سوم: نماز طواف واجب
سومين عمل از اعمال عمره، دو رکعت نماز پس از طواف است، و کيفيت آن بسان نماز صبح است.
مسأله370. نماز طواف را مى توان با هر سوره اى از سوره هاى قرآن جز سوره هايى که در آن آيه سجده وارد شده است، خواند، بهتر است در رکعت نخست سوره توحيد و در رکعت دوم سوره «قل يا أيها الکافرون» را خواند.
مسأله371. نماز طواف و نمازهاى يوميه در احکام، يکسان مى باشند از اين جهت «شک» در عدد رکعات، مايه بطلان نماز
صفحه 120
طواف است، و ظن در رکعات آن، معتبر مى باشد.
مسأله372. دو رکعت نماز طواف، کيفيت خاصى ندارد، مى توان آن را بلند و يا آهسته خواند.
مسأله373. زمان نماز طواف، پس از اتمام طواف است، و بايد پس از طواف به خواندن نماز مبادرت ورزيد، و فاصله ميان آن دو زياد نباشد که موالات به هم بخورد.
مسأله374. جايگاه نماز طواف، «نزد مقام ابراهيم» است، بنابراين پشت مقام و يا دو جانب او مادامى که جلوتر از مقام نباشد، از نظر صحت نماز يکسان است و اگر در برخى از روايات، جايگاه نماز«پشت مقام» معرفى شده ناظر بر اين است که جلوتر از مقام نباشد و ناظر به نفى دو جانب مقام نيست.
مسأله375.هرگاه به خاطر ازدحام جمعيت، نتواند نزد مقام، نماز بخواند نماز را در نزديک ترين نقطه به مقام به جا آورد، خواه اين نقطه، پشت مقام ابراهيم محسوب شود، يا دو جانب آن، و کوشش کند با وجود نزديک ترين نقطه، به نقطه دورتر نرود.و لازم نيست براى خلوت شدن مقام صبر کند. چه بسا صبر کردن موجب از بين رفتن موالات بين طواف و نماز آن بشود.
مسأله376. اگر نماز طواف را فراموش کرد، هر موقع به خاطر آورد، در همان مقام ابراهيم به تفصيلى که گفته شد، به جا آورد.
مسأله377. اگر به هنگام «سعى ميان صفا و مروه» که يکى از
صفحه 121
واجبات عمره است، به خاطرش آمد که نماز طواف را نخوانده است، سعى را رها مى کند، نماز طواف را به جا مى آورد، سپس سعى را از همان نقطه اى که قطع کرده به پايان برساند.
مسأله378. اگر شخصى نماز طواف را فراموش کرد، و اعمال بعدى را مانند سعى و تقصير، انجام داد، بعداً متذکر شد که نماز طواف را به جا نياورده است بايد نماز طواف را ، به جا بياورد، ولى اعاده اعمال بعد واجب نيست.
مسأله379. شخصى که نماز طواف را فراموش کرده اگر در مکه است بايد نماز را در مسجدالحرام نزد مقام ابراهيم به جا آورد و اگر از مکه خارج شده و بازگشت به مکه مشکل نباشد، بايد به مکه برگردد، در نزد مقام ابراهيم بخواند و در صورت مشکل بودن، هر کجا که متذکر شد، مى تواند آن را به جا آورد.
مسأله380. اگر کسى بميرد، و نماز طواف بر ذمه او باشد، بر پسر بزرگ او لازم است ، آن را قضا کند.
مسأله381. نماز طواف بايد بسان ديگر نمازها با قرائت صحيح خوانده شود و اگر موفق به آموزش نشد، کسى را وادار کند که قرائت صحيح را به او تلقين کند و اگر امکان نداشت به هر نحوى که مى تواند به جا بياورد و احتياطاً نائب نيز بگيرد.
مسأله382. نماز طواف مستحب را در همه جاى مسجد مى توان خواند.
صفحه 122
مسأله383. اگر پس از انجام طواف و پيش از خواندن نماز طواف، نماز جماعت تشکيل شود، بايد صبر کند، تا نماز جماعت تمام شود و نماز طواف را نزد مقام ابراهيم به جا آورد و اين مقدار فاصله، ضررى ندارد، و اگر به خاطر ازدحام ، نتوانست در «نزد مقام» به جا آورد، در نزديک ترين نقطه به مقام خواه پشت مقام محسوب شود و يا دو جانب آن، نماز را به جا آورد.
مسأله384. اگر زنى نماز طواف را فراموش کرد، و سعى و تقصيـر انجـام داد، آنگاه حائض شد و به خاطر آورد که نمـاز طواف را نخوانده است و تا وقت رفتن به عرفات پاک نشد، وى براى حج تمتـع احـرام مى بندد، پس از اعمال عرفات و منى، وقتـى به مکه آمد، قبل از طواف حج، نماز طواف عمره را به جا مى آورد، آنگاه به طواف حج مى پردازد.
مسأله385. به هنگام خواندن نماز طواف، در صورت امکان، زن جلوتر از مرد، و يا محاذى او، ويا مرد پشت سر زن و يا محاذى او نباشد، و اگر رعايت اين شرط حرجى باشد، و يا لازمه آن به هم خوردن موالات بين طواف و نماز گردد، رعايت اين شرط لازم نيست