واجب نيست.
سوال :
آيا بيمارى ايدز باعث فسخ عقد نکاح مى شود؟
جواب :
باعث فسخ نيست ولى اگر مرد مبتلا باشد و به اين دليل ناچار به ترک مقاربت باشد به احتياط واجب بايد زن اگر در صورت در خواست طلاق دهد و اگر زنش را بطور کلى رها کند و او را بلا تکليف بگذارد مى تواند به حاکم شرع شکايت ببرد و حاکم شرع مرد را ملزم به ترک هجر يا طلاق مى کند و اگر امتناع ورزيد طلاق مى دهد.
سوال :
حکم طاعات عبادات و ادعيه در مناطقى چون سويس و قطب شمال و جنوب و کشورهاى از اين قبيل که شب و روز عادى چون مناطق ديگر زمين ندارند چيست؟
جواب :
اگر شب و روزى در 24 ساعت دارند نماز به همان ترتيب خوانده مى شود يعنى قبل از آفتاب نماز صبح و وسط روز نماز ظهر و عصر و بعد از غروب مغرب و عشاء و روزه نيز گرفته مى شود هر چند روز بسيار کوتاه يا بسيار بلند باشد ولى اگر در 24 ساعتى روز و شب ندارند به احتياط واجب اوقات نماز را طبق نزديکترين منطقه اى که روز و شب در 24 ساعت دارند تنظيم نمايند و روزه را اگر بتوانند به جاى ديگر منتقل شود و انجام دهند يا بعد از ماه رمضان منتقل شوند و قضا کنند و اگر نمى توانند به احتياط واجب فديه دهند و آن اطعام يک فقير براى هر روز است.
سوال :
هر فرسخ چند کيلومتر است؟
جواب :
حدود 5/5 کيلومتر.
سوال :
بردن کتاب درسى به دستشويى اشکال دارد؟
جواب :
مانعى ندارد.
سوال :
بستن چشمها در نماز چه حکمى دارد؟
جواب :
از مکروهات نماز شمرده است.
سوال :
براي نگهداري از پيرمرد بيمار ناتواني که تقريبا هيچ کسي را نمي شناسد و قادر به انجام کارهاي شخصي خود نيست . پرستار زني را استخدام کرده ايم دست زدن ، شستشو ، استحمام ، مرد از طريق پرستار چه حکمي دارد ؟
جواب :
با امکان استفاده از پرستار مرد استخدام زن جايز نيست .
سوال :
آيا حد ترخص براي دانشجو از شهر محل تحصيل همانند وطن است ؟
جواب :
فرق نمي کند .
سوال :
درس دادن يا سخنراني کردن يک مرد در مقابل زنهائي که حجاب اسلامي دارد چه حکمي دارد ؟
جواب :
مانعي دارد .
سوال :
دريافت مزد در مقابل انجام نماز ميت و خواندن عقد ازدواج جائز است؟
جواب :
گرفتن پول براي خواندن عقد ازدواج اشکال ندارد وبراي نماز ميت ـ به احتياط واجب ـ جايز نيست.
سوال :
آيا فردي که گمان ميکرده است وظيفه اش را مي داند و دنبال يادگيري مسأله نبوده است جاهل مقصر است يا جاهل قاصر؟
جواب :
اگر سعي در ياد گرفتن داشته و پرسيده يا خوانده است ولي اشتباه کرده معذور است.
سوال :
لطفا نظرتان را در مورد اصلاح ژنتيکي گياهان و توليد گونه ها ي جديد بيان کنيد؟
جواب :
اشکال ندارد.
سوال :
آيا ماشين لباسشويي هاي شيشه اي که هميشه به آب سرد و گرم وصل است لباسي را که احتياط دارد پاک مي کند؟
جواب :
پاک ميکند.
سوال :
رانندگي براي خانمها چه حکمي دارد؟
جواب :
في نفسه اشکال ندارد.
سوال :
شروع به کشيدن قليان و ادامه آن چه حکمي دارد؟
جواب :
مانعي ندارد مگر اين که ترس ضرر مهم باشد.
سوال :
چه بازيهايي حلال و چه بازيهايي حرام ميباشند در صورت امکان چند بازي حلال نام ببريد و بازي مينچ يا مار پله چه حکمي دارد ؟
جواب :
بازيهايي که معمولا بر اساس شرط بندي و بردن پول و مانند آن بازي نميشود اشکال ندارد.
سوال :
اگر کسي وسيله خود را براي تعمير به مغازه اي بدهد و تا مهلت زيا دي مثلا يک سال براي گرفتن آن مراجعه نکند ميتواند آن را براي خود برداشت ؟
جواب :
اگر از آمدن صاحبش مأ يوس است مي تواند آنرا به فقير صدقه بدهد يا اينکه پول آنرا صدقه بدهد و آن شيئي را براي خود بردارد .
سوال :
حکم شير خوردن مرد از پستان همسرش چيست ؟
جواب :
بنابر احتياط واجب جائز نيست .
سوال :
انداختن اسم الله در گردن چه حکمي دارد ؟ آيا جايز است با آن به دستشوئي رفت ؟پاسخ: اگر هتک شمرده شود جايز نيست .
سوال :
آيا فکر کردن به صحنه هاي مبتذل جايز است ؟
جواب :
اگر منجر به خروج مني به شود جايز نيست .
سوال :
آيا آب سفيدي که بعد از ادرار خارج ميشود و بدن را سست نميکند و با جهش هم نيست حکم مني را دارد ؟
جواب :
حکم مني را ندارد .
سوال :
نظر شما در مورد مردي که کامپيوتر صداي مرد را به زن تبديل ميکند چيست؟پاسخ: اشکال ندارد .
سوال :
محدوده تهران از 4 طرف براي مقلدين شما از کجا محسوب ميشود ؟
جواب :
از اخرين خانه هاي شهر .
سوال :
آيا جايز است شرکت ساختما ني مسلمانان براي مشتري مسيحي کليسا بسازد؟
جواب :
جايز نيست.
سوال :
استفاده از روغن حيوانات حرام گوشت مثل مار به عنوان وسايل ارايشي دارويي چه حکمي دارد؟
جواب :
اشکال ندارد.
سوال :
آيا برداشتن خرده ريزه هاي نان که در کوچه و بازار افتاده واجب است يا مستحب ؟
جواب :
اگر حتک بنعمة خداوند باشد بله واجب است .
سوال :
آيا کندن گل از پارکها و اماکن عمومي دولتي اشکال شرعي دارد ؟
جواب :
جايز نيست .
سوال :
آيا جفت نجس است؟
جواب :
اگر خون نداشته باشد پاک است.
سوال :
جراحي وعمل بيني از نظر شرعي اشکالي ندارد (براي زنان)؟
جواب :
مانعي ندارد.
سوال :
گوش کردن به صداي زن با علم به آنکه خطر گناه نباشد چه حکمي دارد؟
جواب :
اشکال ندارد.
سوال :
دوست داشتم نظر ايشان را در مورد ترقه ها ودر اصطلاح سيگارت ها و...؟
جواب :
ايذاء ديگران جايز نيست.
سوال :
گوش دادن به راديوهاي بيگانه چه حکمي دارد؟
جواب :
جايز است مگر آنکه موجب فساد ديني وعقيدتي يا اخلاقي شود.
سوال :
اينجانب تعدادى از دندانهايم را به علت خرابى پر کرده ام اگر دهانم خود به خود خونى شود آيا به حکم تبعيت فضاى و دندانهاى پر شده ام پاک نمى شود؟
جواب :
در صورتى که خون زائل شود پاک مى شود اگرچه با دندانهاى مصنوعى ملاقات کرده باشد.
سوال :
آيا به دام انداختن پرندگان از روي پشت بام و فروش آنها اشکال دارد ؟
جواب :
اگر ملک کسي نباشد اشکال ندارد .
سوال :
ايا نشستن يک دختر در کنار يک پسر در يک کلاس دانشگاه چه حکمي دارد؟
جواب :
با رعايت حدود شرعي اشکال ندارد.
سوال :
بلاد کفر به چه جايي گفته مي شود ؟
جواب :
کشورهائي که اکثر مردم آنجا غير مسلمان هستند بلاد کفر گفته مي شود .
سوال :
مراد از ارباح اثناء سال چيست ؟
جواب :
هر گونه پول يا فايده اي که به دست مي اورد وسال خمس اوهنوز نرسيده ارباح اثناء سال است . سال خمسي از روزي شروع مي شود که شروع به کار يا کسب کرده است .
سوال :
اگر شاخه هاي درخت ميوه ي همسايه از روي ديوار داخل حياط خانه ي ما شده باشد آيا خوردن ميوه هاي آن حلال است يا خير ؟
جواب :
بايد با اجازه مالک باشد .
سوال :
آيا قرار دادن نطفه مرد اجنبي در رحم زن اجنبيه في نفسه جايز است ؟ آيا اين عمل شبيه به زنا نيست ؟
جواب :
جايز نيست ولي حکم زنا را ندارد .
سوال :
منظور از هنگام شام که در مفاتيح ذکر شده است چيست؟ عصر است يا شب؟
جواب :
شب است.
سوال :
لطفا نظرتان را در مورد اصلاح ژنتيکي گياهان وتوليد گونه هاي جديد بيان کنيد؟پاسخ: اشکال ندارد.
سوال :
دستشوئي که پشت به قبله هست چه حکمي دارد ؟
جواب :
به احتياط واجب جلوي بدن يعني شکم و سينه از پشت به قبله منحرف سازد .
سوال :
در انگلستان زندگي مي کنم . حکم کفش و کمربندهاي چرمي و غيره در اينجا چيست ؟
جواب :
اگر احتمال عقلائي مي دهيد که از حيوان تذکيه شده گرفته شده است محکوم به طهارت است و در غير اين صورت نجس مي باشد .
سوال :
آيا در دبيرستانها، دختر و پسر مى توانند مختلط باشند با علم به اينکه چنان اختلاطى، روزى به فعل حرام مى کشد هر چند که آن، نگاه حرام با شد.
جواب :
در آن صورت جايز نيست.
سوال :
کسانى که در کشورهاى غربى سکونت دارند، مى توانند دختر با حجاب خود را براى آموزش اجبارى به مدارس مختلط بفرستند با علم به اينکه مدارس غير مختلط هم وجود دارد هر چند در مکانى دور و گران، و يا در سطح آموزش پايين؟
جواب :
اگر اخلاق دختران در آن مدرسه فاسد شود تا چه رسد که اعتقادات و باورهاى دينى را از دست بدهند که عادتاً چنين است، رفتن به آن مدارس جايز نمى باشد.
سوال :
دخترانى که در دانشگاههاى کشورهاى بيگانه درس مي خوانند مى توانند با پسران مسلمان در سفرهاى تفريحى وگردش هاى علمى همراهي کنند؟
جواب :
جايز نيست مگر آنکه از وقوع در حرام ايمن باشند.