صيد، ذبح و شکار حيوانات
صيد ماهى با تخليه آب حوضچههاى پرورش ماهى
سوال 1202 :
چنانچه دريچه تخليه آب حوضچههاى پرورش ماهى را به نيّت صيد ماهى باز کرده تا آب کاملاً تخليه شده و ماهىها جان دهند صيد محسوب مىشود و ماهىها حلال است؟
جواب :
اگر در همان حال ماهىها جان دادهاند، صيد محسوب نشده و تذکيه نمىشوند..
کيفيت صيد ماهى و حليّت آن
سوال 1203 :
در بعضى از مراکزى که ماهى را به صورت زنده مىفروشند، بعد از گرفتن ماهى از آب، ضربهاى به سر ماهى زده و فوراً شکم آن را پاره کرده و امعاء و احشاء آن را خارج مىکنند در حالى که هنوز ماهى زنده و کمى حرکت دارد آيا خوردن چنين ماهىاى حلال است؟
جواب :
اشکال ندارد.
سوال 2 :
براى صيد ماهى از حوضچههاى پرورش ماهى، از اتصال برق به آب استفاده مىکنند:
الف: خوردن اين ماهىها چه حکمى دارد؟
ب: چنانچه بعضى از اين ماهىها به وسيله برق داخل آب بميرند و مخلوط با ماهىهاى نيمهجان به واسطه شک برق از آب گرفته شوند وظيفه چيست؟
جواب :
اگر با اتصال برق، ماهى در آب بميرد، حرام است ولى اگر آنها را زنده بگيرند و در خارج آب بميرند، حلال است؛ و اگر ماهىِ مرده و حرام با ماهىهاى حلال مخلوط شود و مجموعاً مقدار محدود و کمى باشند، از همه آنها بايد اجتناب شود.
رو به قبله نبودن ذبيحه
سوال 1204 :
در کشورى که اخيراً بازديد انجام شد وسايل و ماشين به صورتى تعبيه شده که امکان روبه قبله نمودن حيوان نمىباشد. با ذابح هم که صحبت کردم، گفت مىدانم روبه قبله نيست ولى من "بسم الله" را مىگويم.
با توجه به اينکه فراوردههاى اين کشور به کشورهاى اروپا نيز به نام گوشت حلال صادر مىشود خواهشمند است حکم ذبيحهاى را که رو به قبله نيست بفرماييد با علم به اينکه ذابح هم مىداند روبه قبله نيست.
جواب :
اگر يقين حاصل شود که ذبيحه را با ترک استقبال قبله عالماً عامداً ذبح نموده آن ذبيحه حلال نيست ليکن از کجا چنين علمِ شخصى نسبت به موارد خاصه براى مکلف حاصل مىشود؟ و در هر صورت با فرض عدم اطلاع از چگونگى ترک استقبال قبله، ذبيحه محکوم به حليت است.
ذبيحه اهل سنّت
سوال 1205 :
آيا ذبيحه اهل سنت براى شيعه مذکى مىباشد يا نه؟ بعضى از فقهاى اهل سنت اتجاه به قبله را شرط نمىدانند، در اين صورت ذبح آنها چه حکمى دارد؟
جواب :
ذبيحه مسلمان محکوم به حليت است و اخلال به استقبال ذبيحه از روى جهل مضرّ به حليت نيست.
ذبح مرغ توسط ماشين
سوال 1206 :
آيا مرغ مىتواند توسط ماشين ذبح شود و آيا گوشتش حلال مىشود؟ حيوانات ديگر چطور؟
جواب :
در ذبح مرغ و هر حيوان ديگر علاوه بر وجوب رو به قبله بودن و ذکر "بسم الله" و آهن بودن آلت ذبح و مسلمان بودن ذابح بايد عمل ذبح به نحوى باشد که مستند به ذابح گردد مثل آنکه چند مرغ را بخواباند و تيغه ماشين را بکشد تا گردن آنها را ببرد.
حکم گوشت تذکيه نشده
سوال 1207 :
در بعضى محافل شنيدم که گوشت حيوان حلال گوشت را که ذبح شرعى نشده مىتوان با يک "بسم الله" خورد، لطفاً توضيح دهيد؟
جواب :
خوردن گوشت حيوانى که ذبح شرعى نشده است، حرام است و ذکر بسم الله موجب حليت آن نمىشود.
شرايط تذکيه ماهى
سوال 1208 :
شرايط تذکيه ماهى حلال گوشت چيست؟
جواب :
شرطش اين است که زنده از آب بگيرند و در خارج آب جان دهد..
حکم ماهى صيد شده توسط غيرمسلمان
سوال 1209 :
آيا در کشور غير مسلمان خوردن ماهى که توسط غير مسلمان صيد گرديده حلال است؟
جواب :
اگر بدانيد فلس دارد و زنده از آب گرفته و پس از گرفتن در خارج آب جان داده است، حلال است.
ذبح توسط غيرمسلمان
سوال 1210 :
شنيدهام که خوردن گوشت ذبح شده توسط يهودى جايز است آيا درست است؟
جواب :
ذبح غير مسلمان حلال نيست، هر چند ساير شرايط تذکيه شرعيه را مراعات کرده باشند.
مسائل متفرقه صيد
سوال 1211 :
اين که گفته مىشود ماهى جهت حلال شدن بايد بيرون از آب جان دهد آيا شامل موارد ذيل مىشود؟
الف: آن را صيد کرده و داخل پلاستيک انداخته سپس جان بدهد.
ب: آن را صيد نموده و زنده به سيخ کشيده و روى آتش قرار دهيم.
جواب :
آن را با ضربهاى بى حس کرده و شکم آن را پاره کرده و مشخص نشود که از بىآبى جان داده يا پاره کردن شکم.
د: سر آن قبل از جان دادن بريده شود.
هـ : ماهىهاى کنار ساحل که بعد از وقوع جزر دريا به صورت مرده و زنده افتادهاند.
جواب :
در مورد اول اگر داخل پلاستيک آب نباشد، در فرض سوال حلال است و ماهىهايى که بيرون آب افتاده و قبل از آنکه کسى آنها را زنده بگيرد مردهاند، حرام هستند. اما بقيه اقسامى که در سوال آمده، اشکال ندارد.
ذکر بسم الله براى ذبح
سوال 1212 :
قبل از ذبح گوسفند يادم بود که بسم الله بگويم ولى موقع ذبح يادم رفته بگويم اگر قبل از جان دادن بسم الله يادم بيايد بگويم چه حکمى دارد؟
جواب :
در فرض سوال اشکال ندارد.
صيد ماهى با خالى کردن آب استخر
سوال 1213 :
آيا با خالى کردن حوضچههاى پرورش ماهى و پس از جان دادن ماهىها مىتوان گفت ماهىها صيد شدهاند و حلالند؟
جواب :
اگر ماهىها در همان حال جان داده باشند، صيد محسوب نشده و تذکيه نمىشود.
جدا کردن سر حيوان قبل از خارج شدن روح
سوال 1214 :
در هنگام سر بريدن حيوان اگر قبل از مفارقت روح از جسم سر حيوان بصورت کامل جدا شود، حکم گوشت ذبح شده و فعل صورت گرفته چيست؟
جواب :
اين کار حرام است ولى گوشت آن حرام نمىشود و حلال است.
شرايط ذبح صحيح حيوان در حال مرگ
سوال 1215 :
الف: در صورتى که حيوان در حال مرگ باشد، آيا با بريدن جوزک مىتوان حيوان را حلال کرد؟
ب: آيا اين بريدن نيز بايد رو به قبله باشد؟
جواب :
در صورتى که در فرض "2" حيوان حلال مىشود سر حيوان چه حکمى دارد؟
الف) اگر زنده باشد و فرصت بريدن اوداج اربعه (رگهاى چهارگانه گردن حيوان) باشد، حلال مىشود.
ب) همه شرايط را بايد داشته باشد.
جواب :
اگر موقع قطع اوداج اربعه سر متصل به بدن بوده است، سر نيز حلال است.
باز کردن دريچه حوضچه به نيّت صيد
سوال 1216 :
چنانچه دريچه تخليه آب حوضچههاى پرورش ماهى را به نيّت صيد ماهى باز کرده تا آب کاملاً تخليه شده و ماهىها جان دهند آيا اين صيد محسوب مىشود و ماهىها حلال است؟
جواب :
اگر در همان حال ماهيها جان دادهاند، صيد محسوب نشده و تذکيه نميشوند.
جان دادن ماهى در پلاستيک
سوال 1217 :
آيا ماهى براى اينکه حلال باشد حتماً بايد روى خاک جان بدهد؟ مثلاً اگر ماهى را زنده بخريم و داخل پلاستيک بياندازيم تا جان دهد اشکالى دارد؟
جواب :
اشکال ندارد.
ذبح حيوانات وحشي
سوال 1218 :
در چه صورتي پوست حيوانات درندهاي مثل گرگ و پلنگ پاک ميشود؟
جواب :
حيوانات حرام گوشتي که درنده و گوشتخوار هستند مانند گرگ و پلنگ، اگر آنها را به دستورى که در رسالههاى عمليه ذکر شده سر ببرند يا با تير و مانند آن شکار کنند، پاک ميشوند.