احکام نجاست (آیت الله محمد فاضل لنکرانی (ره))

نجـاسـات

مسأله 86 :

نجاسات يازده چيز است: اول: بول، دوّم: غائط، سوّم: منى، چهارم: مُردار، پنجم: خون، ششم و هفتم: سگ و خوک، هشتم: کافر، نهم: شراب، دهم: فقّاع، يازدهم: عرق شتر نجاست خوار

1 و2 ـ بول و غائط

مسأله 87 :

بول و غائط انسان و هر حيوان حرام گوشتى که خون جهنده دارد يعنى اگر رگ آن را ببرند، خون از آن جستن مى کند، نجس است.

مسأله 88 :

فضله پرندگان حرام گوشت، پاک است.

مسأله 89 :

بول و غائط حيوان نجاستخوار، نجس است و همچنين است بول و غائط حيوانى که انسان آن را وطى کرده، يعنى با آن نزديکى نموده، و همينطور گوسفندى که گوشت آن از خوردن شير خوک، محکم شده است.

3 ـ مـنى

مسأله 90 :

منى حيوانى که خون جهنده دارد، نجس است.

4 ـ مردار

مسأله 91 :

مردار حيوانى که خون جهنده دارد، نجس است، چه خودش مرده باشد يا برخلاف دستورى که در شرع معيّن شده، آن را کشته باشند. و ماهى چون خون جهنده ندارد، اگرچه در آب بميرد، پاک است.

مسأله 92 :

چيزهايى از مردار که مثل پشم و مو و کرک و استخوان و دندان، روح ندارد اگر از غير حيوانى باشد که مثل سگ نجس است، پاک مى باشد.

مسأله 93 :

اگر از بدن انسان يا حيوانى که خون جهنده دارد و در حالى که زنده است گوشت يا چيز ديگرى را که روح دارد جدا کنند، نجس است.

مسأله 94 :

پوستهاى مختصر لب و جاهاى ديگر بدن که موقع افتادنشان رسيده، اگرچه آنها را بکنند پاک است.

مسأله 95 :

تخم مرغى که از شکم مرغ مرده بيرون مى آيد، اگرچه پوست روى آن سفت نشده باشد، پاک است.

[31]

مسأله 96 :

اگر بره و بزغاله بميرند، پنير مايه اى که در شيردان آنها مى باشد پاک است، ولى ظاهر آن را بايد آب کشيد.

مسأله 97 :

دواجات روان و عطر و روغن و واکس و صابون که از کشورهاى غير مسلمان مى آورند اگر انسان يقين به نجاست آنها نداشته باشد، پاک است.

مسأله 98 :

گوشت و پيه و چرمى که در دست مسلمان باشد، پاک است ولى اگر بدانند که آن مسلمان از کافر گرفته و رسيدگى نکرده که از حيوانى است که به دستور شرع کشته شده يا نه، نجس نمى باشد ولى خوردن آنها حرام است و نماز در لباسى که از آن چرم باشد، جايز نيست.

5 ـ خــون

مسأله 99 :

خون انسان و هر حيوانى که خون جهنده دارد، يعنى حيوانى که اگر رگ آن را ببرند خون از آن جستن مى کند، نجس است، پس خون حيوانى که مانند ماهى و پشه خون جهنده ندارد، پاک مى باشد.

مسأله 100 :

اگر حيوان حلال گوشت را به دستورى که در شرع معين شده بکشند و خون آن به مقدار معمول بيرون آيد، خونى که در بدنش مى ماند، پاک است، ولى اگر به علت نفس کشيدن يا به واسطه اين که سر حيوان در جاى بلندى بوده خون به بدن حيوان برگردد، آن خون نجس است.

مسأله 101 :

خونى که در تخم مرغ مى باشد نجس نيست و احتياط مستحب آن است که از آن اجتناب شود.

مسأله 102 :

زردابه اى که در حال بهبودى زخم در اطراف آن پيدا مى شود، اگر معلوم نباشد که با خون مخلوط است، پاک مى باشد.

مسأله 103 :

خونى که گاهى موقع دوشيدن شير ديده مى شود نجس است و شير را نجس مى کند.

مسأله 104 :

خونى که از لاى دندانها مى آيد، اگر به واسطه مخلوط شدن با آب دهان از بين برود، پاک است، و فرو بردن آب دهان در اين صورت اشکال ندارد.

مسأله 105 :

خونى که به واسطه کوبيده شدن زير ناخن يا زير پوست مى ميرد، اگر طورى شود که ديگر به آن خون نگويند، پاک است، و اگر به آن خون بگويند در صورتى نجس است که ناخن يا پوست سوراخ شود، و در اين صورت اگر

[32]

مشقت ندارد بايد براى وضو و غسل، خون را بيرون آورند و اگر مشقت دارد بايد اطراف آن را به طورى که نجاست زياد نشود، بشويند و پارچه يا چيزى مثل پارچه، بر آن بگذراند و روى پارچه دست تر بکشند.

مسأله 106 :

اگر انسان نداند که خون، زير پوست مرده يا گوشت به واسطه کوبيده شدن به آن حالت درآمده پاک است.

مسأله 107 :

اگر موقع جوشيدن غذا ذرّه اى خون در آن بيفتد، تمام غذا و ظرف آن نجس مى شود و جوشيدن و حرارت و آتش پاک کننده نيست.

6 و 7 ـ سگ و خوک

مسأله 108 :

سگ و خوکى که در خشکى زندگى مى کنند حتى مو و استخوان و پنجه و ناخن و رطوبت هاى آنها، نجس است ولى سگ و خوک دريايى پاک است.

8 ـ کـافـر

مسأله 109 :

کافر يعنى کسى که معتقد به خدا نيست، يا براى خدا شريک قرار مى دهد، يا پيغمبرى حضرت خاتم الانبياء محمد بن عبدالله(صلى الله عليه وآله) را قبول ندارد، نجس است. مگر اهل کتاب که پاک مى باشند و در مسئله (114) نيز خواهد آمد و نيز کسى که ضرورى دين يعنى چيزى را که مسلمانان جزء دين اسلام مى دانند منکر شود; چنانچه بداند آن چيز ضرورى دين است، و انکار آن چيز به انکار نبوت برگردد، نجس مى باشد، و اگر نداند احتياطاً بايد از او اجتناب کرد.

مسأله 110 :

تمام بدن کافر، حتى مو و ناخن و رطوبت هاى او نجس است.

مسأله 111 :

اگر پدر و مادر و جدّ و جدّه بچّه نابالغ کافر باشند آن بچه هم نجس است، و اگر يکى از اينها مسلمان باشد بچه پاک است.

مسأله 112 :

کسى که معلوم نيست مسلمان است يا نه اگر چنانچه مسلمان يا کافر بودن آن در گذشته نيز معلوم نباشد پاک است. ولى احکام ديگر مسلمانان را ندارد. مثلاً نمى تواند با زن مسلمان ازدواج کند يا در قبرستان مسلمانان دفن شود.

مسأله 113 :

اگر مسلمانى به يکى از دوازده امام دشنام دهد، يا با آنان دشمنى داشته باشد، نجس است.

مسأله 114 :

مرتدّ ( ملّى باشد يا فطرى) نجس است ولى اهل کتاب مانند

[33]

يهود و نصارى پاک مى باشند.

9 ـ شـراب

مسأله 115 :

شراب و هر چيزى که انسان را مست کند، چنانچه به خودى خود روان باشد، نجس است و اگر مثل بنگ و حشيش، روان نباشد اگرچه چيزى در آن بريزند که روان شود، پاک است.

مسأله 116 :

الکل صنعتى که براى رنگ کردن درب و ميز و صندلى و مانند اينها به کار مى برند اگر انسان نداند از چيزى که مست کننده و روان است درست کرده اند، پاک مى باشد.

مسأله 117 :

اگر انگور و آب انگور به خودى خود يا به واسطه پختن جوش بيايد خوردنش حرام ولى نجس نيست.

مسأله 118 :

خرما و مويز و کشمش و آب آنها اگر جوش بيايند پاک، و خوردن آنها حلال است.

10 ـ فقّاع

مسأله 119 :

فقّاع که از جو گرفته مى شود و به آن آب جو مى گويند نجس است، ولى آبى که به دستور طبيب از جو مى گيرند و به آن ماء الشعير مى گويند پاک مى باشد.

11 ـ عرق شتر نجاستخوار

مسأله 120 :

عرق شتر نجاستخوار، نجس است، ولى اگر حيوانات ديگر، نجاستخوار شوند از عرق آنها اجتناب لازم نيست.

عرق جنب از حرام

مسأله 121 :

عرق جنب از حرام، نجس نيست، ولى احتياط واجب آن است که با بدن يا لباسى که به آن آلوده شده، نماز نخوانند.

مسأله 122 :

اگر انسان در موقعى که نزديکى با زن، حرام است (مثلاً در روزه ماه رمضان) با زن خود نزديکى کند بنا بر احتياط واجب بايد از عرق خود در نماز

[34]

اجتناب نمايد.

مسأله 123 :

اگر جنب از حرام نتواند غسل نمايد، و عوض غسل: تيمم نمايد بنابر احتياط واجب بايد از عرق خود در نماز اجتناب نمايد.

مسأله 124 :

اگر کسى از حرام جنب شود و بعد با حلال خود نزديکى کند بنابر احتياط واجب، بايد از عرق خود در نماز اجتناب کند، ولى اگر اول با حلال خود نزديکى کند و بعد از حرام، جنب شود، واجب نيست از عرق خود اجتناب کند.