تقليد از اعلم
سوال: چرا بايد از اعلم تقليد کرد؟
توضيح اين که: در رسالههاى عمليه نوشته شده است که تقليد اعلم واجب است. اين حکم از کجا سرچشمه گرفته است؟
پاسخ: موضوع تقليد اعلم از جمله موضوعاتى است که در ميان فقها مشهور و معروف است و دلايل مختلفى براى آن ذکر کردهاند که يک نمونه روشن آن را ذيلا از نظر مىگذرانيم.
اساس تقليد و رجوع جاهل به عالم، از روش عقلايى جهان گرفته شده، به اين معنى که در ميان تمام اقوام و ملتها افرادى که در فنى تخصص ندارند، هنگامى که مسائلى از آن فن، مورد احتياجشان واقع شود، به افرادى که متخصص آن فن هستند مراجعه مىکنند؛ مثلا، افرادى که آشنايى به مسائل طبى ندارند، هنگامى که بيمار مىشوند به طبيب، و افرادى که به امور ساختمانى وارد نيستند، به هنگام احتياج به مهندس و معمار ساختمان مراجعه مىنمايند. بديهى است هرگاه در ميان اهل فنى اختلاف نظر باشد، مثلا طبيبى معتقد باشد که درمان فلان بيمارى به طريق خاصى است و طبيب ديگر طريق ديگرى را معتقد باشد، مسلما در چنين موردى شخص بيمار از نظر طبيبى پيروى مىکند که اطلاعات طبى او وسيعتر و سوابق تجربياتش بيشتر و مهارتش در فن خود زيادتر و خلاصه نسبت به ديگرى اعلم بوده باشد. اين يک روش منطقى است که عموم ملل در موارد اختلاف نظر در اهل يک فن، از آن پيروى مىکنند.
همان طور که گفته شد، اين يکى از دلايل لزوم تقليد اعلم است و دلايل ديگرى هم فقها ذکر کردهاند که جاى شرح آن نيست. [1]
پىنوشتها
-----------------------
[1]. پاسخ به پرسشهاى مذهبى - نويسندگان: آيات عظام ناصر مکارم شيرازى و جعفر سبحانى